H. Mis op het Hoogfeest van Maria Tenhemelopneming

Op het Hoogfeest van Maria's Tenhemelopneming heeft Paus Benedictus XVI de heilige Mis gevierd in de parochie van "De Heilige Thomas van Villanova" in Castel Gandolfo. Tijdens die eucharistieviering heeft de Paus de volgende preek uitgesproken:

Dierbare broeders en zusters.

in zijn grote werk " De Stad Gods [857]" zegt de heilige Augustinus ergens dat heel de menselijke geschiedenis, de geschiedenis van de wereld, een strijd is tussen twee liefdes: de goddelijke liefde, die gaat tot aan het verliezen van jezelf, tot aan de gave van jezelf toe, en de eigenliefde, die gaat tot aan het verachten van God, tot aan de haat jegens de anderen toe. Zo'n zelfde duiding van de geschiedenis als strijd tussen twee liefdes, tussen de liefde en het egoïsme, komt ook naar voren uit de lezing uit de Apokalyps die we zojuist hoorden. Hier verschijnen die twee liefdes in twee grote gestalten. Allereerst is er de geweldig sterke rode draak, met een indrukwekkend en verontrustend vertoon van een macht zonder genade, zonder liefde, van absolute zelfzucht, van terreur en geweld.

Op het moment waarop de heilige Johannes de Apokalyps schreef, werd voor hem die draak concrete werkelijkheid in de macht van de Romeinse antichristelijke keizers, van Nero tot Domitianus. Deze macht leek onbegrensd; de militaire, politieke, propagandistische macht van het Romeinse rijk was van dien aard dat daartegenover het geloof, de Kerk op een weerloze vrouw leek, zonder de mogelijkheid om te overleven, laat staan te overwinnen. Wie kon zich tegen deze alomtegenwoordige macht te verzetten, die tot alles in staat leek? En toch weten we dat uiteindelijk de weerloze vrouw heeft overwonnen, dat niet het egoïsme, niet de haat heeft overwonnen; dat de liefde van God heeft overwonnen en het Romeinse rijk zich geopend heeft voor het christelijk geloof.

De woorden van de Heilige Schrift overstijgen steeds het historisch moment. Zodat deze draag niet alleen verwijst naar de antichristelijke macht van de vervolgers van de Kerk in die tijd, maar naar de materialistische antichristelijke dictaturen van alle tijden. Wij zien hoe deze macht, deze kracht van de rode draak opnieuw werkelijkheid is geworden in de grote dictaturen van de vorige eeuw: de dictatuur van het nazisme en de dictatuur van Stalin hadden alle macht en drongen door tot in iedere, ja tot in de uiterste hoek. Het leek onmogelijk dat op de lange termijn het geloof zou kunnen overleven tegenover zo'n sterke draak, die de kind geworden God en de Vrouw, de Kerk, wilde verslinden. Maar in werkelijkheid was ook in dit geval uiteindelijk de liefde sterker dan de haat.

Ook vandaag de dag is er de draak, op verschillende nieuwe manieren. Hij is er in de vorm van materialistische ideologieën die zeggen: "Het is absurd aan God te denken; het is absurd de geboden van God te onderhouden; dat is iets van het verleden. Het enige dat telt is het leven voor zichzelf te leven, alles te pakken wat we in deze korte tijd van leven pakken kunnen. Allen de consumptie telt, het egoïsme, het vertier". En opnieuw lijkt het absurd, ja onmogelijk zich te verzetten tegen deze dominante mentaliteit die met zoveel kracht middels de media wordt gepropageerd. Het lijkt onmogelijk vandaag de dag nog te denken aan een God die de mens geschapen heeft die een kind geworden is en die de ware heerser van de wereld zou zijn.

