Een kernvraag voor een Christen: kan ik vergeven?

Dierbare broeders en zusters, goedendag!

Het Evangelie van vandaag brengt ons naar het cenakel om ons bepaalde woorden te laten horen die Jezus in de afscheidsrede tot Zijn leerlingen sprak, voor Zijn lijden begon. Na de voeten van de Twaalf gewassen te hebben, zegt Hij hun: “Een nieuw gebod geef Ik u: gij moet elkaar liefhebben; zoals Ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkaar liefhebben” (Joh. 13, 34) [b:Joh. 13, 34]. Maar in welke zin noemt Jezus dit gebod “nieuw”? Wij weten dat reeds in het Oude Testament, God aan de leden van Zijn volk bevolen had hun naaste als zichzelf te beminnen. (Lev. 19, 18) [[b:Lev. 19, 18]] Aan degene die Hem vroeg wat het grootste gebod is, antwoordde Jezus zelf dat het eerste gebod is, God te beminnen met geheel zijn hart en het tweede gebod, zijn naaste als zichzelf. (Mt. 22, 38-39) [[b:Mt. 22, 38-39]]

Wat is dan het nieuwe van dit gebod dat Jezus aan Zijn leerlingen toevertrouwt? Waarom noemt Hij het een “nieuw gebod”? Het oude gebod van de liefde is nieuw geworden omdat Hij het met deze toevoeging vervolledigd heeft: “zoals Ik u heb liefgehad”. Het nieuwe ligt helemaal in de liefde van Jezus Christus, waardoor Hij Zijn leven voor ons gaf. Het gaat om de liefde van God, universeel, onvoorwaardelijk en onbeperkt, die haar hoogtepunt vindt op het kruis. In dat ogenblik van uiterste verlaging en overgave aan de Vader, heeft de Zoon van God de volheid van de liefde aan de wereld getoond en gegeven. Toen ze aan het lijden en de doodstrijd van Christus terugdachten, begrepen de leerlingen de betekenis van deze woorden: “zoals Ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkaar liefhebben”.

Jezus heeft ons het eerst liefgehad, Hij heeft ons liefgehad ondanks onze kwetsbaarheid, beperktheden en menselijke zwakheden. Hij is het die ons voor Zijn liefde die geen grenzen kent en nooit eindigt, waardig gemaakt heeft. Door ons het nieuwe gebod te geven, vraagt Hij ons niet alleen elkaar lief te hebben en niet zozeer met onze liefde, maar met de Zijne, die de Heilige Geest in ons hart stort als wij Hem met geloof aanroepen. Op die manier – en alleen zo – kunnen wij elkaar niet alleen liefhebben als onszelf, maar ook zoals Hij ons heeft liefgehad, dat wil zeggen immens meer. God houdt namelijk veel meer van ons dan wij van onszelf. Zo kunnen wij overal het zaad van de liefde verspreiden dat de relaties tussen de volken vernieuwt en horizonten opent van hoop. Jezus opent altijd horizonten van hoop. Zijn liefde opent horizonten van hoop. Deze liefde maakt nieuwe mensen van ons, broeders en zusters in de Heer, en maakt ons tot het nieuwe volk van God, dat wil zeggen, de Kerk waarin iedereen geroepen is Christus te beminnen en elkaar in Hem.

De liefde die zichtbaar geworden is in het kruis van Christus en die Hij ons vraagt te beleven, is de enige kracht die ons stenen hart verandert in een hart van vlees. Deze liefde maakt ons bekwaam onze vijanden lief te hebben en onze schuldenaren te vergeven.

Ik stel u een vraag. Dat ieder in zijn hart een antwoord geeft. Ben ik in staat mijn vijanden te beminnen? Wij kennen allemaal mensen, ik weet niet of het vijanden zijn, maar mensen die niet goed met ons overeenkomen, die “van de andere kant zijn”, of mensen die ons kwaad gedaan hebben … Ben ik in staat hen te vergeven? … Die man, die vrouw die mij kwaad berokkend heeft, die mij beledigd heeft? Ben ik in staat hem/haar te vergeven? Dat ieder hierop in zijn binnenste een antwoord geeft.

De liefde van Jezus laat ons de ander zien als een huidig of toekomstig lid van de gemeenschap van Jezus’ vrienden. Dat zet ons aan tot gesprek en helpt ons naar elkaar te luisteren en elkaar te leren kennen. Liefde opent ons voor de ander en wordt de basis van menselijke relaties. Liefde maakt bekwaam om de hindernissen van onze zwakheden en vooroordelen te overstijgen. Jezus’ liefde in ons legt bruggen, toont nieuwe wegen, zet de dynamiek van de broederschap in beweging.

Moge de Maagd Maria ons door Haar moederlijke voorspraak helpen, van Haar Zoon Jezus Zijn gebod als gave te ontvangen en van de Heilige Geest de kracht om het in het dagelijks leven in praktijk te brengen.