Siamo Lietissimi
x
Informatie over dit document
Siamo Lietissimi
De hedendaagse mens en de Eucharistie (fragment)
Paus Paulus VI
11 augustus 1964
Pauselijke geschriften - Toespraken
1966, Ecclesia Docens 0718, p. 103-115, uitg. Gooi & Sticht
Vert. uit het Italiaans
Tussentitels, alineaverdeling en -nummering: redactie Ecclesia Docens
De nummering in de Ecclesia Docens editie start de nummering met 1 bij ons nummer 8.
Zie de gebruiksvoorwaarden van de documenten
Tussentitels, alineaverdeling en -nummering: redactie Ecclesia Docens
De nummering in de Ecclesia Docens editie start de nummering met 1 bij ons nummer 8.
Zie de gebruiksvoorwaarden van de documenten
1966
Dr. M.H. Mulders C.ss.R.
17 november 2023
432
nl
Referenties naar dit document van thema's en berichten
Open uitgebreid overzichtExtra opties voor dit document
Kopieer document-URL naar klembord Reageer op dit document Deel op social mediaInhoudsopgave
Uitklappen
- Inhoud
Op 11 augustus, bij gelegenheid van de 700ste verjaardag van de Bul " Transiturus [1597]" van Paus Urbanus IV, begaf de H. Vader zich per helikopter naar Orvieto. Tijdens de H. Mis, die hij in de kathedraal heeft opgedragen, heeft hij als volgt gesproken over de moeilijkheden van de moderne wereld voor het mysterie van de Eucharistie.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- {...}
1
{...}
Referenties naar alinea 1: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
2
{...}
Referenties naar alinea 2: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
3
{...}
Referenties naar alinea 3: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
4
{...}
Referenties naar alinea 4: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
5
{...}
Referenties naar alinea 5: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
6
{...}
Referenties naar alinea 6: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
7
{...}
Referenties naar alinea 7: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Het feest van Sacramentsdag en zijn betekenis in de Kerk
8
Zo zijn wij gekomen aan het voornaamste motief van onze reis naar Orvieto: onze gezamenlijke viering van het zevende eeuwfeest van de beroemde pauselijke bul Transiturus [1597], die onze verre voorganger Urbanus IV, een vroom en bekwaam Fransman, onder de datum van 11 augustus 1264 heeft uitgegeven vanuit deze stad, waarin het pauselijk hof toen zijn toevlucht had gezocht. Hiermee breidde hij het feest van Corpus Domini (Sacramentsdag) [d:346], dat reeds gevierd werd in het bisdom Luik (waar Urbanus IV aartsdiaken was geweest), uit tot de gehele Kerk.
Referenties naar alinea 8: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
9
Over de doctrinaire en religieuze portée van dit feit in die dagen zullen wij hier kortheidshalve niet spreken. Evenmin willen wij spreken over de betekenis, die dit feest gekregen heeft in het geheel van de kerkelijke feesten. Gij weet, dat het samenhangt met de grote Paascyclus, waarvan het een voortzetting wil zijn en als het ware een passende naviering. Gij weet ook hoe het een begin is geweest van een prachtige, vurige en authentieke eredienst rond de Eucharistie in heel de Kerk. Deze eredienst vindt zijn geregelde en karakteristieke uitdrukking in de plechtige processie van Sacramentsdag, die ook nu nog in uitbundig geloof en in uitbundige godsvrucht de mysterieuze stilte rond de Eucharistie wil verbreken om haar een grootse hulde te schenken, die buiten het kerkgebouw treedt en zich uitstort in de straten van de steden en zo in heel de mensengemeenschap het bewustzijn en de vreugde wekt van de aanwezigheid van Christus, die de stille en levende gezel is van de mens op zijn pelgrimstocht langs de wegen van de tijd en van de wereld.
Referenties naar alinea 9: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
10
Gij kent dit mooie gebeuren en gij bewaart daaraan een levende herinnering en houdt het gebruik ervan in ere.
