Kerstboodschap: Zorg voor de Katholieke Actie

Onze viering van de tiende verjaring van de verzoe­ning tussen den H. Stoel en Italië moet een lofzang zijn van levendige dankbetuigingen, - Onze "Mag­nificat", onze "Nunc dimittis", Onze en uwe "Te Deum" - tot de Goddelijke goedheid Die ons toeliet in onze eerste Encycliek reeds te zeggen: "Cogito cogitationes pacis et non afflictionis" / "Ik denk aan gedachten van vrede en niet van de droef­heid". Onze erkentelijkheid en onze dankbetuigingen be­treffen ook de hoge personen - Wij bedoelen de edele vorst en zijn onvergelijkelijke eerste minister - aan wie het te danken is dat dit zo gewichtig en weldoend werk kon worden uitgevoerd en zulk een heerlijk succes is geworden.

Wij moeten ongelukkig ook uit apostolische plicht en uit waarheidsliefde zeggen dat de verjaardag van dit gebeuren ons niet de serene vreugde bezorgt, die Wij zo graag alleen voor ogen zouden willen houden.
Er zijn redenen tot ernstig en zware zorg en bittere droefheid.
Wij zijn vervuld met droefheid door de vele terge­rijen - Wij zeggen niet dat zij algemeen zijn - die zijn gebeurd op verschillende plaatsen tegen de Katholieke Actie, waarvan men weet dat zij Ons zo lief is als Onze oogappel.
Men heeft - en men heeft dit moeten toegeven - ­verscheidene lokalen van de Katholieke Actie over­rompeld en de archieven verstrooid.

De Katholieke Actie doet niet aan politiek. Zij is van niemand een mededinger, en dit wensen Wij ook niet. Zij wil slechts goede christenen vormen, die hun christendom beleven en zo is zij een van de eerste-rangs­elementen voor de welvaart van de volkeren vooral in een katholiek land zoals Italië er een is.
Als men den ijver van ondergeschikte (fascistische) organen nagaat dan blijkt maar al te duidelijk dat, ofschoon er van de Katholieke Actie op ontegen­sprekelijke wijze sprake is in het Concordaat, de hogere instanties het optreden tegen de Katholieke Actie toelaten en aanmoedigen in hoge - of beter in "kleine" - mate.
Immers de tergerijen houden in verschillende plaatsen en over heel Italië niet op en niet slechts in weinig belangrijke centra. Te Venetië, te Turijn, te Bergamo, te Milaan, doen zij zich voor. Te Milaan werd de Kardinaal-aartsbisschop lastig gevallen ter gelegenheid van een preek, die niet buiten zijn bis­schoppelijke bevoegdheid viel en waaraan Wij onze goedkeuring hechten. Wij houden niet op allen er aan te herinneren dat slechts het christelijke werkelijk en volkomen men­selijk is, en het antichristelijke tevens onmenselijk. Dit staat vast, zowel wanneer het gaat om de ge­meenschappelijke waardigheid van het menselijk geslacht als van de waardigheid, de vrijheid, de onaantastbaarheid van de enkeling. Onder voorbe­houd van de noodzakelijke onderlinge verbondenheid in samenwerking, bestaat de maatschappij terwille van het individu, zoals overigens alleen terwille van hem God zijn scheppings- en verlossingswerk vol­bracht, God tot wie wij allen zeggen moeten: Deus meus es Tu / Mijn God zijt Gij", en nog: Dilexit me et tradidit semetipsum pro me!"

Niet enkel omwille van de mishandeling van zijn lievelingskind, de Katholieke Actie, is het hart van den oude Vader vol bittere droefheid. Ook het Opper­hoofd van de Christenheid en de Bewaker van de zedelijk­heid en van de waarheid is zwaar bezorgd om het min­achten en schenden van Ons Concor­daat, en dat nog wel in zake het Heilig Huwelijk. Voor een katholiek zegt dit genoeg. Wij behoeven hier geen: woord meer aan toe te voegen om te doen beseffen, hoe diep de wonde is, die Ons hart trof. Het is zeer pijnlijk. Men heeft beweerd dat het Concordaat niet geraakt werd, dat het gaaf bleef. Wij wensen niet nu hierover te discussiëren. Toch willen Wij een eenvoudige opmerking maken. Vermits bij elk twee­ledig verdrag één van de partijen zich het recht niet mag toekennen te beslissen over naleving of niet-naleving ervan, geldt dit des te meer voor een interpretatie die zou ontslaan van elke verplichting door het verdrag opgelegd.

Wij willen nog een andere bemerking maken en wel, door aan de grote en glorierijke nagedachtenis van Leo XIII te herinneren. Terugdenkend aan de ver­heerlijking welke onlangs te Rome werd voorbereid voor een kruis, dat de vijand is van Christi-kruis, aan de slagen die werden toegebracht aan het Concor­daat en aan al de andere dingen waarover Wij reeds hebben gesproken, zouden Wij willen zeggen zoals eens Leo XIII het zeide, dat het Ons niet overdreven toescheen te hopen op eerbied voor onze grijze haren. Men is echter op brutale wijze voortgegaan.
Wij herinneren ook aan de waarlijk vererenswaardige nagedachtenis van die grote Paus om Ons voor ogen te stellen op welke heerlijke wijze hij vergiffenis schonk en om - wat Wij uit ganser harte doen - dit zeer edel voorbeeld na te volgen.

Meteen bidden Wij den goede God opdat Hij de geesten zou verlichten en de harten ontroeren in de zin van de waarheid en van de rechtvaardigheid, die de enige, echte en onvervalste grondslagen zijn van de welvaart van de enkelingen en van de volkeren. Er wordt geschreven in het Goddelijk boek: "Mi­seros fecit populos peccatum". Wij hebben Ons leven opgeofferd, dit oude leven, voor de vrede en voor het welzijn van de volkeren. Wij offeren weer dit leven op opdat de binnenlandse vrede zou worden gehandhaafd, opdat ook de vrede van de zielen en van de gewetens zou worden bestendigd, en het welzijn van Italië dat onder alle volkeren Ons vooral dierbaar is, zoals ook Jezus zijn vaderland vooral liefhad, Hij, die voor het mensdom leed en stierf.