Sacrae Laudis

Eerbiedwaardige Broeders en beminde zonen, het eenparig lofgezang en de dankzeggingen, die overal ter wereld wegens het vastgestelde Tweede Oecumenisch Concilie van het Vaticaan [d:4] tot God worden gericht, dienen niet alleen in de mond van de katholieken te blijven voortklinken, maar zij behoren ook voortdurend vergezeld te gaan van een steeds vuriger christelijke godsvrucht.

Daarom sporen hun bijvalsbetuigingen, waarvan het Graf van de H. Petrus, het centrum van de katholieke eenheid, schijnt te weerklinken, Ons in zekere zin aan om de harten der Christenen dagelijks op meer geschikte en doeltreffende wijze op dat belangrijk evenement voor te bereiden. Deze zozeer verlangde gebeurtenis immers zal aan de algemene verwachting des te vollediger beantwoorden en des te rijker vruchten afwerpen, naarmate zij er meer toe zal bijdragen om het katholieke geloof terdege te versterken, de kerkelijke wetten beter aan de behoeften van deze tijd aan te passen en de gelovigen eensgezind en met inspanning van al hun krachten te doen streven naar het voornemen tot een heiliger levenswandel.

Het is dan ook Onze wens dat vooral het gebed tot God moge bijdragen tot het welslagen hiervan: dit gebed dient op de eerste plaats van de priesters uit te gaan, op wier opwekkend voorbeeld de zielegrootheid van geheel het christenvolk steunt.

Reeds op 12 september 1960, het feest van de H. Naam van de Maagd Maria, toen Wij, wat Wij nooit zullen vergeten, naar het buitenverblijf van het Romeins Seminarie gegaan waren - waar ook Wij ter voorbereiding op het priesterschap zulke gelukkige jaren hebben doorgebracht - hebben Wij dan ook aan deze Ons zo dierbare studenten, bijna bij wijze van bevel, Onze vurige wens kenbaar gemaakt dat zij, die zich waar ook ter wereld op de heilige wijdingen voorbereiden, iedere dag eensgezind zouden zijn in het gemeenschappelijk gebed om daardoor van God te verkrijgen, dat het grote Concilie [d:4] in de toekomst niet alleen de verwachting van de katholieken maar ook die van de andere mensen uit de gehele wereld in vervulling zou doen gaan.

Deze uitnodiging tot gebed vgl. Discorsi, Messaggi,.. vgl. Discorsi, Messaggi, Colloqui del Santo Padre Giovanni XXIII, 11 pp. 466-472; Katholiek Archief jrg. 15, 1027-1030 vond algemene instemming: vanaf die eenzame Sabijnse heuvel overbrugde zij de onmetelijke wereldruimte, zij bereikte de seminaristen van iedere taal en van ieder land, en zij onderhield in hen een heilig vuur; terwijl dit snel om zich heen greep, werden zij bewogen om nog sterker naar het zuivere geluk van het priesterschap te verlangen. Wij achten dit wel buitengewoon gunstig, want wanneer deze jonge mensen aan het begin van hun priesterleven zullen staan, zal het hun taak zijn om de doeltreffende voorschriften van het Concilie [d:4] in toepassing te brengen.

O dierbare en altijddurende jeugd, waaruit, onder leiding van de Maagd Maria, telkens weer moedige scharen zullen voortkomen die voor de H. Kerk het apostolaat op zich zullen nemen!

Toen Wij de vorige maand de geboorte van Jezus Christus overwogen, kwamen Ons herhaaldelijk de H. Josef samen met zijn allerverhevenste Bruid in de geest, toen zij beiden naar Bethlehem opgingen, waar dit heilig mysterie zich heeft voltrokken dat door deze woorden was aangekondigd: "Het Woord is vlees geworden en het heeft onder ons gewoond". (Joh. 1, 14) [[b:Joh. 1, 14]] Wie beter dan de priester kan in het gezelschap komen van de H. Josef, "aan wie het gegeven is God ...... niet alleen te zien en te horen, maar ook te dragen, te omhelzen, te kleden en te bewaken"? Missale Romanum, Praeparatio.. Missale Romanum, Praeparatio ad Missam.