Referenties naar alinea 10: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- De Christen tegenover het geheim van de Eucharistie
- De beslissende vraag
11
Hiermee, broeders en zonen, zijn wij aan ons eigenlijke punt, dit is het doel van onze reis, dit geeft heel de zin aan uw herdenkingsfeesten. En hier stoten wij op iets geweldigs, iets beslissends, nl. onze innerlijke houding tegenover het geheim van de Eucharistie, waarvoor heel deze uiterlijke pracht en praal tenslotte de omlijsting vormt. Het mysterie van de Eucharistie: Hoe staan wij er tegenover? Welke houding roept het in ons op? Een houding van geloof, geestdrift en van eerlijke en volledige overgave aan het "geheim van het geloof"? Een houding van onzekerheid en twijfel, gelijk bij de priester van Bolsena, die van buiten kwam? Een houding van scepsis en kritiek, van een tendens om het onbegrijpelijke woord van Christus: "Mijn Vlees is echt voedsel, en mijn Bloed is echte drank ... de woorden, die Ik tot u gesproken heb, zijn geest en leven" (Joh. 6, 55.63) [b:Joh. 6, 55.63] te verklaren in prozaïsche termen, het te ,,ontmythologiseren", als was het een pijnlijk raadsel, waarvoor men een gemakkelijke en begrijpelijke formule moest vinden? Ofwel een houding van onverschilligheid en verzet tegenover dit sublieme en moeilijke woord, een houding van een slap wegvluchten van het gastmaal van Gods Koninkrijk, waartoe wij allen worden uitgenodigd? Gij weet, dat dit een hoogst ernstige vraag is, omdat ze het godsdienstig probleem voert tot zijn beslissend hoogtepunt, nl. het aanvaarden of het afwijzen van Christus: "Wilt ook gij soms weggaan?" (Joh. 6, 67) [b:Joh. 6, 67] vraagt Jesus na de rede over het Brood uit de hemel te Kafarnaüm; en ze houdt onze hoogste eindbestemming in: "Wie eet, zal leven." (Joh. 6, 51) [b:Joh. 6, 51]
Referenties naar alinea 11: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
12
Geliefde zonen, hier aanwezig, wij willen aannemen, dat gij allen gerekend wilt worden onder de trouwe disgenoten, vol eerbied rond de tafel van het eucharistisch offer, en dat gij in de tekenen van brood en wijn, na de Consecratie, de werkelijke Tegenwoordigheid weet te erkennen van Christus, die op onbloedige, maar werkelijke wijze zijn offer voor ons vernieuwt. Moge dit altijd uw vaste overtuiging blijven, het voorwerp van uw ononderbroken samenspraak met Christus, het troostend onderpand van uw eeuwig heil!
Referenties naar alinea 12: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- De moderne mentaliteit tegenover de Eucharistie
13
Maar laten wij reëel zijn. Onze moderne mentaliteit, gewend om haar zekerheden af te meten naar het direct zintuiglijk waarneembare en het zuiver wetenschappelijk redeneren, en overvol van talloze fantasieindrukken, als gevolg van allerlei soort literatuur en voorstellingen, die tegenwoordig onze psychologie beheersen en vormen, onze moderne mentaliteit heeft veel moeite om met een vast geloof en met oprechte vroomheid de onuitsprekelijke boodschap van de Eucharistie te aanvaarden: Dit is mijn Lichaam, dit is mijn Bloed. Onze geest is als verbijsterd. Hij vindt niet de begrippen voor deze boodschap, hij ziet niet de redenen en de consequenties ervan. Wat is dit? Wat betekent dit? En vooral: hoe is zo iets mogelijk, dat toch in tegenspraak schijnt met de ons bekende fysieke en biologische wetten? En waarom heeft de Heer déze weg gekozen om zich aan ons mee te delen, deze weg, die voor ons zo onbegrijpelijk is? Het antwoord zou een enorm lange verklaring eisen. Toch mogen wij het antwoord niet achterwege laten. Wij willen het geven in zeer eenvoudige termen, bevattelijk voor iedereen, en, zo niet volledig begrijpelijk, dan toch uitnodigend tot nadenken. Voor ons moderne mensen met onze rationele en fantasierijke mentaliteit, zoals wij zeiden, is het moeilijk, de Werkelijkheid te aanvaarden, die dit Sacrament ons biedt. Daarvoor is het geloof nodig, de eenvoudige en liefdevolle overgave aan het Woord, dat ons het mysterie van de Eucharistie verkondigt. En deze overgave vereist, dat wij opnieuw leren denken met de volledige inzet en de harmonie, die de ouderen onder ons, armer aan cultuur dan wij, maar eenvoudiger en meer vertrouwend op de waarheid, die van God komt, gemakkelijker opbrachten dan wij, zij het ook niet zonder moeite maar ook niet zonder verdiensten. Wij moderne mensen zijn daarentegen beter in staat het waarom van dit sacrament te begrijpen. Het hoe vraagt van ons een innerlijke inspanning; het waarom opent voor ons heerlijke perspectieven.
Referenties naar alinea 13: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- De betekenis van de Eucharistie
14
Hebt geduld en schenkt ons nog een ogenblik uw aandacht. Sint-Augustinus is onze gids. In de Eucharistie kunnen wij drie aspecten onderscheiden.
- Ten eerste: dat, wat men ziet: het brood en de wijn.
- Ten tweede: dat, wat men gelooft en wat wordt betekend door de gedaanten van brood en wijn, en dat in werkelijkheid het Lichaam en het Bloed van Christus is.
