Kijkend naar Maria aan het nieuwe jaar beginnen, om het vrucht te laten dragen

Dierbare broeders en zusters!

De liturgie van vandaag beschouwt - als in een mozaïek - verschillende messiaanse feiten en realiteiten, maar de aandacht concentreert zich vooral op Maria, als Moeder van God. Acht dagen na de geboorte van Jezus, gedenken wij de Moeder, de Theotókos, haar die "de Koning ter wereld heeft gebracht die hemel en aarde regeert in de eeuwen der eeuwen" Intrede antifoon - vgl... Intrede antifoon - vgl. Sedulius. De liturgie mediteert vandaag over het Woord dat mensgeworden is, en herhaalt dat Hij geboren is uit de Maagd. Zij denkt na over de besnijdenis van Jezus als rite van opname in de gemeenschap, en beschouwt God, die zijn Eniggeboren Zoon door middel van Maria gegeven heeft als hoofd van het "nieuwe volk". Zij gedenkt de naam die aan de Messias gegeven is, en hoort hoe deze, teder en zacht, wordt uitgesproken door zijn Moeder. Zij smeekt voor de wereld de vrede af, de vrede van Christus, en doet dit door Maria, middelares en medewerkster van Christus vgl: Lumen Gentium [[[617|60-61]]].

We beginnen aan een nieuw zonnejaar, aan een volgende periode van tijd, die ons geboden wordt door de goddelijke Voorzienigheid, in de context van het heil dat door Christus begonnen is. Maar is het eeuwig Woord niet juist door middel van Maria in de tijd binnengegaan? In de tweede lezing, die we zo even hebben beluisterd, herinnert de apostel Paulus daaraan, waar hij zegt dat Jezus geboren is "uit een vrouw" (Gal. 4, 4) [[b:Gal. 4, 4]]. In de liturgie van vandaag overheerst de gestalte van Maria, ware Moeder van Jezus, God en mens tegelijk. Het hoogfeest van vandaag viert echter geen abstracte idee, maar veeleer een mysterie en een historisch gebeuren: Jezus Christus, goddelijke persoon, is geboren uit de Maagd Maria, die in de meest waarachtige zin, zijn Moeder is.

Naast het moederschap wordt vandaag ook de maagdelijkheid van Maria benadrukt. Het gaat hierbij om twee voorrechten die altijd samen verkondigd worden, onlosmakelijk van elkaar, omdat zij elkaar wederzijds vervolledigen en inhoudelijk bepalen. Maria is moeder, maar moeder én maagd; Maria is maagd, maar maagd én moeder. Als men het ene of het andere aspect zou verwaarlozen, begrijpt men niet ten volle het mysterie van Maria, zoals de Evangelies ons dat voorhouden. Als Moeder van Christus, is Maria ook Moeder van de Kerk, zoals mijn vereerde voorganger, de dienaar Gods Paulus VI, op 21 november 1964 tijdens het Tweede Vaticaans Concilie, heeft afgekondigd vgl: Post Duos Menses [[[1612]]]. Maria is tenslotte geestelijke Moeder van heel de mensheid, omdat Jezus voor allen aan het kruis zijn bloed gegeven heeft, en allen vanaf het kruis heeft toevertrouwd aan haar moederlijke zorgen.

Laten we dus, kijkend naar Maria, aan dit nieuwe jaar beginnen, dat wij als een kostbaar "talent" uit de handen van God ontvangen om het vrucht te laten dragen, als een door de voorzienigheid geboden gelegenheid om bij te dragen aan de verwezenlijking van het Rijk van God. In deze sfeer van gebed en van dankbaarheid jegens God voor de gave van het nieuwe jaar, is het mij een vreugde mijn eerbied te kunnen betuigen jegens de doorluchtige Heren Ambassadeurs van het bij de Heilige Stoel geaccrediteerde Corps Diplomatique, die aan de plechtige Viering van vandaag hebben willen deelnemen. Van harte groet ik Kardinaal Renato Raffaele Martino en leden van de Pauselijke Raad voor de Gerechtigheid en de Vrede [d:94], aan wie ik mijn hartelijke dank tot uitdrukking breng voor de inzet waarmee zij dagelijks deze waarden bevorderen die zo fundamenteel zijn voor het maatschappelijk leven. Bij gelegenheid van deze Werelddag van de Vrede heb ik aan de Regeringen en de Verantwoordelijken van de Naties, evenals aan alle mannen en vrouwen van goede wil, de gebruikelijke Boodschap gericht, die dit jaar gaat over het thema: De menselijke persoon - hart van de vrede [1582].

