“De bevolking betoonde zich jegens ons buitengewoon vriendelijk” (Hand. 28, 2)

Geliefde broeders en zusters, goedendag!

De catechese sluit vandaag aan bij de Gebedsweek voor de eenheid van de Christenen [d:210]. Dit jaar is het thema de gastvrijheid. Het werd uitgewerkt door de geloofsgemeenschap van Malta en Gozo. Uitgangspunt is het verhaal van de Handelingen van de Apostelen over de gastvrijheid die de bewoners van Malta betoonden aan Paulus en aan zijn reisgezellen die samen met hem schipbreukelingen waren. Het was op dit voorval dat ik tijdens de catechese [7546] twee weken geleden zinspeelde.

We beginnen dus bij die dramatische ervaring van de schipbreuk. De boot waarmee Paulus reist is speelbal van de elementen. Reeds twee weken zijn ze op zee, op drift. Sterren en zon zijn onzichtbaar. De reizigers voelen zich gedesoriënteerd, verloren. De zee beukt op het schip en zij vrezen dat het zal versplinterd worden door het geweld van de golven. Ze worden gegeseld door wind en regen. De kracht van zee en storm is angstwekkend groot en helemaal niet bekommerd om het lot van de opvarenden. Ze waren met meer dan 260!

Paulus weet dat het lot anders zal zijn. Hij neemt het woord. Het geloof zegt hem dat het leven in de handen is van de God die Jezus uit de doden heeft opgewekt en die Paulus geroepen heeft om het Evangelie te brengen tot de uiteinden van de aarde. Zijn geloof zegt hem ook dat God, zoals door Jezus geopenbaard, een liefdevolle Vader is. Daarom richt Paulus zich tot zijn reisgenoten en verkondigt hen, geïnspireerd door het geloof, dat geen haar op hun hoofd zal verloren gaan.

De voorspelling wordt bewaarheid wanneer het schip strandt op de kust van Malta en alle opvarenden gezond en wel het vasteland bereiken. Hier ervaren ze iets nieuws. In tegenstelling tot het brutale geweld van de zee tijdens de storm, krijgen ze een zeldzaam getuigenis van “uitzonderlijke menselijkheid” vanwege de bewoners van het eiland. Deze mensen, vreemd voor hen, tonen zich bezorgd om hun noden. Ze steken een vuur aan zodat ze zich kunnen verwarmen. Ze zorgen voor beschutting tegen de regen en voor voedsel. Ook al hebben ze de Blijde Boodschap van Christus nog niet ontvangen, toch getuigen ze van Gods liefde door concrete daden van vriendelijkheid. Immers, de spontane gastvrijheid en het zorgend optreden maken iets duidelijk van Gods liefde. De gastvrijheid van de Maltezer eilandbewoners wordt beantwoord met wonderbaarlijke genezingen die God door Paulus op het eiland bewerkt. Met andere woorden, zoals de mensen op Malta een teken van Gods voorzienigheid voor de Apostel waren, zo was ook hij voor hen een getuigen van Gods barmhartige liefde.

Dierbaren, gastvrijheid is belangrijk. Het is ook een belangrijke oecumenische deugd. Het betekent op de eerste plaats erkennen dat de andere Christenen werkelijk onze broeders en zusters in Christus zijn. We zijn broeders. Misschien werpt iemand op: “Maar die is protestant, en deze is orthodox…” Inderdaad, maar in Christus zijn we allen broeders. Het is geen eenrichting mildheid. Want, wanneer we andere Christenen gastvrij onthalen, dan ontvangen we hen als een geschenk dat wij krijgen. Zoals die Maltezen – ze zijn dapper die Maltezen - worden we beloond, want we ontvangen wat de Heilige Geest in deze broeders en zusters heeft gezaaid. Dat wordt voor ons een geschenk, want de Heilige Geest zaait zijn gaven overal. Christenen van een andere traditie onthalen betekent op de eerste plaats Gods liefde aan hen betonen. Ze zijn kinderen van God – onze broeders - en bovendien betekent het ontvankelijk zijn voor wat God in hun leven heeft bewerkt. Oecumenische gastvrijheid vraagt om beschikbaarheid om de anderen te horen door aandacht te hebben voor hun persoonlijk geloofsverhaal en voor het verhaal van hun gemeenschap. Een geloofsgemeenschap met een andere traditie dan de onze. Oecumenische gastvrijheid betekent ook, het verlangen om de Godservaring van andere Christenen te leren kennen en open te staan voor de geestelijke vruchten die eruit voortvloeien. Dat is genade. Dit ontdekken is een genade. Ik denk aan het verleden, in mijn land bijvoorbeeld. Toen enkele evangelische missionarissen aankwamen, stak een groepje katholieken hun tenten in brand. Dat is niet christelijk. We zijn broeders, allen zijn we broeders en daarom moeten we gastvrij zijn voor de ander.

Ook vandaag is deze zee, waarop Paulus en zijn gezellen schipbreuk leden, een gevaarlijke plaats voor andere opvarenden. Overal ter wereld ondernemen migranten, mannen en vrouwen, gevaarlijke reizen om te ontsnappen aan het geweld, om te ontkomen aan oorlog, om armoede te ontvluchten. Zoals Paulus en zijn gezellen ervaren zij de onverschilligheid, de vijandigheid van de woestijn, van stromen en zeeën….Vaak kunnen ze niet aanleggen in havens. Spijtig genoeg ervaren ze ook de slechtere vijandigheid van mensen. Ze worden door misdadige smokkelaars uitgebuit. Vandaag! Door sommige overheden worden ze behandeld als nummers, als een bedreiging. Vandaag! Soms werpt de ongastvrijheid hen als een golf terug naar de armoede of naar de gevaren waaraan ze ontsnapt waren.

Wij, Christenen, moeten samenwerken om aan de migranten de liefde van God, geopenbaard door Jezus Christus, te tonen. We moeten en kunnen getuigen dat niet slechts vijandschap en onverschilligheid bestaat, maar dat elke persoon voor God kostbaar is en door God wordt bemind. De verdeeldheid die onder ons nog bestaat, verhindert dat we voluit teken van Gods liefde zijn. Samenwerken om de oecumenische gastvrijheid te beleven, bijzonder ten aanzien van hen wier leven kwetsbaar is, zal van ons Christenen – protestanten, orthodoxen, katholieken, alle Christenen – betere mensen maken, betere leerlingen en een meer verenigd christelijk volk. Het zal ons dichter brengen bij de eenheid die de wil van God voor ons is.