- Ten derde: de betekenis van deze gave van Christus' Lichaam en Bloed onder de gedaanten van brood en wijn. vgl: 272: PL 38, 1246 [[[880]]]
Referenties naar alinea 14: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Christus en zijn Evangelie op de eerste plaats
15
De meest elementaire overdenking van de Eucharistie voert en dwingt ons tot deze conclusie, en de huidige plechtige viering van de instelling van het feest van Sacramentsdag is een uitnodiging tot ons om deze conclusie te aanvaarden. Het is een machtige conclusie, omdat ze ons voor de keuze stelt tussen leven en dood. Het gaat er om: te kiezen voor Christus of Hem af te wijzen. Hij komt tot ons langs vele wegen: de geschiedenis, de traditie, de Kerk, het Evangelie; vervolgens komt Hij, Hijzelf, maar op een wijze, alleen begrijpelijk voor iemand, die geloof bezit; Hij biedt zich aan ons aan onder de tekens van brood en wijn en zegt ons: Ik ben uw brood, uw steun, uw kracht, uw vrede, uw geluk! En wij worden voor de keus gesteld tussen Hem, het Brood uit de hemel, en het aardse brood, nl. de middelen, die de wereld van de tijdelijke goederen ons kan geven om te leven, goederen, waarvan Hij weet, dat wij ze nodig hebben, want Hij heeft zelf het brood vermenigvuldigd om de lichamelijke honger te stillen van hen, die Hem gevolgd waren om zijn woord te horen. Zo stelt zich het ingewikkeld en dramatisch probleem, dat de mensen van onze tijd kwelt en dat hun levensrichting bepaalt: of nl. het aardse brood, d.w.z. het geheel van economische en stoffelijke goederen voldoende is om de levenshonger, die de mens eigen is, te bevredigen; of de mens bij het zoeken en genieten van dit aardse en kortstondige brood, het brood uit de hemel, nl. Christus, het geloof, de christelijke levensopvatting mag passeren en of hij het mag uitsluiten uit het program van de moderne ac. tiviteit: of het tenslotte ons mogelijk is en of het onze plicht is, aan Christus en het Evangelie de eerste plaats te geven, die Hem toekomt, zonder dat wij daarbij het aardse brood behoeven te missen, dat toch ook een gave Gods is, dat noodzakelijk is voor ons aardse bestaan, en dat Christus zó gezegend heeft, dat Hij het gemaakt heeft tot het Sacrament van zijn blijvende tegenwoordigheid onder ons als mensgeworden God.
Referenties naar alinea 15: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- De boodschap van Orvieto voor onze tijd
16
Gij, die verstandige mensen zijt en liefdevol deze 10 vrome en populaire tradities bewaart, gij begrijpt, wat de oplossing is van dit moeilijke probleem, dat vooral in ons land het moderne leven gevangen houdt. De oplossing kan alleen maar zijn een nieuwe en krachtige akt van geloof in Christus de Heer en zijn woord. In uw hart, waarin deze feesten een nieuwe belangstelling hebben losgeslagen, voelt gij een licht, een geestelijke kracht, die wij de boodschap van Orvieto zouden kunnen noemen:
Referenties naar alinea 16: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
17
- Laat de moderne mens niet menen, dat hij zijn onverzadigbare levenshonger anders zal kunnen stillen dan door het geloof in Christus en de eenheid met Hem.
Referenties naar alinea 17: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
18
- Laat de moderne mens niet menen, dat hij, om het aardse brood te vinden, hetwelk hij nodig heeft voor zijn tijdelijk leven, het brood van het godsdienstig leven en de trouw aan de katholieke traditie zou moeten prijsgeven.
Referenties naar alinea 18: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
19
- Laat de moderne mens niet menen, dat de schat van geloof en schoonheid, die de geschiedenis en de christelijke beschaving hem bieden, alleen nog maar een archeologische en folkloristische waarde heeft, en laat hij niet denken, dat hij deze schat waardig kan bewaren als een kostbaarheid, maar ontdaan van waarheid en innerlijke realiteit. Hij zou slechts as in zijn handen houden.
Referenties naar alinea 19: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
20
- Maar laat de moderne mens geloven, dat alwie op het woord van Christus vóór alles het koninkrijk Gods zoekt, brood zal hebben, overvloed ook aan de natuurlijke goederen van de wetenschap, de techniek, de arbeid, de kunst.
Referenties naar alinea 20: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
21
- Laat de moderne mens geloven, dat hij Christus nodig heeft nu nog meer dan in het verleden. Nu in hem de verlangens zijn gewekt naar vrijheid, naar menselijke volwaardigheid, naar sociale vooruitgang, naar vrede, moet hij er zich van bewust zijn, dat hij de Meester, de goddelijke Meester nodig heeft om deze idealen niet alleen maar te bezitten, maar er ook de echte zin van te kennen; want Hij alleen kan ze verbinden met de waarheid en het leven.
Referenties naar alinea 21: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
22
- Laat tenslotte de moderne mens geloven, dat het nederig en vurig geloof, dat Christus in de Eucharistie van hem vraagt, dient tot zijn verlossing, zijn redding, zijn geluk.
Referenties naar alinea 22: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
23
Dit is de boodschap van Orvieto.
Referenties naar alinea 23: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediahttps://rkdocumenten.nl/toondocument/432-siamo-lietissimi-nl