Ik ben er diep van overtuigd dat "door de persoon te respecteren de vrede wordt bevorderd, en dat door het bouwen aan de vrede de premissen worden gesteld voor een authentiek en integraal humanisme" De menselijke persoon - hart van de vrede [[1582|1]]. Deze boodschap geldt in het bijzonder voor de christen, geroepen als hij is om "een onvermoeibare bewerker van de vrede te zijn en een vurige verdediger van de waardigheid van de menselijke persoon en van zijn onvervreemdbare rechten" De menselijke persoon - hart van de vrede [[1582|16]]. Juist omdat hij geschapen is naar Gods beeld en gelijkenis (Gen. 1, 27) [[b:Gen. 1, 27]], is elk menselijk individu, zonder onderscheid naar ras, cultuur en religie, bekleed met dezelfde waardigheid van persoon. Om die reden moet hij gerespecteerd worden en mag geen enkele reden ooit rechtvaardigen dat er over hem naar believen beschikt wordt als was hij een object. Ten overstaan van de, helaas altijd aanwezige bedreigingen van de vrede, ten overstaan van de situaties van onrecht en geweld die in diverse gebieden van de aarde voortduren, ten overstaan van de aanhoudende gewapende conflicten die dikwijls door de brede publieke opinie worden vergeten, en ten overstaan van het terrorisme dat de sereniteit onder de volken verstoort, wordt het meer dan ooit noodzakelijk samen te werken voor de vrede. Deze is, zoals herinnerd heb in de Boodschap "tegelijk een gave en een opgave" De menselijke persoon - hart van de vrede [[1582|3]]: een gave om af te smeken in het gebed, een opgave om moedig en onvermoeid te verwezenlijken.

Het evangelieverhaal waar we naar hebben geluisterd laat de scène zien van de herders van Betlehem die zich naar de grot begeven om het Kind te aanbidden, na de verkondiging van de Engel te hebben ontvangen (Lc. 2, 16) [[b:Lc. 2, 16]]. Moeten we niet nog eens de blik richten op de dramatische situatie die juist het Land kenmerkt waar Jezus werd geboren? Moeten we niet met aandrang bidden dat ook in die regio zo spoedig mogelijk de dag van de vrede aanbreekt, de dag waarop er een definitieve oplossing komt voor het conflict dat daar al veel te lang duurt? Een vredesakkoord moet om duurzaam te zijn op het respect voor de waardigheid en de rechten van iedere mens. De wens die ik uit ten overstaan van de vertegenwoordigers van de hier aanwezige Naties, is dat de internationale Gemeenschap de eigen krachten bundelt opdat er in de naam van God een wereld opgebouwd wordt waarin de wezenlijke rechten van de mens door iedereen worden gerespecteerd. Opdat zulks gebeurt, is het echter noodzakelijk dat wordt erkend dat die rechten niet in louter menselijke overeenkomsten hun fundament hebben, maar " in de natuur zelf van de mens en in zijn onvervreemdbare waardigheid als door God geschapen persoon" De menselijke persoon - hart van de vrede [[1582|13]].

Als inderdaad de constitutieve aspecten van de menselijke waardigheid worden overgelaten aan de veranderlijke menselijke meningen, zullen tenslotte ook zijn rechten, hoe plechtig verklaard ook, verzwakken en voor meerdere uitleg vatbaar worden. "Daarom is het belangrijk dat de internationale organen het natuurlijk fundament van de rechten van de mens niet uit het oog verliezen. Want dat onttrekt hen aan het risico dat helaas altijd latent aanwezig is, namelijk om af te glijden naar een louter positivistische interpretatie ervan" De menselijke persoon - hart van de vrede [[1582|13]]

"Moge de Heer u zegenen en u behoeden ... moge Hij zijn gelaat naar u keren en u vrede schenken" (Num. 6, 24.26) [b:Num. 6, 24.26].

Zo luidt de zegenformule die we in de eerste Lezing hebben gehoord. Zij is ontleend aan het boek Numeri: drie keer wordt er de naam van de Heer in herhaald. Dat geeft de intensiteit en de kracht aan van de zegen waarvan het laatste woord "vrede" is. De bijbelse term shalom, die wij met vrede vertalen, betekent dat geheel van goederen waarin "het heil" bestaat dat door Christus is gebracht, de Messias die door de Profeten is aangekondigd. Daarom erkennen wij, christenen, in Hem de Vorst van de vrede. Hij is mens geworden en geboren in een grot te Bethlehem om zijn vrede te brengen aan de mensen van goede wil, aan hen die Hem ontvangen met geloof en liefde. De vrede is zo waarachtig de gave en de opgave van Kerstmis: de gave die in nederige volgzaamheid wordt ontvangen en met volharding in gelovig gebed wordt afgesmeekt; de opgave die van iedere persoon van goede wil een "bedding van vrede" maakt.

Laten we aan Maria, de Moeder van God, vragen dat zij ons helpt haar Zoon te ontvangen en in Hem de ware vrede. Vragen wij haar onze ogen te willen verlichten zodat wij de Gelaat van Christus herkennen in het gelaat van iedere menselijke persoon, hart van de vrede!