De Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen

"De Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en Zijn leven te geven als losprijs voor velen" (Mc. 10, 45). Deze woorden van de Heer, geliefde broeders en zusters, weerklinken vandaag op Wereldmissiedag, als goed nieuws voor de gehele mensheid, en als een levensprogramma voor de Kerk en voor iedere Christen. "De Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en Zijn leven te geven als losprijs voor velen". Deze woorden vertellen ons hoe de Goddelijke Meester zichzelf presenteert. Jezus beschrijft zichzelf als iemand die gekomen is om te dienen en het is juist die dienstbaarheid en zelfgave - zelfs tot op het kruis - die de liefde van de Vader openbaart. Zijn beeld als 'dienaar' vermindert op geen enkele wijze zijn goddelijke grootheid, maar werpt er een nieuw licht op. Jezus is de "verheven hogepriester" (Hebr. 4, 14), het Woord die "in het begin bij God was: Alles is door Hem geworden en zonder Hem is niets geworden wat geworden is" (Joh. 1, 2-3). Jezus is de Heer die "bestond in Goddelijke majesteit en heeft zich niet willen vastklampen aan de gelijkheid met God: Hij heeft zich van zichzelf ontdaan en het bestaan van een slaaf aangenomen" (Fil. 2, 6-7); Jezus is de Redder die wij vertrouwvol kunnen benaderen. Jezus is "de weg, de waarheid en het leven" (Joh. 14, 6), de herder die "zijn leven geeft voor zijn schapen" (Joh. 10, 11), "de leidsman ten leven" (Hand. 3, 15).

Missionaire toewijding ontstaat als een liefdesvuur uit de beschouwing op Jezus en de aantrekkingskracht die Hij heeft. Christenen die Jezus beschouwen kunnen zich slechts verrukt voelen door zijn heerlijkheid Vita Consecrata [[758|14]] en getuigenis uitdragen van hun geloof in Christus, de enige Redder van de wereld. Wat een grote genade is dit geloof dat wij hebben ontvangen als een gave van de Allerhoogste, niet als gevolg van enige verdiensten onzerzijds! vgl: Redemptoris Missio [[[4|11]]] Deze genade wordt vervolgens een bron van verantwoordelijkheid. Het is de genade die ons tot priester en apostelen maakt: daarom schreef ik in de encycliek Redemptoris Missio [4] dat "missie een zaak van geloof is, een nauwkeurige indicatie van ons geloof in Christus en Zijn liefde voor ons". Redemptoris Missio [[4|11]] En ook: "tenzij de missie beschouwend is, kan het Christus niet op geloofwaardige wijze verkondigen". Redemptoris Missio [[4|91]] Het is door onze blik op Jezus, de missionaris van de Vader en de hogepriester (Hebr. 3, 1) [b:Hebr. 3, 1], aanvoerder en voltooier van ons geloof (Hebr. 12, 2) [b:Hebr. 12, 2], te richten dat wij de betekenis en de wijze van missie leren.

Hij is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en Zijn leven te geven. Christus' voetstappen volgend is de zelfgave aan alle mensen zowel een fundamentele plicht voor de Kerk als een indicatie voor de werkwijze van de missie. Zelfgave betekent vooral het herkennen van andermans waarden en behoeften. "De missionaire houding begint altijd met een gevoel van diepe achting voor 'wat in de mens is', voor wat de mens zelf in de diepte van zijn geest heeft uitgewerkt aangaande de meest diepzinnige en belangrijke problemen. Het is een kwestie van alles te respecteren wat hem is bijgebracht door de Heilige Geest, die 'blaast waar hij wilt'". Redemptoris Missio [[4|12]] Net zoals Jezus Gods solidariteit met de mens toonde door aan de mens gelijk te worden, behalve in de zonde, zo wenst de kerk solidair te zijn met "de vreugde en de hoop, het verdriet en de angst van de mensen nu, speciaal met hen die arm of gekweld zijn". Gaudium et Spes [[575|1]] Zij benadert de mens met de discretie en respect van een dienaar en gelooft dat de eerste en grootste dienstbaarheid de verkondiging van het Evangelie van Jezus is, om de Redder bekend te maken, de Ene die de Vader openbaarde en tegelijkertijd de mens zelf.

Tijdens de viering van Wereldmissiezondag op het Sint Pietersplein waren vele landen vertegenwoordigd met vlaggen, waaronder die van de staat Israël en van de Palestijnse organisatie. Grond vanuit vijf continenten werden gemengd en zijn de voedingsbodem voor een olijfboom. Deze zullen naar Betlehem gebracht worden ter herinnering aan dit feest.