Ook nu lijkt deze draak onoverwinnelijk, maar ook nu blijft het waar dat God sterker is dan de draak, dat de liefde wint en niet het egoïsme. Na zo de verschillende historische gestalten van de draak te hebben beschouwd, kijken we nu naar het andere beeld: de vrouw, bekleed met de zon en de maan onder haar voeten, en door twaalf sterren omgeven. Ook dit beeld heeft veel dimensies. Een eerste betekenis is ongetwijfeld dat het Onze Lieve Vrouw is, Maria bekleed met de zon, dat wil zeggen met God, geheel en al; Maria die geheel en al leeft in God, omgeven en doordrongen van het licht van God. Omgeven door twaalf sterren, dat wil zeggen door de twaalf stammen van Israël, door heel het Volk van God, door heel de gemeenschap van de heiligen, en aan haar voeten de maan, beeld van de dood en van de sterfelijkheid. Maria heeft de dood achter zich gelaten; zij is helemaal bekleed met het leven, zij is met lichaam en ziel opgenomen in de glorie van God en zo, geplaatst in de heerlijkheid en de dood overwonnen hebbend, zegt ze tot ons: "Vat moed, aan het eind overwint de liefde! Mijn leven bestond erin te zeggen: Ik ben de dienstmaagd van God. Mijn leven was gave van mijzelf, voor God en voor de naaste. En dit leven van dienstbaarheid komt nu aan bij het ware leven. Hebt vertrouwen, heb de moed om zo te leven, ook jullie, tegen alle dreigingen in van de draak".

Dit is de eerste betekenis van de vrouw die Maria uiteindelijk geworden is. De "vrouw bekleed met de zon" is het grote teken van de overwinning van de liefde, van de overwinning van het goede, van de overwinning van God. Het grote teken van vertroosting. Maar deze vrouw die lijdt, die moet vluchten en die baart met een schreeuw van pijn, is vervolgens ook de Kerk, de pelgrimerende Kerk van alle tijden. In alle generaties opnieuw moet zij Christus baren, hem onder grote smart en onder lijden ter wereld brengen. In alle tijden wordt zij vervolgd, leeft zij als het ware in de woestijn, vervolgd door de draak. Maar in alle tijden leeft de Kerk, het Volk van God, ook van het licht van God en wordt zij, zoals het Evangelie zegt, door God gevoed, in zichzelf gevoed met het brood van de Heilige Eucharistie. En zo, in al haar beproevingen, in al de verschillende situaties van de Kerk in de loop der tijden, in de verschillende delen van de wereld, overwint zij door te lijden, en is zij tegelijkertijd de aanwezigheid, de garantie van de liefde van God tegen alle ideologieën van de haat en van het egoïsme in.

Zeker, we zien dat ook vandaag de dag de draak de God wil verslinden die een kind geworden is. Maar vrees niet om deze ogenschijnlijk zo zwakke God. De strijd is al gewonnen. Ook vandaag de dag is deze God sterk: Hij is de ware kracht. Zo is het feest van Haar die ten hemel opgenomen is, de uitnodiging om vertrouwen te hebben in God en ook een uitnodiging om Maria na te volgen in wat zij zelf heeft gezegd: Ik ben de dienstmaagd van de Heer, ik stel me geheel ter beschikking van de Heer. Dit is de les: er op uit trekken; ons leven geven en niet nemen. Juist zo zijn we op de weg van de liefde die een zich verliezen betekent, maar een zich verliezen dat in werkelijkheid de enige weg is om zich waarlijk te vinden, om het ware leven te vinden.

Laten wij naar Maria kijken, naar haar die ten hemel is opgenomen. Laten wij ons door haar laten bemoedigen tot het geloof en tot het feest van de vreugde: God overwint. Het ogenschijnlijk zwakke geloof is de ware kracht van de wereld. De liefde is sterker dan de haat. En zeggen we met Elisabeth: Gij zijt de gezegende onder de vrouwen. U bidden wij met heel de Kerk: Heilige Maria, bid voor ons zondaars, nu en in het uur van onze dood.

Amen.