Daarom hebben Wij de H. Jozef, die op 8 december 1869, toen namelijk het 1e Concilie van het Vaticaan [d:217] werd gehouden, tot hemelse Patroon van de gehele katholieke Kerk is aangewezen, het vorig jaar op 21 maart aangesteld tot heilige Beschermer van dit Tweede Vaticaans Concilie. vgl: Le Voci che da Tutti [[[1613]]]

Bij het vieren van het feest van Epifanie wordt Ons heden dit schouwspel verschaft, waarin de Evangelist Matteus in eenvoudige en ongekunstelde woorden de drie Wijzen vóór het kindje Jezus voorstelt, nadat zij van het oosten onder geleide van een wonderbare ster naar Bethlehem waren gekomen. (Mt. 2, 1-12) [[b:Mt. 2, 1-12]] Na hun aankomst hebben zij Jezus aanbeden en Hem goud, wierook en mirre ten geschenke gegeven om hun diepste gevoelens te openbaren.

Als onverwachte bezoekers, bekleed met een hoge waardigheid, begaafd met een leergierig verstand en aangesteld om belangrijke heilige functies te verrichten, zijn deze Wijzen voor Ons verder het beeld van alle leden van het katholieke priesterschap - van bissehoppen, prelaten, seculiere en reguliere priesters - die door een zelfde ster naar Christus worden geleid om Hem met de grootste eerbied te vereren, die gedurende alle tijden in Zijn roemrijke en onsterfelijke Kerk voortleeft.

Moet men inderdaad het Oecumenisch Concilie, behalve een nieuw en voortreffelijk Pinksterfeest, ook niet een werkelijke en nieuwe Epifanie noemen? Dit Concilie immers moet men als een van de vele en nog wel van de schitterendste beschouwen, die in de loop der eeuwen in de Kerk gehouden zijn. Het voorbeeld van deze drie gelukkige mannen, voor wie het zo'n grote vreugde was om, in zekere zin in naam van alle mensen, aan de pasgeboren Verlosser van het menselijk geslacht hun mystieke gebeden en hun waardevolle geschenken te offeren, schijnt Ons bovendien vol betekenis.

Eerbiedwaardige Broeders en beminde Zonen, Wij bekennen gaarne dat het voorbeeld van deze heilige mannen Ons heeft uitgenodigd om alle priesters van de katholieke Kerk aan te sporen eenzelfde tweevoudig bewijs van eerbied te schenken op iedere dag van dit verheven jaar, waarin de voorbereiding tot het komende Oecumenisch Concilie steeds krachtiger moet zijn.

Daarom wensen Wij alle priesters van ieder volk, iedere ritus en iedere taal eraan te herinneren, dat het vooral hun taak is om God te bidden voor het welslagen van het Concilie.

Iedereen weet namelijk dat er buiten het dagelijks Misoffer, dat ver boven alle liturgische gebeden verheven is, niets voortreffelijker voor de priester kan zijn dan de "Divina Laus", het Goddelijk Officie. Wij achten het dan ook juist om al degenen, die tot het Breviergebed gehouden zijn, dit speciaal gebed ten zeerste aan te bevelen om zich daardoor op passende wijze op het Concilie voor te bereiden; Wij verlangen dat zij een zeer grote zorg besteden aan het dagelijks volbrengen van deze gebeden, hetzij ze gereciteerd worden in weidse kerkgebouwen of in kleine kapellen, hetzij ze in koor worden gebeden - welke wijze van Breviergebed wel de beste is - hetzij in het privé, doch altijd als een lofzang in naam van de gehele Kerk.

Waarom, Eerbiedwaardige Broeders en beminde zonen, zult gij allen niet in dit nieuwe jaar edelmoedig aan deze oproep beantwoorden om van God te verkrijgen dat Hij met Zijn genaden deze grote gebeurtenis zal begunstigen, die door de christenen met zulk een hoopvolle verwachting wordt verbeid? Wij richten Ons tot allen: vanaf de jeugdige subdiaken, die met vrome ijver de vreugden van het Goddelijk Officie begint te smaken en in het reciteren hiervan een grote voldoening ondervindt, tot aan de eerbiedwaardige grijsaard, die bij het bidden hiervan een zoete vrede geniet alsof hij reeds het hemels geluk proeft waartoe hij in de Kerk van de Heiligen is bestemd.

