De eerlijke bespreking van de historische gebeurtenissen is een fundamenteel element in de oecumenische ontwikkeling

Meneer de voorzitter,
Mijn broeders en zusters in Christus,

Wij hebben zojuist samen gebeden. Het was voor mij een grote genade welke ik met u heb gedeeld. Terwijl wij samen het Onze Vader baden, waren wij verenigd in de naam van de Heer, want de Geest van God stelt ons in staat 'Vader' te zeggen en legt in ons de gezindheid van de Zoon (Fil. 2, 5) [[b:Fil. 2, 5]], en het is daarom ook de Geest van God die ons in staat stelt 'broeders' en 'zusters' te zeggen. Ik ben blij bij u te hebben kunnen komen. Ik dank u voor uw uitnodiging. Ik ben niet vergeten, meneer de voorzitter, wat u me zo nobel hebt geschreven drie jaar geleden, toen ik om redenen die u kent, mijn reis naar u heb moeten afzeggen. Ik waardeer de verhevenheid van uw gevoelens, uw vrijmoedigheid, uw geloof en uw vertrouwen. U hebt er zojuist opnieuw uiting aan gegeven en ik dank u van ganser harte ervoor.

Ik ben bij u omwille van het woord van God en het getuigenis van Jezus. Moge de genade van de Heer mij helpen om in geestelijke eenheid met alle christenen van dit land aan deze bedoeling te beantwoorden! De fundamentele eenheid welke ons door de Geest van God werd gegeven in het doopsel streeft van nature naar 'de ene, zichtbare kerk van God, die werkelijk universeel moet zijn en tot de gehele wereld gezonden om haar tot het Evangelie te bekeren en te redden tot de eer van God' Unitatis Redintegratio [[618|1]] Wij erkennen met dankbaarheid alles wat de Heer - in de kracht van de Geest - door de broederlijke dialogen en de oecumenische samenwerking in de wereld en vooral in uw land heeft verwezenlijkt om ons beter in staat te stellen een gemeenschappelijk getuigenis te geven van de verzoening welke ons in Jezus Christus is gegeven.

Dit jaar hebben wij levendig de gedachtenis voor de geest van de ijver welke twee opmerkelijke godsdienstige persoonlijkheden uit de Zwitserse geschiedenis bezielde: de een, Huldrych Zwingli van wie u het vijfde eeuwfeest viert met verschillende manifestaties ter ere van zijn persoon en werk; de ander, Jean Calvijn, die vierhonderd vijfenzestig jaar geleden werd geboren.

Wij vinden de historische invloed van hun getuigenis niet alleen in de sfeer van de theologie en de kerkelijke structuur, maar ook op cultureel, sociaal en politiek terrein. De erfenis van het denken en de ethische keuzen die aan ieder van deze twee mannen eigen zijn, blijft met kracht en dynamisme in verschillende delen van de christenheid aanwezig. Enerzijds kunnen wij niet vergeten dat hun hervormingswerk een voortdurende uitdaging onder ons blijft en onze kerkelijke verdeeldheden steeds actueel maakt; maar anderzijds kan niemand ontkennen dat elementen van de theologie en de spiritualiteit van ieder van hen diepe banden onder ons in stand houden. Het feit dat wij de complexe gebeurtenissen van de toenmalige geschiedenis verschillend beoordelen, zoals ook de verschillen die voortduren in de centrale kwesties van ons geloof, mogen ons niet voor altijd scheiden. Vooral de herinnering aan de gebeurtenissen van het verleden mag niet de vrijheid van onze huidige inspanningen beperken om de schade te herstellen die door deze gebeurtenissen teweeg zijn gebracht. De uitzuivering van de herinnering is een belangrijk element van oecumenische vooruitgang. Deze brengt de eerlijke erkenning mee van de wederzijdse fouten en vergissingen die begaan zijn in de manier van reageren ten opzichte van elkaar, terwijl allen de bedoeling hadden de kerk meer trouw te maken aan de wil van haar Heer. Misschien zal de dag komen, en ik hoop dichtbij, dat katholieken en hervormden van Zwitserland in staat zullen zijn samen de geschiedenis van deze verwarde en ingewikkelde tijd te schrijven met de objectiviteit welke een diepe broederlijke liefde geeft. Een dergelijke verwezenlijking zal in staat stellen het verleden zonder terughoudendheid toe te vertrouwen aan de barmhartigheid van God en in alle vrijheid gespannen te staan op'de toekomst om deze meer in overeenstemming te brengen met zijn wil (Fil. 3, 13) [[b:Fil. 3, 13]], die wil dat de zijnen één van hart en één van ziel zijn (Hand. 4, 24) [[b:Hand. 4, 24]] om samen te gaan in het prijzen en verkondigen van de heerlijkheid van zijn genade. (Ef. 1, 6) [[b:Ef. 1, 6]].

