Inhoudsopgave

- Rémi Brague: De heilige Franciscus wist aan de Kerk een zekere geloofwaardigheid terug te geven

Rémi Brague is een Franse filosoof, laureaat van de Ratzingerprijs 2012.

Wat was uw reactie op het nieuws van de verkiezing? Welk teken wordt met een Argentijnse Paus gegeven?

Rémi Brague – Ik heb het in Dublin vernomen toen ik langs een krantenkiosk liep. Mijn eerste reactie was verwondering en tegelijk een beetje schalkse tevredenheid (ik beken het) toen ik zag dat de vermeende Vaticaankenners met hun lijst van verkiesbare Pausen, ernaast zaten.
Het is normaal dat het gewicht van Latijns Amerika in de katholieke Kerk op die manier een echo vindt. Zo ziet men ook dat het Christendom geen club Europeanen is. Dit gezegd zijnde, zou ik helemaal niet gechoqueerd geweest zijn, indien de Paus een Italiaan was. Want in de grond, is hij eerst en vooral bisschop van Rome en niet de chef van een multinational.

Was u getroffen door zijn eerste daden, zijn eerste woorden? De keuze van de naam Franciscus?

Franciscus is, zoals u weet, de bijnaam die de vader van de heilige aan zijn zoon gegeven had, die goed zijn plan kon trekken in het Frans wanneer hij naar de jaarmarkt van Troyes ging. (...) Franciscus van Assisië is niet alleen de heilige vriend van de natuur en de dieren, wat reeds een krachtig teken is in onze ecologische tijd. Hij is ook degene die aan de Kerk een zekere geloofwaardigheid heeft weten teruggeven door terug te keren tot een zeer letterlijke lezing van de Evangelische voorschriften. Men herinnert zich de droom van de toenmalige Paus die zag hoe de Poverello de Kerk stutte die dreigde in puin te vallen.

Tijdens zijn eerste Mis [4900], met het kardinalencollege, daags na zijn verkiezing, citeerde hij Léon Bloy: “als men niet tot Jezus bidt, bidt men tot de duivel”. Wat denkt u bij dit citaat?

Léon Bloy was een beetje eigenaardig, iemand met een onmogelijk karakter, niet bepaald gematigd. Naast enkele verdachte aspecten, zoals een soort geneigdheid tot droefheid, had hij een flitsende intuïtie. Johannes Paulus II zou eerder Max Scheler geciteerd hebben, die iets analoogs gezegd heeft: “wie geen god heeft, moet een afgod hebben”. De twee wijzen op een verbreid probleem in onze tijd. Vele tijdgenoten denken atheïst te zijn, bevrijd van een god die zij zich voorstellen als een hindernis. Nochtans gaan zij zonder het te weten, dikwijls goden aanbidden die duizend keer primitiever zijn dan die uit het vroegere heidendom. Nietzsche heeft aan de uitspraak “God is dood” ongehoorde weerklank gegeven. Laten we de logica van die uitspraak bekijken: zij impliceert dat de dood sterker was dan het leven en de levende God, en dus dat de enige god die ons rest, de dood is. In onze huidige cultuur zijn niet weinig tekens daarvan merkbaar.

Zijn eerste toespraken zijn eenvoudig, spontaan, volks. In de Mis op Palmzondag citeert hij zijn grootmoeder [4907|2]. Hoe ziet u die nieuwe stijl?

Zijn taal is die van een herder die zich tot een zeer gevarieerd publiek richt, de taal van de bisschop die hij was en niet ophoudt te zijn. De weerklank ervan hangt af van de manier waarop de christenen zijn woorden zullen onthalen.

Bereiken de toespraken van Paus Franciscus ook intellectuelen?

Men dient een groot intellectueel als Paus Benedictus XVI niet tegenover een meer eenvoudige Paus als Franciscus te stellen. Wie de opleiding van een jezuïet gevolgd heeft, moet een zeer uitgesproken intellectuele dimensie hebben.

Wat van de nieuwe Paus te verwachten voor de Kerk?

Eigenlijk niets anders dan wat elke Paus moet doen: het ambt verzekeren van gemeenschap onder de bisschoppen in het geloof dat van de apostelen ontvangen werd. Ongetwijfeld moet hij bepaalde hervormingen doorvoeren, degene waarmee Benedictus XVI begonnen was of waartoe hij de kracht niet had om ze tot een goed einde te brengen.

Bij de ontmoeting met de media [4903] op 16 maart, heeft Paus Franciscus een “stille zegen” gegeven, uit respect voor de ongelovigen. Blijkbaar een nog niet gezien gebaar ...

Zo stil was hij niet, aangezien Gods naam uitgesproken werd. Respect voor niet-christenen en ongelovigen is een goede zaak. Maar de beste blijk van respect die men hen kan geven is hen waardig te keuren om de christelijke boodschap te horen.

Voor het eerst ziet Rome de situatie van “twee Pausen”, waarvan één emeritus. Volgens u, die Benedictus XVI kent, kan het moeilijk zijn om met die situatie te leven?

Het is overdreven te zeggen dat ik Benedictus XVI ken. Ik heb hem vier of vijf keer op dertig jaar ontmoet. Ik weet in elk geval dat hij niet de geringste zin had om Paus te worden, hij voorzag zijn pensioen toen zijn verkiezing als een tegenvaller aankwam. Ik zie nog minder dat hij zich mengt in de zaken van zijn opvolger.

Vert. Sorores Christi
Bron: zenit.org

Extra opties voor deze alinea

Reageer op deze alinea Deel op social media

Bericht

Rémi Brague: De heilige Franciscus wist aan de Kerk een zekere geloofwaardigheid terug te geven

11 april 2013

Van 1 tot en met 8 november: Dagelijks een volle aflaat voor de zielen in het vagevuur

30 oktober 2023

Catechismus in 2 jaar - Schema van de uitzendingen

19 oktober 2023

Waarom de milieuvriendelijke apostolische exhortatie van paus Franciscus niet overtuigend klinkt voor de gelovigen

18 oktober 2023

Paus publiceert exhortatie over kleine Thérèse van Lisieux

16 oktober 2023

Paus schrijft exhortatie over Sint Theresia van Lisieux

16 oktober 2023

bekijk overzicht