De kerk wilt Jezus Christus, de zoon van Maria, verkondigen door de weg te volgen die Christus gegaan is: dienstbaarheid, armoede, nederigheid, het kruis. Daarom moet zij krachtig weerstand bieden aan de verleidingen die we in het Evangelie zien in het gedrag van de twee broers die 'één aan de rechter- en de ander aan de linkerhand' van de Meester wilden zitten (Mc. 10, 37) [b:Mc. 10, 37], maar ook in het gedrag van de andere volgelingen die toonden dat zij niet onverschillig waren voor de geest van rivaliteit en wedijver. Christus' woorden trekken een duidelijke scheidingslijn tussen de geest van heerszucht en die van dienstbaarheid. Voor elk van Christus' volgelingen betekent eerste te zijn "dienaar van allen" zijn. (Mc. 10, 43-44) [[b:Mc. 10, 43-44]] Het is een omkering van waarden die begrepen kan worden als men kijkt naar de Mensenzoon "geminacht en gemeden door de mensen, man van smarten, met ziekte vertrouwd" (Jes. 53, 3) [b:Jes. 53, 3]. Met deze woorden stelt de Heilige Geest de Kerk in staat dit te begrijpen in relatie tot het mysterie van Christus. Pas met Pinksteren zullen de Apostelen de geestesgaven krijgen te geloven in de "kracht van zwakheid" geopenbaard in het Kruis. Op dit punt aangekomen gaan mijn gedachten naar de vele missionarissen die, dag na dag, in stilte en zonder de steun van enige menselijke macht, hun liefde voor Jezus verkondigen, en eerder nog, hiervan getuigenis uitdragen, vaak door het geven van hun eigen leven, zoals recentelijk gebeurd is. Hoeveel broeders en zusters spenderen edelmoedig hun energie over de verre grenzen van Gods koninkrijk! Deze bisschoppen, priesters, religieuzen en leken zijn voor ons een levend beeld van Christus, Hem concreet voorstellend als de Heer die niet kwam om gediend te worden, maar om te dienen en Zijn leven te geven uit liefde voor de Vader en voor Zijn broeders. Mijn waardering gaat naar hen allen uit, tezamen met mijn warme bemoediging om in vertrouwen te volharden. Houdt moed, mijn broeders en zusters! Christus is met u. Maar het gehele volk van God moet aan de zijde staan van degenen die in de frontlinies van de missie werken "ad gentes", iedereen moet er aan bijdragen, zoals de stichters van de Pauselijke Missie Sociëteiten begrepen en benadrukten: iedereen kan en moet deelnemen in de evangelisatie: ook de jongere, ook de zieke, ook de arme met haar penning, net zoals de weduwe die door Jezus als voorbeeld werd gesteld. (Lc. 21, 1-4) [[b:Lc. 21, 1-4]] Missie is het werk van alle mensen van God, elk in de roeping waar de Voorzienigheid hem roept.

Jezus' woorden over dienstbaarheid zijn ook een profetische boodschap over een nieuwe wijze van onderlinge relaties die niet alleen in de Christelijke gemeenschap, maar ook in de maatschappij gekoesterd moet worden. We mogen nooit de moed verliezen in het scheppen van een meer verbroederde wereld. Onreglementaire concurrentie, de wil iemand koste wat kost te overheersen, de discriminatie veroorzaakt door hen die zichzelf hoger achten dan een ander, het ongebreidelde najagen van welvaart, staan aan het begin van onrechtvaardigheid, geweld en oorlogen. Jezus' woorden worden dan een uitnodiging te bidden voor vrede. Missie is de verkondiging van God die is Vader, van Jezus die is onze oudere broer, en van de Geest die liefde is. Missie is nederige, maar hartstochtelijke samenwerking met Gods plan, die wilt dat de mensheid gered en verenigd wordt. Het hoogtepunt van de menselijke geschiedenis is, in overeenstemming met God, het plan van gemeenschap. De missie moet aan dit plan bijdragen. Laten wij aan de Koningin van de Vrede, Koningin van de Missie en Ster van Evangelisatie, vragen om de gave van vrede. Laten we haar moederlijke bescherming afroepen over al degenen die edelmoedig werken aan de verspreiding van de naam en de boodschap van Jezus. Moge zij voor ons zo'n levend en vurig geloof verkrijgen dat de verkondiging van de waarheid van Christus, de enige Redder van de wereld, met hernieuwde kracht door de mensen van nu worden gehoord. Wees niet bang! Open de deuren naar Christus!