De geboorte van de Heer Jezus

Dierbare broeders en zusters, goedendag!

Vandaag zou ik willen stilstaan bij de betekenis van de geboorte van de Heer Jezus die we in deze dagen in geloof en liturgie beleven. De kerststal en vooral de liturgie met haar Schriftlezingen en haar traditionele liederen hebben ons het “heden” helpen beleven “Heden is u een Redder geboren, Christus de Heer” (Lc. 2, 11) [b:Lc. 2, 11].

In deze tijd maken we, vooral in Europa, een soort “ontaarding” van Kerstmis mee: in naam van een vals respect – dat niet christelijk is en vaak het opzet verbergt om het geloof uit te roeien – ontdoet men dit feest van elke verwijzing naar de geboorte van Jezus. Terwijl dat in werkelijkheid de enige echte Kerstmis is. En als Hij centraal staat dan draagt al het omringende – verlichting, muziek, verschillende lokale tradities, tot en met de kenmerkende maaltijd - bij tot het scheppen van een feestelijke sfeer, maar met Jezus in het centrum. Als Hij verdwijnt, dooft het licht en wordt alles schijn, oppervlakkig.

Door middel van de boodschap van de Kerk worden wij, zoals de herders in het Evangelie (Lc. 2, 9) [[b:Lc. 2, 9]], ertoe gebracht het ware licht te zoeken en te vinden, dat van Jezus die door mens te worden zoals wij, op verrassende wijze verschijnt. Hij wordt geboren uit een onbekende arme jonge vrouw, die Hem het leven schenkt in een stal alleen bijgestaan door haar man… De wereld beseft dit helemaal niet, wel engelen in de hemel die jubelen! Op deze wijze verschijnt de Zoon van God ook vandaag aan ons. Als geschenk van God aan de mensheid die ondergedompeld is in de nacht en in de verdoving van de slaap. (Jes. 9, 1) [[b:Jes. 9, 1]] Ook vandaag maken we het mee dat de mensheid vaak het duister verkiest omdat ze weet dat het licht al die daden en gedachten zou onthullen die beschaamd maken en gewetenswroeging meebrengen. Men verkiest in het duister te blijven in plaats van de eigen verkeerde gewoonten te veranderen.

We mogen ons dus de vraag stellen: wat betekent het aanvaarden van het geschenk van God dat Jezus is. Zoals Hijzelf ons door zijn leven heeft geleerd, betekent het: zelf dagelijks een gratis geschenk worden voor wie we op onze weg ontmoeten. Dat is de reden waarom we op Kerstmis geschenken geven. Het echte geschenk voor ons is Jezus en zoals Hij willen wij een geschenk zijn voor anderen. En omdat wij voor anderen een geschenk willen zijn, geven we elkaar geschenken, als een teken, een sein van deze houding die Jezus ons leert: Hij, door de Vader gezonden, is voor ons geschenk en wij zijn geschenk voor de anderen.

De apostel Paulus levert ons de sleutel voor een samenvattende lezing, wanneer hij schrijft – in een mooie passage van Paulus: “Want de genade van God, bron van heil voor alle mensen, is op aarde verschenen. Zij leert ons goddeloosheid en wereldse begeerten te verzaken en bezonnen, rechtvaardig en vroom te leven in deze tijd” (Tit. 2, 11-12) [b:Tit. 2, 11-12]. De genade van God is “verschenen” in Jezus, het gelaat van God, die door Maria ter wereld is gekomen zoals elk kind van deze wereld. Hij is echter niet “van de aarde“ gekomen maar “uit de hemel”, van bij God. Op deze wijze heeft God voor ons, door de menswording van de Zoon, de weg ontsloten naar het nieuwe leven, geworteld niet in egoïsme maar in liefde. De geboorte van Jezus is het grootste gebaar van liefde van onze hemelse Vader.

Tenslotte, een laatste belangrijk aspect: in de geboorte van Jezus kunnen we zien hoe de menselijke geschiedenis, bewogen door de machtigen der aarde, bezocht wordt door de geschiedenis van God. En God betrekt hen, die aan de rand van de samenleving verbannen, de eerste bestemmelingen van zijn geschenk zijn, dat wil zeggen – het geschenk – de redding door Jezus gebracht. Met kleinen en miskenden knoopt Jezus vriendschap aan die blijft duren in de tijd en die de hoop voedt op een betere toekomst. Aan deze mensen, vertegenwoordigd door de herders van Bethlehem “verscheen een groot licht” (Lc. 2, 9-12) [b:Lc. 2, 9-12]. Ze waren uitgestoten, slecht gezien, geminacht en zij krijgen als eersten het grote nieuws. Met deze mensen, met de kleinen en de geminachten knoopt Jezus vriendschap aan die blijft duren in de tijd en die de hoop voedt op een betere toekomst. Aan deze mensen, vertegenwoordigd door de herders van Bethlehem, verscheen een groot licht dat hen rechtstreeks naar Jezus leidde. Met hen wil God, in elke tijd, een nieuwe wereld opbouwen, een wereld waarin geen afgewezen, mishandelde en hulpbehoevende mensen meer zijn.

Dierbare broeders en zusters, in deze dagen openen we onze geest en ons hart voor deze genade. Jezus is het geschenk van God voor ons en, als we Hem aanvaarden, kunnen ook wij voor anderen geschenk worden van God aan de anderen – op de eerste plaats voor al diegenen die nooit aandacht en tederheid hebben ervaren. Zovele mensen hebben nooit een liefkozing, een gebaar van liefde, een gebaar van tederheid ervaren… De geboorte van Jezus brengt ons daartoe. Zo wordt Jezus opnieuw geboren in het leven van ieder van ons en, door ons, blijft Hij het geschenk van verlossing voor de kleinen en de uitgeslotenen.