Schema van de 63 'propositiones' (voorstellen) van de bisschoppensynode 1983
Inhoudsopgave
- Schema van de 63 'propositiones' (voorstellen) van de bisschoppensynode 1983
Wij geven hier een schema van de 'propositiones' die goedgekeurd zijn door de vaders en overhandigd aan Joannes Paulus II aan het eind van de zesde algemene vergadering van de synode over 'Verzoening en boete in de zending van de kerk' [d:325].
In 63 'propositiones' die door de synodevaders in 69 verschillende stemmingen werden goedgekeurd, ligt een belangrijk resultaat van de synode vervat. Ze zullen aan de paus worden overhandigd - samen met al het materiaal dat gedurende de werkzaamheden is uitgewerkt (de debatten in de aula, de discussies van de 'circuli' en hun conclusies, de interventies van de algemene relator) - met het oog op de voorbereiding van een eventueel einddocument.
Verdieping
Het eerste gedeelte van de 'propositiones' verheldert de verzoeningszending van de kerk in haar wortels en in haar openbare uitdrukkingsvormen; het tweede onderzoekt de hedendaagse situatie; het derde baant wegen voor een breed opgezette vernieuwing van de praktijk.
Het werk van de 'pastorale beoordeling' dat aan het begin van de synode door kard. Martini bij wijze van programma uiteen werd gezet, heeft de vaders tot een uitdieping gebracht van het thema dat voorwerp van onderzoek was: 'Verzoening en boete in de zending van de kerk'.
Het totaal beeld dat door de werkzaamheden van de synode werd verkregen, doet het uiterst pastoraal karakter van het onderzoek uitkomen; hoewel rijk aan leerstellige aantekeningen hebben de 'propositiones' eerder het voorkomen van een bezinning welke erop gericht was het handelen van de kerk te verhelderen.
Naar een pastorale gerichtheid
Het meest opvallende teken van deze langzame ontwikkeling van de synode naar een overwegend pastorale gerichtheid wordt gevormd door de betrekkelijk beperkte ruimte welke in de 'propositiones' aan de kennis van de huidige situatie wordt gegeven (slechts vier, die het tweede deel van het schema vormen dat ze omvat: 'Kennis en waardering van de huidige situatie').
Terwijl tijdens de algemene discussies in de aula en in de taal-'circuli' de interpretatie van de hedendaagse situatie een ruime plaats had gevonden, veranderde de synode wat ze in het begin als een aan de kerk gesteld 'probleem' had bestudeerd, in haar slotfase tot 'normen voor de pastoraal'. Het derde - uitgebreide en in 41 'propositiones' verwoord -gedeelte geeft een uiteenzetting welke 'de vernieuwing van de praktijk van de verzoening en boete' wil verhelderen.
Verzoening
De aanzet tot het onderzoek van de synode vond derhalve niet alleen zijn reden in de moeilijke situatie waarin de praktijk van de verzoening in de pastoraal van de kerk plaats heeft. Veel vaders hebben de voorkeur eraan gegeven het thema aan te pakken door de redenen te verdiepen die de kerk uitdagen zich in te zetten om haar zending van verzoening in de wereld radicaler te beleven.
Daaruit ontstond een levendige en dikwijls hartstochtelijke bezinning, welke ernaar streefde de trouw van de kerk jegens het evangelie van barmhartigheid en vrede duidelijk te maken. De Bijbelse beelden van 'profeet' (degene die het bestaande kwaad aanklaagt, het woord dat van God komt in herinnering roept en de mensen uitnodigt tot hoop) en van 'barmhartige samaritaan' (degene die met bezorgdheid stilstaat bij de lijdende broeder) hebben de vele stemmen die uit zoveel verschillende situaties naar voren kwamen, tot een eenheid gebracht.
