H. Tarcisius - patroonheilige van de misdienaars

In het Italiaans
Dierbare broeders en zusters,

Ik wil mijn vreugde tot uiting brengen vandaag hier in uw midden te zijn, op dit plein, waar u bijeen bent voor deze algemene audiëntie, die getuige is van de heel betekenisvolle aanwezigheid van de grote Europese bedevaart van misdienaars! Dierbare jongeren, jongens en meisjes, wees welkom! Aangezien de grote meerderheid van de aanwezige misdienaars op dit plein, Duitstalig zijn, zal ik mij eerst tot hen richten in mijn moedertaal. Dierbare misdienaars en -dienaressen, dierbare vrienden en vriendinnen, dierbare bedevaarders van Duitse taal, welkom in Rome! Van harte gegroet! Samen met u begroet ik kardinaal-secretaris Tarcisio Bertone; hij heet Tarcisius zoals uw patroon. U deed hem het genoegen hem uit te nodigen en hij, die de naam draagt van de heilige Tarcisius, is gelukkig hier te kunnen zijn te midden van misdienaars uit Duitsland en de hele wereld. Ik groet mijn dierbare broeders in het bisschopsambt en het priesterschap, evenals de diakens die aan deze audiëntie hebben willen deelnemen. Ik dank van ganser harte de hulpbisschop van Basel, Mgr. Martin Gächter, voorzitter van “Coetus Internationalis Ministrantium”, voor zijn verwelkoming, voor het grote geschenk van het beeld van de heilige Tarcisius en de halsdoek die hij me schonk. Het herinnert mij allemaal aan de tijd toen ook ik misdienaar was. In uw naam, dank ik hem ook voor het grote werk dat hij onder u verricht, evenals zijn medewerkers en iedereen die deze blije bijeenkomst heeft mogelijk gemaakt.

Verder in het Duits
Mijn dank gaat ook naar de Zwitserse initiatiefnemers en degenen die op verschillende vlakken meegewerkt hebben aan de verwezenlijking van het beeld van de heilige Tarcisius. U bent met velen! Enkele ogenblikken geleden vloog ik in een helikopter over het Sint-Pietersplein en zag al de kleuren en vreugde op het plein! U schept hier niet alleen een feestelijke stemming, maar u maakt mijn hart nog blijer! Dank u! Het beeld van de heilige Tarcisius is na een lange pelgrimstocht tot ons gekomen. In september 2008, werd het in Zwitserland voorgesteld in aanwezigheid van 8.000 misdienaars: sommigen onder u waren er toen bij. Van Zwitserland ging het naar Luxemburg tot Hongarije. Wij verwelkomen het vandaag in feestelijke stemming, gelukkig omdat we deze figuur uit de eerste eeuwen van de Kerk beter kunnen leren kennen. Het beeld – zoals Mgr. Gächter – reeds zei, zal later dicht bij de catacomben van de heilige Calixtus geplaatst worden, waar de heilige Tarcisius begraven werd. Het is mijn wens, en ik richt hem tot iedereen, is dat deze plaats, namelijk de catacomben van de heilige Calixtus en dit beeld, een referentiepunt zou worden voor misdienaars en voor hen die Jezus van meer nabij verlangen te volgen door een leven als priester, religieus of religieuze. Moge iedereen naar deze moedige en sterke jongeman opzien en het engagement hernieuwen van vriendschap met de Heer om steeds met Hem te leren leven door de weg te volgen die Hij ons door Zijn woord wijst en door het getuigenis van zoveel heiligen en martelaars, wiens broer en zuster wij door het doopsel geworden zijn. Wie was de heilige Tarcisius? We beschikken over weinig informatie. We bevinden ons in de eerste eeuwen van de Kerkgeschiedenis, meer bepaald in de derde eeuw; er wordt verteld dat hij een jongeman was die naar de catacomben ging van de heilige Calixtus hier in Rome en dat hij heel trouw was aan zijn engagement als christen. Hij hield veel van de Eucharistie en uit meerdere elementen leiden wij af dat hij waarschijnlijk acoliet was, misdienaar dus.

In die jaren, was er een hevige christenvervolging onder keizer Valerianus; zij waren verplicht in het geheim samen te komen in private huizen of soms ook in de catacomben om Gods woord te beluisteren, te bidden en Eucharistie te vieren. Zelfs de traditie om de Eucharistie te brengen naar gevangenen en zieken werd steeds gevaarlijker. Op een dag, toen de priester naar gewoonte vroeg wie bereid was de Eucharistie te brengen naar andere broeders en zusters die erop wachtten, stond de jonge Tarcisius op en zei: “wilt ge dat ik het doe?”. Deze jongen leek te jong voor zo een veeleisende dienst! “Mijn jeugd – zei Tarcisius – zal voor de Eucharistie de beste toevlucht zijn”. Hierdoor overtuigd, vertrouwde de priester hem het kostbare Brood toe en zei: “Tarcisius, vergeet niet dat een hemelse schat aan uw zwakke handen is toevertrouwd. Vermijd drukke wegen en vergeet niet dat het heilige niet voor de honden mag geworpen worden, en parels niet aan de zwijnen. Zult ge de Heilige Geheimen trouw en vastberaden beschermen?”. “Ik zal eerder sterven – antwoordde Tarcisius met klem – dan bezwijken”. Onderweg ontmoette hij vrienden die toen ze dichterbij kwamen, hem vroegen zich bij hen aan te sluiten. Door zijn negatief antwoord – het waren heidenen – werden zij wantrouwig en drongen aan, ze bemerkten dat hij iets tegen de borst drukte dat hij leek te verdedigen. Ze probeerden het hem te ontfutselen, maar tevergeefs; het gevecht werd hoe langer hoe heviger, vooral toen zij vernamen dat Tarcisius christen was: zij schopten hem, gooiden met stenen naar hem, maar hij gaf niet toe. Stervende werd hij door een officier van het Pretorium, met name Quadratus, die eveneens in het geheim christen geworden was, naar de priester gebracht. Hij was levenloos toen ze aankwamen, maar hij hield tegen zijn borst nog een klein stuk linnen met de Eucharistie. Hij werd onmiddellijk in de catacomben van de heilige Calixtus begraven. Paus Damasus liet op het graf van de heilige Tarcisius een inschrift aanbrengen, volgens dewelke de jongeman in 257 stierf.