Iedere priester immers moet niet alleen beschouwd worden als "belast met het beheer van Gods geheimen" (1 Kor. 4, 1) [b:1 Kor. 4, 1], zoals dit plaats heeft bij het opdragen van het H. Misoffer, maar ook als middelaar tussen God en de mensen. Op geheel dezelfde wijze als de goddelijke Verlosser, die zijn voorbeeld is en die zelf "uit de mensen genomen, wordt aangesteld voor de mensen ten behoeve van hun verhouding tot God" (Hebr. 5, 1) [b:Hebr. 5, 1]. (Hebr.8, 6; Hebr. 9, 15; Hebr. 12, 24; 1 Tim. 2, 5) [[b:Hebr.8, 6; Hebr. 9, 15; Hebr. 12, 24; 1 Tim. 2, 5]] De H. Johannes Chrysostomus geeft een prachtige verklaring van deze woorden: "De priester staat midden tussen God en de menselijke natuur door de weldaden, die van Hem komen, op ons over te dragen en door onze smekingen aan Hem door te geven". V, in illud vidi Dominum Isaiae cap. VI; PG LVI, col. 131 [[4948]]

Deze aansporing, waardoor Wij er de priesters opmerkzaam op maken dat het Goddelijk Officie de meest verheven en de meest juiste vorm van smeekgebed is om de rijke vruchten van het Oecumenisch Concitie te verkrijgen die door allen verwacht worden, schijnt Ons ten nauwste samen te hangen met die vier kentekenen, waarmede Jezus Christus Zijn Kerk heeft willen onderscheiden en waartoe de mensen op zo'n wonderlijke wijze worden aangetrokken; krachtens hen was de Kerk reeds gedurende twintig eeuwen en is zij nog altijd één, heilig, katholiek en apostolisch; hierdoor bezit zij een overvloed aan leven en zij verlangt ten zeerste van haar rijkdom aan die Christenkerken mede te delen, die zich in de loop der eeuwen van haar hebben afgescheiden en nog niet tot de vroegere eenheid zijn teruggekeerd.

Ofschoon het Kerkelijk Officie, dat dagelijks door de priesters gebeden wordt, verschilt volgens ritus, taal, diocees of religieuze gemeenschap, blijft het toch een gedicht van onvergelijkelijke schoonheid, waardoor aan God op waardige wijze lof wordt toegezongen door de mensheid, die verlost is door het Woord van God de Vader Christus Jezus, die het vlees heeft aangenomen door de H. Geest uit de Maagd Maria en is mens geworden, die gekruisigd is en als overwinnaar is verrezen.

Terwijl de priester eerbiedig de bladzijden van dit gedicht omslaat, verschaffen deze hem, naast de zekerheid van de toekomstige glorie, ook de vreugde over de waarheid, een dagelijkse leerschool voor het leven en een krachtige troost in moeilijkheden en tegenslagen.

O, hoezeer verheugt zich dan het hart van de priester wanneer hij bij het vervullen van dit goddelijk werk steeds overvloediger doordrongen wordt van het katholieke, universele karakter van de Kerk, dat door de bladzijden van mijn Brevier wordt geïnspireerd! Alle delen hiervan schitteren immers door dit licht en weerklinken door hun gezangen. Men ontdekt dit in de Psalmen, die ons eon ware vreugde, wijze vermaningen en een innerlijke zoete vrede verschaffen, en ook in de andere boeken van het Oude Testament; eveneens in de vier Evangeliën, zo rijk aan christelijke leer, in de Brieven van de H. Paulus, vervuld van verheven waarheden, en in de overige geschriften van het Nieuwe Testament. Dit alles ligt vervat in het Brevier, dat daarom dan ook beschouwd kan worden als een onuitputtelijke bron van altijddurend bovennatuurlijk licht en genade.

Het is derhalve geenszins te verwonderen, indien juist voor het Tweede Oecumenisch Concilie van het Vaticaan [d:4] - zoals blijkt uit de nauwgezette en zorgvuldige werkzaamheden van de verschillende voorbereidingscommissies - aan het Brevier de hoofdstukken van de zuivere leer worden ontleend alsmede de wijze voorschriften van de kerkelijke tucht, die zo ruimschoots en juist beantwoorden aan de behoeften van deze tijd.

