De bekoring uit eigenbelang van goede werken te profiteren, ook als het ongeoorloofd is

Dierbare broeders en zusters, goedendag!

Het Evangelie van vandaag verhaalt in de versie van Johannes, het gebeuren waar Jezus de kooplieden uit de Tempel van Jeruzalem verjaagt (Joh. 2, 13-25) [b:Joh. 2, 13-25]. Hij stelt een gebaar door van touwen een gesel te maken en tafels omver te werpen en Hij zegt: “Weg met dit alles! Maakt van het huis van mijn Vader geen markthal!” (Joh. 2, 16) [b:Joh. 2, 16]. Dit ingrijpend optreden, terwijl het Paasfeest op handen is, maakt diepe indruk op het volk en wekt de vijandigheid op van de religieuze autoriteiten en degenen die zich in hun economische belangen bedreigd voelen. Maar hoe dit interpreteren?

Zeker, het is geen gewelddadige onderneming, want ze veroorzaakt het optreden niet van de publieke ordehandhaving, van de politie. Nee! Maar het wordt begrepen als een optreden dat eigen is aan de profeten, die dikwijls, in naam van God, misbruiken en overdrijvingen aanklaagden. De joden vragen inderdaad aan Jezus: “Wat voor teken kunt Gij ons laten zien dat Gij dit doen moogt?” (Joh. 2, 18) [b:Joh. 2, 18], alsof zij een bewijs eisen dat het echt in Gods naam gebeurt.

Om Jezus’ gebaar te interpreteren die het huis van God reinigt, gebruiken Zijn leerlingen een vers uit Psalm 69: “De ijver voor Uw huis zal mij verteren” (Ps. 69, 10) [b:Ps. 69, 10]. Deze psalm is een roep om hulp in een uiterst gevaarlijke situatie als gevolg van de haat van de vijand: een toestand die Jezus in Zijn lijden zal kennen. De ijver voor de Vader en Zijn huis zal Hem tot het kruis brengen: het is de ijver van de liefde die leidt tot het offer van zichzelf, en niet de verkeerde ijver die beweert God te dienen door geweld. Inderdaad, het “teken” dat Jezus zal geven als bewijs van Zijn autoriteit, is precies Zijn dood en verrijzenis: “Breek deze tempel af – zegt Hij – en in drie dagen zal Ik hem doen herrijzen” (Joh. 2, 19) [b:Joh. 2, 19]. En de evangelist bemerkt: “Jezus echter sprak over de tempel van zijn lichaam” (Joh. 2, 21) [b:Joh. 2, 21]. Met het Pasen van Jezus begint een nieuwe eredienst, de eredienst van de liefde, en een nieuwe tempel die Hijzelf is.

Jezus’ houding, die in deze passage van het Evangelie verhaald wordt, roept ons op ons geen leven te leiden dat een nastreven is van onze voordelen en belangen, maar de glorie van God die de liefde is. Wij zijn geroepen deze sterke woorden van Jezus voor de geest te houden: “Maakt van het huis van mijn Vader geen markthal!” (Joh. 2, 16) [b:Joh. 2, 16] – het is heel lelijk wanneer de Kerk in het gedrag vervalt om van Gods huis een markthal te maken. Deze woorden helpen ons het gevaar af te weren om van onze ziel, die Gods woonplaats is, een markthal te maken, wanneer wij voortdurend ons voordeel zoeken in plaats van een edelmoedige en solidaire liefde.

Dit onderricht van Jezus is altijd actueel, niet alleen voor Kerkgemeenschappen, maar ook voor enkelingen, voor burgergemeenschappen en de samenleving. Inderdaad, de bekoring om te profiteren van goede werken, soms plichten, omwille van het eigenbelang, soms zelfs ongeoorloofd, is algemeen. Het is een groot gevaar, vooral wanneer God zelf gebruikt wordt en de eredienst die Hem toekomt, of de dienst aan de mens die Zijn beeld is. Daarom gaat Jezus dit keer op een krachtige manier te werk om ons van dit dodelijk gevaar te bevrijden.

Moge de Maagd Maria ons in ons engagement ondersteunen om van de Vasten een goede gelegenheid te maken om God te erkennen als de enige Heer van ons leven, door ons hart en onze werken te ontdoen van iedere vorm van afgodendienst.