Diepe nederigheid en oneindige liefde van Jezus

Beminde broeders en zusters:

Vandaag houdt de liturgie de evangelische gelijkenis voor van de twee zonen die door de vader zijn gestuurd om in zijn wijngaard te werken. Een ervan zegt meteen ja, maar gaat dan niet weg; de andere daarentegen weigert voor een moment, maar vervult vervolgens berouwvol de wens van de vader. Met deze parabel bevestigt Jezus opnieuw zijn voorliefde voor zondaars die zich bekeren, en leert ons dat nederigheid vereist is om de gave van verlossing te ontvangen. Ook de heilige Paulus spoort ons in de passage uit de brief aan de Filippenzen die we vandaag mediteren aan tot nederigheid: "Geeft niet toe aan partijzucht en ijdelheid -schrijft hij-, maar acht in ootmoed de ander hoger dan uzelf." (Fil. 2, 3) [b:Fil. 2, 3]. Dat is de gezindheid van Christus die zich niet heeft willen vastklampen aan de gelijkheid met God uit liefde voor ons, Hij is aan de mensen gelijk geworden en heeft zich vernederd tot de dood aan het kruis. (Fil. 2, 5-8) [[b:Fil. 2, 5-8]] Het gebruikte werkwoord -ekenosen- betekent letterlijk dat hij "zichzelf heeft ontledigd", en benadrukt goed de diepe nederigheid en oneindige liefde van Jezus, de nederige Dienaar bij uitstek.

Bij het nadenken over deze Bijbelteksten dacht ik onmiddellijk aan paus Johannes Paulus I, wiens dood vandaag dertig jaar geleden wordt herdacht. Hij koos als zijn bisschoppelijk motto hetzelfde als heilige Carolus Borromeus: Humilitas. Een enkel woord dat de essentie van het christelijk leven samenvat en de onmisbare deugd aangeeft van iemand die in de Kerk geroepen is tot de dienst van het gezag. In een van de vier algemene audiënties die hij tijdens zijn zeer korte pontificaat hield, zei hij onder meer op de bekende toon die hem kenmerkte: 'Ik beperk me ertoe u te herinneren aan een deugd die de Heer zeer dierbaar was, die zei: "Leert van mij want ik ben zachtmoedig en nederig van hart" ... Ook als ge grote dingen hebt gedaan, zegt dan: wij zijn onnutte knechten". En hij voegde toe: "Ons aller neiging daarentegen is eerder het tegenovergestelde: we plaatsen ons op de voorste rij." De kunst van het goed zijn... [[233|3]] De nederigheid kan worden gezien als zijn geestelijke testament.

Precies dankzij deze deugd waren drieëndertig dagen voldoende voor paus Luciani om de harten van de mensen binnen te dringen. In zijn toespraken gaf hij voorbeelden uit gebeurtenissen in het concrete leven, uit zijn familieherinneringen en uit de volkswijsheid. De eenvoud ervan bracht een solide en rijke leer over, die, dankzij de gave van een uitzonderlijk geheugen en een uitgebreide cultuur, werd versierd met talrijke citaten van kerkelijke en andere schrijvers. Zo was hij een onvergelijkbare catechist, die in de voetsporen trad van heilige Pius X, zijn landgenoot en voorganger, eerst op de zetel van Sint Marcus en later op die van heilige Petrus. 'We moeten ons klein voelen voor God", zei hij in dezelfde audiëntie. En Hij voegde toe: "Ik schaam me niet om me als een kind te voelen voor zijn moeder; de moeder wordt geloofd; ik geloof in de Heer en ik geloof wat hij me heeft geopenbaard." De kunst van het goed zijn... [[233|1]] Deze woorden tonen al de grootsheid van zijn geloof. Laten we tegelijkertijd God danken dat Hij hem aan de Kerk en de wereld heeft gegeven, en laten we zijn voorbeeld koesteren en ons ertoe verbinden dezelfde nederigheid op te wekken, waardoor hij met iedereen kon praten, vooral met de kleinen en met hen die zogenaamd ver weg staan. Laten we daartoe de allerheiligste Maria, de nederige Dienstmaagd van de Heer aanroepen.

Ná het bidden van het Angelus
De zomerperiode is voorbij en overmorgen ga ik terug naar het Vaticaan. Ik dank de Heer voor alle gaven die hij mij in deze tijd heeft gegeven. Ik denk in het bijzonder aan de Wereldjongerendag in Sydney [d:219], aan de rustperiode in Bressanone (Brixen) doorgebracht, het bezoek aan Sardinië en de apostolische reis naar Parijs en Lourdes [d:310]. Ik denk ook aan het feit dat ik in dit huis heb kunnen verblijven, waar ik beter kan rusten en werken tijdens de warmste maanden. Ik richt een hartelijke groet aan de gemeenschap van Castel Gandolfo, met oprechte dank aan de bisschop, de burgemeester en de ordehandhavers. Dank aan allen, en tot ziens!

(begroetingen van pelgrims in het Frans, Engels en Duits)

{...}

(In het Spaans)

Ik begroet de Spaanstalige pelgrims met genegenheid. In het Evangelie van deze zondag nodigt Jezus ons uit om gehoorzaam naar het woord van de Heer te luisteren en trouw de goddelijke wil te vervullen. Wanneer de onderrichtingen van Jezus Christus worden ontvangen met een diep, eenvoudig en volgzaam geloof, vormen ze het leven van elke persoon om, van elke klasse en omstandigheid, en tonen ze het pad dat naar Gods koninkrijk leidt. Heel veel dank en gezegende zondag.

(in het Pools)

Ik groet de Polen hartelijk die naar Castel Gandolfo zijn gekomen. In het bijzonder gaan mijn gedachten vandaag uit naar de gelovigen die in Bialystok in Polen bijeengekomen zijn voor de zaligverklaring van de dienaar Gods Michael Sopocko, biechtvader en geestelijk leidsman van de heilige Faustina Kowalska. Op zijn aanraden beschreef de heilige haar mystieke ervaringen en de verschijningen van de barmhartige Jezus in haar bekende "Dagboek". Mede dankzij zijn inspanningen werd het beeld met de inscriptie "Jezus, ik vertrouw op U" geschilderd en aan de wereld kenbaar gemaakt. Deze dienaar Gods openbaarde zich als een ijverig priester, opvoeder en verspreider van de devotie van goddelijke barmhartigheid. Ik sluit me aan bij de vreugde van de bisdommen Bialystok en Vilna en van al diegenen in de wereld die de boodschap van de barmhartige Jezus aannemen. Om deze zaligverklaring verheugt zich mijn geliefde voorganger, de dienaar Gods Johannes Paulus II in het huis van de Vader. Hij was het die de wereld aan de goddelijke barmhartigheid heeft toevertrouwd, en daarom herhaal ik zijn wens aan allen: "God, rijk aan barmhartigheid, zegene u!" Afscheidsceremonie [[7931|(4)]]

(begroeting van pelgrims in het Italiaans)

{...}

Terwijl ik mijn beste wensen uitspreek aan alle scholieren die het schooljaar zijn begonnen, spreek ik mijn waardering uit voor de campagne van de Sint-Vincentiusvereniging getiteld: "Laat me studeren, het is goed voor iedereen." In dezelfde geest van heilige Vincentius, die we ons gisteren in de liturgie herdachten, wil dit initiatief de armoede van het analfabetisme voorkomen. Ik wens jullie allemaal een goede oktobermaand, de maand van de Heilige Rozenkrans, waarin ik, als God het wil, op zondag de 19e op bedevaart ga naar het heiligdom van Pompeii. Gezegende zondag.