Geneeskunde en Mensenrechten

Ik richt tot U mijn hartelijk welkomstwoord, zeer geliefde katholieke geneesheren, hier bijeengekomen te Rome samen met uw familie om het Internationaal Congres bij te wonen dat georganiseerd wordt door de Vereniging van de Italiaanse Katholieke Geneesheren en door de Internationale - en de Europese Federatie van de Verenigingen van Katholieke Geneesheren. Het voornaamste doel van uw bijeenkomst in de Eeuwige Stad is het vieren van het Jubeljaar. Ik verzeker U van harte dat gij gesterkt door deze spirituele steun, met hernieuwde moed uw evangelisch getuigenis zult weten te brengen in zo belangrijke sectoren als de geneeskunde en de gezondheidszorg. Ik groet U allen vol genegenheid, beginnend met kardinaal Dionigi Tettamanzi, aartsbisschop van Genua, prof. Domenico Di Virgilio en de dokters Paul Deschepper en Gian Luigi Gigli, de voorzitters van de vermelde verenigingen. Mijn groet vervolgens aan de priesters Feytor Pinto en Valentin Pozaic, evenals aan de overige aanwezige kerkelijke bedienaars. Bovendien richt ik mijn groet tot monseigneur Javier Lozano Barragan, voorzitter van de Pontificale Raad van de Gezondheidswerkers, het organisme waaraan ik de taak heb toevertrouwd om de opleidingen, studies en activiteiten van de Internationale Federatie van de Katholieke Geneesheren te stimuleren en te ontwikkelen, meer in het bijzonder ter gelegenheid van het Jubileumjaar. In het bijzonder druk ik mijn grenzeloze dankbaarheid uit aan prof. Domenico Di Virgilio die uw aller gevoelens heeft vertolkt door mij uw trouwe gehechtheid aan de Stoel van Petrus over te brengen.

Het thema van uw congres - Geneeskunde en Mensenrechten - is zeer belangrijk, niet alleen door de culturele weerslag die uitgaat van het op elkaar afstemmen van de vooruitgang van de geneeskunde en de ethische en juridische rechten van de menselijke persoon, maar ook door de actualiteit van motieven die effectief of potentiëel het fundamentele recht op leven schenden, waaruit alle andere rechten van de persoon voortkomen. Welke ook uw activiteit is, elke dag beoefent ge een nobele dienstbaarheid aan het leven. Uw roeping als dokter brengt U dagelijks in contact met de mysterieuse en adembenemende realiteit van het menselijk leven, en nodigt U uit uw hart te openen voor het lijden en de hoop van zovele broeders en zusters. Volhardt in deze genereuse toewijding, in het bijzonder zorg dragend voor de ouderlingen, de zwakken en de gebrekkigen. Ik wil uw aandacht erop vestigen dat in uw beroep de medische handelingen en de technische verrichtingen alleen niet volstaan, ook al worden ze uitgevoerd met een voorbeeldige professionaliteit. Zorgt ervoor dat U ook in staat zijt aan de zieke die bijzondere spirituele genezing aan te bieden die voortkomt uit de warmte van een authentiek menselijk contact. Dit is in staat aan de patiënt opnieuw liefde voor het leven te geven, hem te stimuleren om voor zijn herstel te vechten, met een innerlijke kracht die bepalend kan zijn voor de genezing. Het doel is niet alleen het terugvinden van het fysiek welzijn, maar ook van het welzijn op psychologisch en moreel vlak. Daarom veronderstellen wij bij de medicus, naast de professionele competentie, ook een ingesteldheid van liefdevolle bekommernis, geïnspireerd door het evangelisch beeld van de Barmhartige Samaritaan. Tegenover elke lijdende persoon is de katholieke dokter geroepen om getuige te zijn van deze hogere waarden die in het geloof hun diepste fundament hebben.

