"Verbum caro factum est"

“Verbum caro factum est” –
“En het Woord is vlees geworden” (Joh. 1, 14) [b:Joh. 1, 14].

Lieve broeders en zusters, die naar mij luistert hier in Rome en in heel de wereld, met vreugde verkondig ik jullie de boodschap van Kerstmis: God is mens geworden; Hij is onder ons komen wonen. God is niet ver: Hij is dichtbij, of beter, Hij is de ‘Emmanuel’, God-met-ons. Hij is geen onbekende: Hij heeft een gezicht: dat van Jezus.

Het is een altijd nieuwe, altijd verrassende boodschap, omdat ze onze meest gedurfde hoop overstijgt. Vooral omdat ze niet enkel een aankondiging is; het is een gebeurtenis, een feit dat geloofwaardige getuigen gezien, gehoord en aangeraakt hebben in de persoon van Jezus van Nazareth! Door met Hem samen te leven konden ze zijn daden gadeslaan, zijn woorden beluisteren en zo in Jezus de Messias erkennen; nadat hij gekruisigd was hebben ze hem als Verrezene gezien en de zekerheid gekregen dat Hij, echte mens, tegelijk echt God is, die als eniggeboren Zoon van bij de Vader gekomen is, vol van genade en waarheid (Joh. 1, 14) [[b:Joh. 1, 14]].

“Het Woord is vlees geworden” . Hoe kan het Woord vlees worden? Geconfronteerd met deze openbaring komt nogmaals in ons de vraag op: hoe is dit mogelijk? Het Woord en het vlees zijn elkaars tegenovergestelde; hoe kan het eeuwig en almachtig Woord een broze en sterfelijke mens worden? Er is maar één antwoord: de Liefde. Wie liefheeft, wil met de geliefde delen, wil met hem verenigd worden; en de heilige Schrift presenteert ons juist de grote geschiedenis van Gods liefde voor zijn volk, die zijn toppunt bereikt in Jezus Christus.

In werkelijkheid verandert God niet: Hij is trouw aan zichzelf. Hij die de wereld geschapen heeft, is dezelfde die Abraham geroepen en aan Mozes zijn naam geopenbaard heeft: “Ik ben die er zal zijn, ... de God van Abraham, Isaak en Jacob, ... een barmhartige en genadige God, rijk aan liefde en trouw (Ex. 3, 14.15; Ex. 34, 6) [[b:Ex. 3, 14.15; Ex. 34, 6]]. God verwisselt niet; sinds altijd en voor immer is Hij liefde. In zichzelf is Hij Gemeenschap, Eenheid in de Drie-eenheid, en elk van zijn werken en woorden streven naar gemeenschap. De menswording van God is het hoogtepunt van de schepping. Als Jezus, de mensgeworden Zoon van God, naar de wil van de Vader en door de kracht van de heilige Geest in de schoot van Maria gestalte kreeg, bereikte de schepping haar toppunt. Het principe dat het heelal ordent, de logos, begon in de wereld te bestaan, in een welbepaalde tijd en ruimte.

“Het Woord is vlees geworden”. Het licht van deze waarheid toont zich aan wie het met geloof ontvangt, want het is een mysterie van liefde. Alleen zij die zich openstellen voor de liefde, worden door het licht van Kerstmis omringd. Zo was het in de nacht van Bethlehem en zo is het vandaag nog. De menswording van de Zoon van God is een gebeurtenis, die in de geschiedenis plaats vond, maar die haar tegelijkertijd overstijgt. In de nacht van de wereld wordt een nieuw licht ontstoken, dat zich laat zien door de eenvoudige ogen van het geloof, door het zachte en nederige hart van wie de Verlosser verwacht. Als de waarheid enkel een mathematische formule was geweest, dan zou ze zich in zekere zin vanzelf opdringen. Als daarentegen de Waarheid Liefde is, dan verlangt zij het geloof, het ‘ja’ van ons hart.

En wat anders zoekt ons hart in feite, tenzij een Waarheid die Liefde is. Het kind zoekt haar met zijn vaak ontwapenende en inspirerende vragen; de jongere zoekt haar omdat hij de diepe zin van zijn eigen leven moet vinden; mannen en vrouwen op rijpere jaren zoeken haar om de opgaven in het gezin en op het werk te leiden en te dragen; de bejaarde mens zoekt haar om zijn aardse leven een vervulling te geven.

“Het Woord is vlees geworden”. De Kerstboodschap is ook licht voor de volkeren, voor de collectieve weg van de mensheid. De ‘Emmanuel’, God-met-ons, is gekomen als Koning van gerechtigheid en vrede. Zijn Rijk – dat weten we – is niet van deze wereld, en toch is het belangrijker dan alle rijken van deze wereld. Ze is als het zuurdeeg van de mensheid: als die ontbreekt, valt de kracht stil die de waarachtige ontwikkeling doet vooruitgaan, de drang om mee te zorgen voor het algemeen welzijn, voor de onbaatzuchtige dienst van de naaste en voor de vredelievende strijd om de gerechtigheid. Geloven in God die aan onze geschiedenis heeft willen deelnemen, is een voortdurende aanmoediging om zich ervoor in te zetten, zelfs te midden van haar tegenstrijdigheden. Het is een motief om te hopen voor al wie in zijn waardigheid gekwetst en geschonden is. Want Hij die in Bethlehem geboren is, is gekomen om de mens van de wortel van elke verknechting te verlossen.

Moge het licht van Kerstmis opnieuw schitteren in het land waar Jezus geboren is, en Israëli’s en Palestijnen leiden in hun zoektocht naar een rechtvaardig en vreedzaam samen-wonen. Moge de troostvolle boodschap van de komst van de Emmanuel het lijden van de geliefde christelijke gemeenschappen in Irak en in heel het Midden-Oosten verlichten en hen in de beproevingen troosten; moge ze hen sterkte en hoop voor de toekomst geven, en de Verantwoordelijken van de Volkeren aansporen tot actieve solidariteit met hen. Moge dit ook gebeuren ten gunste van hen die in Haïti nog lijden onder de gevolgen van de verwoestende aardbeving en van de recente cholera-epidemie. Ook mogen zij niet vergeten worden die, in Colombia en Venezuela maar ook in Guatemala en Costa Rica, onlangs te lijden hadden van natuurrampen.

Moge de geboorte van de Redder perspectieven van duurzame vrede en authentieke vooruitgang openen voor de volkeren van Somalië, Darfur en Ivoorkust, de politieke en sociale stabiliteit in Madagaskar bevorderen, zekerheid en eerbied voor de mensenrechten brengen in Afghanistan en Pakistan, de dialoog tussen Nicaragua en Costa Rica aanmoedigen en de verzoening in het Koreaanse schiereiland bevorderen.

Moge de viering van de geboorte van de Verlosser de geest van geloof, van geduld en van moed versterken bij de gelovigen van de Kerk in continentaal China; mogen zij zich niet laten ontmoedigen door de beperkingen van hun vrijheden van godsdienst en geweten, maar door in de trouw aan Christus en zijn Kerk te volharden, de vlam van de hoop levendig houden.

Lieve broeders en zusters, “het Woord is vlees geworden”; Hij is onder ons komen wonen. Hij is de Emmanuel, de God die ons nabij is. Laten we samen dit grote liefdemysterie overwegen, laten we ons hart helder beschijnen door het licht dat schittert in de grot van Bethlehem. Zalig Kerstfeest voor u allen!

Hierna volgden de Kerstwensen in 65 talen.
Afsluitend gaf de Paus de zegen Urbi et Orbi - de zegen [d:22]