Het Romeinse Martyrologium stelt de datum vast op 15 augustus en hetzelfde Martyrologium geeft een mooie mondelinge traditie volgens dewelke het Allerheiligste Sacrament niet op het lichaam van de heilige Tarcisius gevonden werd, noch in zijn handen, noch in zijn kleren. Er wordt verteld dat het gewijde Brood, dat de kleine martelaar met zijn leven verdedigd had, vlees van zijn vlees geworden was, en aldus met zijn eigen lichaam één enkele onbevlekte hostie vormde, aan God aangeboden. Dierbare misdienaressen en misdienaars, het getuigenis van de heilige Tarcisius en deze mooie traditie leren ons de diepe liefde en grote verering die wij voor de Eucharistie moeten hebben: het is een kostbaar bezit, een schat waarvan de waarde niet kan gemeten worden, het Brood des levens, Jezus zelf die zich tot voedsel maakt, steun en kracht voor onze weg van elke dag, een weg die open staat voor het eeuwig leven, de grootste gave die Jezus ons nagelaten heeft.

Ik richt mij tot u die hier aanwezig bent en langs u, tot alle misdienaars ter wereld! Dien Jezus, die aanwezig is in de Eucharistie, grootmoedig. Het is een belangrijke taak die u in staat stelt de Heer bijzonder nabij te zijn en te groeien in ware en diepe vriendschap met Hem. Bewaar deze vriendschap zoals de heilige Tarcisius jaloers in uw hart, bereid u te engageren, te strijden en uw leven te geven opdat Jezus alle mensen kan bereiken. Geef ook gij aan de jongeren van uw leeftijd de gave van deze vriendschap door met vreugde, enthousiasme, zonder angst, opdat zij kunnen voelen dat u dit Mysterie kent, dat het echt is en dat u het bemint! Telkens u tot het altaar nadert, heeft u de kans aanwezig te zijn bij het grote liefdegebaar van God die zich aan ieder van ons wil blijven geven, die ons nabij wil zijn, ons wil helpen, ons de kracht wil geven om goed te leven. Met de consecratie – u weet het – wordt dit kleine stuk brood het Lichaam van Christus, deze wijn wordt Bloed van Christus. U heeft de kans dicht bij dit onuitsprekelijke mysterie te leven! U vervult uw taak van misdienaar met liefde, vroomheid en trouw; kom de kerk niet oppervlakkig binnen voor de viering, maar bereid u innerlijk op de Mis voor! Door uw priesters te helpen bij de dienst van het altaar, draagt u ertoe bij Jezus dichterbij te brengen, zodat de gelovigen Hem kunnen voelen en zich meer rekenschap van Hem geven: Hij is hier; u werkt mee opdat Hij meer aanwezig kan zijn in de wereld, in het leven van elke dag, in de Kerk en op elke plaats. Dierbare vrienden! U leent Jezus uw handen, uw gedachten, uw tijd. Het zal u aan beloning niet ontbreken, u zal de echte vreugde gegeven worden en u zal voelen waar het grootste geluk ligt. De heilige Tarcisius heeft ons getoond dat liefde ons kan brengen tot het geven van zijn leven omwille van een waarachtig bezit, het ware bezit, de Heer.

Van ons wordt het martelaarschap waarschijnlijk niet gevraagd, maar Jezus vraagt ons trouw in kleine dingen, ingetogenheid, innige deelname, ons geloof en de inspanning deze schat in ons leven van alle dag voor de geest te houden. Hij vraagt ons trouw in onze dagelijkse bezigheden, het getuigenis van Zijn liefde, door naar de kerk te gaan uit innerlijke overtuiging en om de vreugde van Zijn aanwezigheid. Zo kunnen wij ook aan onze vrienden laten weten dat Jezus leeft. Moge de voorspraak van de heilige Jean-Marie Vianney ons bij dit engagement helpen, wiens liturgisch feest wij vandaag vieren, deze nederige pastoor uit Frankrijk die een kleine gemeenschap veranderde en zo nieuw licht gaf aan de wereld. Moge het voorbeeld van de heiligen Tarcisius en Jean-Marie Vianney ons elke dag aanzetten om Jezus lief te hebben en Zijn wil te doen, zoals de Heilige Maagd het deed, trouw aan Haar Zoon ten einde toe. Aan iedereen nogmaals dank! Moge God u deze dagen zegenen en keer goed naar huis terug!