Het gaat er namelijk voor iedere christen om die diepe en voortdurende bekering van het hart te bewerken en voor iedere gemeenschap om zonder ophouden te proberen zich te vernieuwen in een diepgaande trouw. Dat zijn, daar ben ik van overtuigd, de noodzakelijke grondslagen van elke persoonlijke en gemeenschappelijke oecumenische betrokkenheid. vgl: Unitatis Redintegratio [[[618|6]]] Maar al onze menselijke, soms te menselijke inspanningen moeten zonder ophouden worden gedragen, gericht, gedreven en gezuiverd in een smeekgebed waardoor wij de ware overtuiging te kennen geven, dat alleen God doet geloven. (1 Kor. 3, 6) [[b:1 Kor. 3, 6]] U hebt het zeer juist gezegd: in het gebed voor elkaar maken wij ons beschikbaar voor de Geest die ons wil verzoenen, een verandering wordt in ons bewerkt tegenover anderen, en wij vinden elkaar terug in hetzelfde besef van eenzelfde erkende beminde afhankelijkheid tegenover onze enige Heer.

Het is duidelijk dat, wanneer wij op dit niveau samenkomen, heel het dynamisme dat uit ons gemeenschappelijk doopsel voortkomt, ons vurig doet verlangen samen deel te nemen aan het lichaam en bloed van de Heer zonder welke wij het leven niet in ons kunnen hebben. (Joh. 6, 53) [[b:Joh. 6, 53]]

Dit verlangen dat u zojuist hebt uitgesproken, meneer de pastor, is ook grotelijks het mijne. Dit is heel de betekenis van de dialoog waarin wij betrokken zijn zowel op nationaal niveau tussen uw federatie en de Katholieke Kerk in Zwitserland als op internationaal niveau tussen de Hervormde Wereldbond en het Secretariaat voor de eenheid en binnen de Commissie voor Geloof en Kerkorde van de Wereldraad van Kerken. De eucharistische viering is voor de Kerk namelijk een geloofsbelijdenis metterdaad, en een volledige overeenstemming in het geloof is het uitgangspunt van een gemeenschappelijke eucharistische viering die werkelijk trouw en waar is. Wij mogen geen bedrieglijk teken stellen. Heel onze dialoog streeft naar een dergelijke gemeenschappelijke viering. Het zou tot niets dienen de pijn van de scheiding weg te nemen, als wij geen einde aan de oorzaak van deze pijn maken, welke juist de scheiding zelf is. Moge de Heer geven dat de dag komt, dat ons gemeenschappelijk verlangen zal zijn vervuld.

Om die dag voor te bereiden is het belangrijk dat wij ons van nu af inspannen alles samen te doen wat wij samen kunnen doen. Door de waarheid te doen, komt men tot het licht. (Joh. 3, 21) [[b:Joh. 3, 21]] De dringende noodzaak van dit gemeenschappelijk en daadwerkelijk getuigenis van alle christenen is groot.

Laten wij geen tijd verliezen, want vandaag, in dit land, waar u met de andere christenen getuigt van het Evangelie van het heil, zijn er mannen en vrouwen voor wie God niets meer betekent, voor wie Jezus niets betekent, terwijl Hij de grootste rijkdom is die God aan de wereld heeft gegeven. Dit benadrukt de noodzaak van een nieuwe evangelisatie. En bovendien is het aanschijn van deze wereld, welke door Jezus is verlost, op vele plaatsen van de aardbol afschuwelijk misvormd door oorlog, honger, onrecht en ontelbare schendingen van de waardigheid van de menselijke persoon. Wij zouden ten onrechte de naam christenen dragen, wanneer wij tegenover zoveel daden die in strijd zijn met het goddelijk plan om alles in Christus te verzoenen en de mensen in de liefde samen te brengen, niet samen en steeds meer met mannen en vrouwen van goede wil partij zouden kiezen, opdat ieder vandaag zou worden geëerbiedigd in zijn waardigheid en vrede en vrijheid zou kunnen genieten. Welke christen zou durven beweren, dat hij reeds alles heeft gedaan om dit doel te bereiken? De noden zijn enorm en de 'de liefde van Christus dringt ons' (2 Kor. 5, 14) [b:2 Kor. 5, 14]. Dit moet ons niet moedeloos maken, maar ons samen staande houden in nederigheid, waakzaamheid en vertrouwen op de genade van Christus. Ons werk is slechts een medewerking aan het werk van de Heer, aan de liefde welke in onze harten is uitgestort door de Heilige Geest, die ons gegeven is. (Rom. 5, 5) [[b:Rom. 5, 5]] Staat mij toe u te danken in de naam van de Heer en met u God te danken, die ons op de moeilijke wegen van het oecumenisme heeft geroepen. Hij, die dit werk onder ons is begonnen, zal het ook tot zijn voltooiing brengen. (Fil. 1, 6) [[b:Fil. 1, 6]] Het verlangen om deze voltooiing te bereiken mag ons niet de geweldige gaven doen miskennen die Hij ons op deze weg heeft geschonken en niet ophoudt te schenken. Wij moeten Hem er voor danken. Moge Hij ons helpen alles te vergeven wat wij aan elkaar te vergeven hebben! Moge Hij ons helpen trouw te blijven aan zijn woord en ons de genade van de volle en zichtbare eenheid onder ons geven!