Wij kunnen dan ook met het volste recht beweren dat wij allen reeds een nieuwe tijd zijn ingegaan die, met volledig behoud van de tradities van onze voorvaderen, een bewonderenswaardige vooruitgang op geestelijk gebied aankondigt; de innerlijke waarde en de gelukkige resultaten van deze vooruitgang kan men alleen verwachten van Jezus Christus, de roemrijke en onsterfelijke koning van alle tijden en volkeren.

Eerbiedwaardige Broeders en beminde zonen, op het eind van deze veelbelovende oproep, waarin Wij alle priesters aansporen om door de vruchten van hun gebed mede te werken tot het welslagen van het Tweede Oecumenisch Concilie van het Vaticaan [d:4], brengen Wij weer in de herinnering de Wijzen terug, die Christus aanbaden en die door de katholieke Kerk heden worden vereerd; en dan overwegen Wij niet alleen het geloof en de liefde, waarvan deze mannen, als het ware in naam van alle volkeren, het bewijs hebben gegeven, maar vooral ook de geschenken, die zij Christus hebben aangeboden; deze zijn nog meer te waarderen door hun betekenis dan door de stof, waaruit zij gevormd waren: het goud betekent de liefde, de wierook het gebed, de mirre de versterving.

Deze geschenken verklaren zeer juist de gebeden van het Goddelijk Officie, die door de priesters worden gestort opdat God door de overvloedige gaven van Zijn genade het Concilie moge begeleiden. Want indien men deze gebeden aanvoelt en begrijpt, dan zal men hieruit kunnen opmaken dat zij op de eerste plaats door hun betekenis of hun interpretatie de beoefening van de naastenliefde aanduiden, dat zij vervolgens wegens de aangename reuk, die opstijgt uit het volhardend gebed van de priesters, de geur van de wierook bevatten en dat zij tenslotte de welriekende mirre bezitten, die de belangrijke taken en plichten aanduiden, welke door de priesters dwars door moeilijkheden, neerslachtigheid en tegenslagen heen, steeds weer opnieuw vervuld moeten worden.

Daarom rekenen Wij er stellig op dat alle priesters van de katholieke Kerk aan Onze oproep gevolg zullen geven en op deze manier zullen medewerken aan het gewenste resultaat van het Concilie, waarvan zoveel mensen een grote verwachting koesteren.

Om echter de priesters overal ter wereld, ter land of ter zee, tot deze heilige wedijver aan te sporen, stellen Wij hen ervan in kennis dat de nederige Herder van "de kudde van Christus", van de gehele Kerk, dagelijks samen met hen hierin verenigd is. Want bij het aanbreken van de dag bidt hij in de grootste stilte met de woorden van de gehele katholieke Kerk dit grote gebed voor bet welslagen van bet Oecumenisch Concilie: door dit gebed wordt hij als het ware geleid naar de dagelijkse verplichtingen van zijn ambt.

Bij het einde van deze oproep ontlenen Wij tenslotte gaarne aan bet bewonderenswaardige en troostrijke boek van de Apocalyps een tekst, waardoor de goddelijke riten en ceremoniën in het heiligdom van de hemel worden aangeduid en waarin vooral de priesters een punt ter overweging zullen kunnen vinden: "En er kwam een andere engel, die met een gouden wierookvat bij het altaar ging staan: hem werd veel reukwerk gegeven om het met de gebeden van al de heiligen te offeren op het gouden altaar voor de troon van God. En de rook van het reukwerk steeg met de gebeden der heiligen uit de hand van de engel omhoog voor het aanschijn van God. Daarna nam de engel het wierookvat, vulde het met vurige kolen van het altaar en wierp ze op de aarde. Toen dreunden er donderslagen, vergezeld van stemmen en bliksem en een grote aardbeving" (Openb. 8, 3-5) [b:Openb. 8, 3-5]. (Openb. 5, 8) [[b:Openb. 5, 8]] Uit dit prachtig schouwspel wordt duidelijk bewezen van hoe groot belang door de welwillende goedheid van God de gebeden van de heiligen van de Kerk zijn voor de loop van de geschiedenis.