Zeer gewaardeerde Katholieke Geneesheren, weest er diep van overtuigd dat het uw roeping is het leven van elk menselijk wezen vanaf het begin tot aan het natuurlijk overlijden onvoorwaardelijk te verdedigen, te steunen en lief te hebben. Thans leven wij spijtig genoeg in een samenleving met een pro-abortus cultuur die inbreuk maakt op het fundamenteel recht op leven van het pas verwekte kind, en met een cultus van de menselijke autonomie die zich uit in het opeisen van euthanasie, als zelfbevrijding uit een moeilijke en pijnlijke situatie. Gij weet dat het de katholiek niet geoorloofd is medeplichtig te zijn aan een zogenaamd recht op abortus of euthanasie. De wetgeving die dergelijke misdaden goedkeurt is intrinsiek immoreel en kan geen morele leefregel zijn voor de geneesheer, waardoor hij zou ontslagen worden van het luisteren naar zijn eigen goed geweten. De grote vooruitgang dezer jaren van de palliatieve zorgen en pijnbestrijding laat toe om op adequate wijze een antwoord te bieden op de moeilijke situaties van terminale patiënten. De multipele en preoccuperende vormen van aanslagen op de gezondheid en op het leven moeten moedig het hoofd geboden worden door iedereen die werkelijk begaan is met het menselijk wezen. Ik denk aan de destructie, het lijden, de dood ... die ganse populaties teisteren wegens oorlogsconflicten en broedermoorden. Ik denk aan epidemieën en ziekten, die een volledige bevolking ertoe dwingen hun geboortegrond op te geven en te vluchten naar het onbekende. Kan men onverschillig blijven voor de schrijnende beelden van kinderen en ouderlingen, die leven in onhoudbare omstandigheden van uitputting en lijden, vooral wanneer zij verstoken blijven van het fundamentele recht op geneeskundige verzorging? Het is een uitgebreid actiegebied dat ik zo dringend onder uw aandacht breng, liefste katholieke geneesheren, en ik druk mijn warme appreciatie uit aan zovelen onder U die de moed hebben een deel van hun loopbaan te geven aan mensen die zich in dergelijke grote nood bevinden. De missionaire samenwerking op sanitair gebied is nu reeds zeer voelbaar en ik hoop van ganser harte dat een dergelijke genereuze dienstbaarheid aan de lijdende mensheid in de toekomst nog zal toenemen.

Heden treden wij binnen in het derde millennium en toch blijven mannen en vrouwen in de armere landen verstoken van de toegang tot essentiële geneeskundige zorgen en medicaties. Vele broeders en zusters lijden elke dag aan malaria, lepra, aids ... te midden van de algemene onverschilligheid van die hen zouden kunnen of moeten helpen. Weze uw hart gevoelig voor deze stille oproepen! Het is uw taak, liefste leden van de verenigingen van katholieke geneesheren om hieraan mee te werken, want het eerste recht is het recht op gezondheidszorg en adequate sanitaire hulp, effectief en toegankelijk gemaakt voor ieder mens, ongeacht zijn sociale en economische positie. Ik wil ook uw aandacht vestigen op de biomedische wetenschappen, die van nature uit gericht zijn op de toekomst, de ontwikkeling en de verbetering van de gezondheids- en levensvoorwaarden van de mensheid. Daarom richt ik een dringende bede tot U om op een genereuse manier uw steun te verlenen aan inspanningen die de mensheid betere gezondheidsvoorwaarden verzekeren, echter steeds met inachtname van de waardigheid en de heiligheid van het leven. Niet alles wat op wetenschappelijk gebied kan gedaan worden is ook moreel aanvaardbaar. Wanneer ge naar uw respectievelijke landen terugkeert, draagt dan met U de wens mee verder te gaan - in een nieuw elan - met uw activiteiten van vorming en bijscholing, niet alleen in de disciplines die tot uw beroep behoren, maar ook voor wat de theologische en de bio-ethische aspecten ervan betreft. Het wint nog meer aan belang - vooral in landen met een jonge Kerk - te zorgen voor een goede professionele en ethisch-spirituele vorming van de artsen en het gezondheidspersoneel, daar de kans bestaat dat men plots het hoofd moet bieden aan ernstige rampsituaties die tegelijk een degelijke professionele competentie en een adequate vorming op moreel en religieus gebied vragen.

Beste katholieke dokters, uw congres heeft zich door toedoen van de Voorzienigheid ingelast in het Heilig Jaar, een uitgelezen moment voor een persoonlijke bekering tot Christus en om het hart te openen voor ieder die er behoefte aan heeft. Als vrucht van de jubileumviering weze er bij U een diepere aandacht voor de evennaaste, een genereuse uitwisseling van kennis en ervaring, een authentieke geest van solidariteit en van christelijke caritas.

De Allerheiligste Maagd, Salus Infirmorum, moge U bijstaan in uw complexe en noodzakelijke zending.
De heilige Guiseppe Moscati weze U tot voorbeeld om in U de kracht te vinden om te getuigen met coherentie, volledige eerlijkheid en volle overgave van het Evangelie van het Leven.

Wij danken U opnieuw voor uw bezoek en roepen de blijvende welwillendheid van de Heer over U, over uw familie en over allen die betrokken zijn bij uw zorg, en ik geef aan allen van harte een bijzondere Apostolische Zegen.