De 21 'propositiones' die het eerste deel vormen ('zending van verzoening van de kerk') doen dit onderzoek uitkomen. In het Evangelie dat ze aan de wereld verkondigt en in de verzoening welke ze in de sacramenten viert, herontdekt de kerk dag na dag de wortels van haar betrokkenheid bij vrede en eenheid.
De inspanning om de verdeeld heden in haar zelf en in de geschiedenis van de mensen te overwinnen, de plicht de zonde aan te klagen welke de mensen onder elkaar verdeelt en hen van God vervreemdt, het getuigenis van de liefde welke de broeder dient en naast hem gaat, zijn door de synode met kracht in herinnering geroepen als wezenlijke kwesties voor een kerk die werkelijk de zending wil beleven welke haar door Christus is toevertrouwd.
Vernieuwing
In het licht van deze overwegingen die rechtstreeks werden geïnspireerd door de perspectieven van het evangelie van barmhartigheid, heeft de synode een grondige vernieuwing van de pastoraal van de kerk op het gebied van verzoening en boete willen bevorderen.
Het derde gedeelte van de 'propositiones' omvat vele verwijzingen in dit opzicht.
De eerste weg van de vernieuwing is die welke, uitgaande van een nauwkeurige bestudering van de leerstellige thema's, een impuls geeft aan de catechese welke dieper de grote thema's van bevrijding, zoeken van de waarheid en besef van God zelf helpt begrijpen.
In het licht van deze thema's wordt het mogelijk de dramatische werkelijkheid te begrijpen van de zonde die verdeeldheid brengt en het beeld van een verzoende wereld en de mens als vriend van God steeds verder verwijdert; de synodevaders hebben in 16 'propositiones' vele van deze veelomvattende en ingewikkelde onderwerpen samengevat.
Boeteviering
Met betrekking tot een van de belangrijke kenmerken van het algemene debat geven 13 andere 'propositiones' grote nadruk aan het hoofdstuk over de boeteviering.
Zeer duidelijk is het belang naar voren gebracht opnieuw betekenis en diepgang te geven aan de velerlei vormen van boeteviering in het kielzog van de keuzen van de liturgische vernieuwing welke door Vaticanum 11 werd bevorderd. De belijdenis van zonden en de viering van de goddelijke vergeving, welke plaatsvinden op een weg die voortdurend is getekend door de eis van bekering tot het evangelie, worden werkelijkheden die verzoenen met God en met de broeders en verplichten tot onophoudelijk verzoeningswerk.
De bisschoppen hebben met kracht aan het onvervangbare belang van het 'sacrament' van de boete willen herinneren door het te verdiepen als onderdeel van het bredere verzoeningswerk van de kerk in de wereld.
Laatste deel
In de 13 laatste 'propositiones' wordt tenslotte op het niveau van de bewustwording en het getuigenis een veelomvattende bevordering gevraagd van de verzoeningszending van de kerk.
Meer fundamenteel worden eerst de verschillende vormen van de bediening van de verzoening verhelderd, die het getuigenis van velen omvat (naast de rol van de 'bedienaar' worden de taken van de leken, het gezin, de jongeren, de religieuzen duidelijk gewaardeerd) en werkelijk als teken van de barmhartigheid van God moet worden gekarakteriseerd; vervolgens nodigen zij uit de inspanningen voort te zetten op het gebied van het oecumenisme, de betrekkingen met niet-christenen en de opvoeding tot waarachtige vrede. Aldus wordt het beeld benadrukt van een kerk die op de toekomst is gericht en zich in dienst wil stellen van de verkondiging van de goddelijke barmhartigheid en een zichtbaar teken van verzoening en boete wil zijn.
Bron: L'Osservatore Romano 31 okt - 1 nov. Vert.: Archief van de Kerken
Om RK Documenten te kunnen verbeteren is uw reactie zeer waardevol. Heeft u aanmerkingen of suggesties voor verbeteringen of bent u een fout tegen gekomen? Laat het ons weten.