Omdat Wij dus een zeer groot vertrouwen hebben in de bovennatuurlijke waarde van het gebed van de Kerk en vooral van het Breviergebed, raden Wij dan ook allen, die voor dit gebed de officiële opdracht van de Kerk hebben ontvangen, dringend aan om deze aan te wenden voor het welslagen van het Concilie, dat tot taak heeft ontvangen om aan de Kerk de schittering van haar aanzien terug te geven door de voetsporen te volgen van haar jeugd, die bezield is met een groter enthousiasme. "Dit zal ongetwijfeld een prachtige manifestatie zijn van waarheid, eenheid en liefde; een manifestatie bij het zien waarvan, naar Wij vertrouwen, ook zij die van de Apostolische Stoel zijn afgescheiden zich zullen gedrongen voelen om de eenheid, die Jezus Christus zo vurig van Zijn hemelse Vader heeft afgesmeekt, te zoeken en te vinden" Ad Petri Cathedram [[1629]]

Eerbiedwaardige Broeders en beminde zonen, toen Wij Onze oproep begonnen, was het Ons een zeer grote voldoening U allen afzonderlijk, waar ter wereld ook, op een of andere manier te kunnen bereiken en met U te kunnen spreken alsof gij hier tegenwoordig waart. Nu wensen Wij dit schrijven zo te beëindigen, dat Wij de grote vreugde voelen voortdurend met U verbonden te zijn door de banden van een gemeenschappelijk geloof, godsvrucht en liefde.

En Wij koesteren de blijde hoop dat gij uw gebeden geestdriftig met de Onze zult verenigen, niet alleen gedurende deze maanden die het Oecumenisch Concilie voorafgaan, maar vooral ook gedurende de schitterende dagen waarop dit grote Concilie zal gehouden worden.

Opdat deze gemeenschappelijke gevoelens van ons allen ook haar uiting zullen vinden in een gemeenschappelijke gebedsformule, stellen Wij U daarom het volgende gebed voor, dat het Goddelijk Officie dient vooraf te gaan:

ACCEPTUM TIBI SIT, DOMINE DEUS, SACRIFICIUM LAUDIS, QUOD DIVINAE MAIESTATI TUAE OFFERO PRO FELICI EXITU CONCILII OECUMENICI VATICANI SECUNDI, ET PRAESTA, UT QUOD SIMUL CUM PONTIFICE NOSTRO IOANNE SUPPLICITER A TE PETIMUS, PER MISERICORDIAM TUAM EFFICACITER CONSEQUAMUR. AMEN.

Heer, onze God, moge het lofoffer, dat ik Uw Goddelijke Majesteit aanbied voor het welslagen van het Oecumenisch Concilie, door U aanvaard worden, en verleen ons dat wij door Uw barmhartigheid met goed gevolg zullen verkrijgen, wat wij samen met onze Paus Johannes van U afsmeken. Arnen.

Nu Wij U dit gebed hebben voorgesteld, zij het Ons vergund aan de priesters nog een andere gedachte ter overweging voor te leggen die hiermede in de nauwste betrekking staat. De Kerk neemt als zeker aan dat God, ons aller Vader, de bescherming van iedere gedoopte heeft toevertrouwd aan een speciale Engel. Laat ieder van ons nu aan zijn Beschermengel vooral vragen dat hij ons welwillend wil bijstaan bij het bidden van het Goddelijk Officie opdat wij dit met waardigheid, aandacht en eerbied bidden, dat God het moge aanvaarden, dat het voor ons vruchten zal afwerpen en dat het anderen een stichtend voorbeeld moge zijn.

Eerbiedwaardige Broeders en beminde zonen, daar Wij er geenszins aan twijfelen of gij zult met de grootste bereidwilligheid aan Onze oproep gehoor geven, smeken Wij voor U van de allerheiligste en eeuwige God een overvloed van hemelse genaden af.

Moge de Apostolische Zegen, die Wij U allen afzonderlijk met vaderlijke genegenheld schenken, een gunstig voorteken hiervan zijn en tevens het onderpand van Onze welwillende gezindheid.

Gegeven te Rome bij Sint Pieter op 6 januari, het feest van Epifanie, van het jaar 1962, het vierde van Ons Pontificaat.

JOHANNES XXIII, PAUS