Ons geloof is altijd revolutionair

Het woord van God nodigt ons uit de eenheid te beleven opdat de wereld zou geloven.

Ik beeld mij dit verlangen van Jezus tijdens het laatste avondmaal in als een kreet die wij in deze H. Mis vieren in het Park van het Tweehonderd Jaar Onafhankelijkheid. Beelden wij ons dit samen in. De tweehonderdste verjaardag van deze kreet van de onafhankelijkheid van het Spaanse Amerika. Het was een kreet, ontstaan uit het besef vrijheden te missen, het besef het voorwerp van verdrukking en plundering te zijn, “onderworpen aan de toevallige gading van de machthebbers van dat ogenblik.” Evangelii Gaudium [[4984|213]]

Ik zou willen dat de twee kreten vandaag onder de mooie uitdaging van de evangelisatie samenvallen. Niet met hoogdravende woorden, ingewikkelde termen, maar een kreet die opborrelt, deze kreet van de “vreugde van het Evangelie”, die “het hart en heel het leven vult van allen die Jezus ontmoeten. Allen die zich door Hem laten redden, worden bevrijd van zonde, droefheid, innerlijke leegte en eenzaamheid” Evangelii Gaudium [[4984|1]], van een geïsoleerd geweten. Wij die hier samen zijn, allemaal samen rond de tafel van Jezus, wij zijn een kreet, een schreeuw vanuit de overtuiging dat Zijn aanwezigheid ons tot eenheid wekt, “die een mooie horizon aanwijst en uitnodigt op een heerlijke maaltijd.” Evangelii Gaudium [[4984|14]]

“Vader, mogen zij één zijn opdat de wereld zou geloven”, zo heeft Hij het gewild, kijkend naar de hemel. Deze vraag ontspringt bij Jezus in een context van zending: zoals Gij Mij in de wereld gezonden hebt, zo zend ook Ik hen in de wereld. Op dit ogenblik doet de Heer in Zijn eigen lichaam de ervaring op van wat het ergste is in de wereld waarvan Hij houdt – waarvan Hij zelfs tot in de dwaasheid houdt: intriges, wantrouwen, verraad, maar Hij verbergt Zijn hoofd niet, Hij beklaagt zich niet. Ook wij stellen dagelijks vast dat wij leven in een wereld die verscheurd wordt door oorlog en geweld. Het zou oppervlakkig zijn te denken dat verdeeldheid en haat slechts de spanningen tussen landen of sociale groeperingen raakt. In feite zijn zij de manifestatie van dit “verspreide individualisme” dat ons scheidt en tegenover mekaar opstelt vgl: Evangelii Gaudium [[[4984|99]]], de manifestatie van de wonde van de zonde in het hart van de mensen, met gevolgen waaronder de samenleving en heel de schepping lijden. Het is precies naar deze rebellerende wereld met haar egoïsme, dat Jezus ons zendt, en ons antwoord is niet dat van een verstrooide, is niet . dat wij de middelen niet hebben of dat de werkelijkheid ons overstijgt. Ons antwoord herhaalt de kreet van Jezus en aanvaardt de genade evenals de taak van de eenheid.

Aan deze kreet om vrijheid, iets ouder dan 200 jaar geleden, ontbrak noch overtuiging noch kracht, maar de geschiedenis vertelt ons dat hij pas onbetwistbaar werd toen hij het individualisme achterwege liet, de wil van één enkel leiderschap, het gebrek aan begrip voor andere manieren van bevrijding met andere eigenschappen maar daarom niet tegenstrijdig.

De evangelisatie kan de draagkracht zijn van de eenheid van deze verzuchtingen, gevoeligheden, van deze hoop en zelfs van bepaalde utopieën. Zeker en vast, wij geloven het en roepen het uit. Ik zei het reeds: “Terwijl er in sommige landen van de wereld, allerlei vormen van oorlog en conflicten oplaaien, leggen wij, christenen, de nadruk op het erkennen van de andere, het helen van kwetsuren, het bouwen van bruggen, het versterken van de relaties en het elkaar helpen “elkaars lasten te dragen.” Evangelii Gaudium [[4984|67]] Het verlangen naar eenheid veronderstelt de zoete en troostvolle vreugde om te evangeliseren, de overtuiging een oneindig goed te kunnen meedelen dat wortel schiet door het mee te delen; en ieder die deze ervaring kent, krijgt meer voeling met de behoeften van de anderen. vgl: Evangelii Gaudium [[[4984|9]]] Vandaar de noodzaak om te strijden voor inclusie op alle niveaus door egoïsme te vermijden, communicatie en dialoog te bevorderen en tot samenwerking aan te moedigen. Het hart van de metgezel dient geopend om zonder vrees en zonder wantrouwen mee op weg te gaan. “Zich aan iemand toevertrouwen vergt kundigheid; vrede is een kunst en kunde” Evangelii Gaudium [[4984|244]]; het is ondenkbaar dat de eenheid schittert als wij door de spirituele geest van de wereld met elkaar in oorlog zijn, in een steriele zoektocht naar macht, aanzien, genot of economische zekerheid. En dit ten koste van de armste, de meest uitgestoten mensen, de meest weerlozen, van hen die hun waardigheid verliezen alhoewel zij dagelijks getroffen wordt.

Deze eenheid is reeds een missionaire onderneming “opdat de wereld zou geloven”. Evangelisatie bestaat er niet in zich aan proselitisme over te geven. Proselitisme is een karikatuur van de evangelisatie - maar door ons getuigenis aantrekken wie veraf zijn, nederig toenadering zoeken tot wie zich ver van God en van de Kerk voelen, toenadering zoeken tot degenen die zich a priori geoordeeld en veroordeeld voelen door hen die denken volmaakt en zuiver te zijn, toenadering zoeken tot wie vreesachtig zijn of die verschillen door hun manier van zich uit te drukken: “De Heer roept ook jou om deel uit te maken van zijn volk en Hij doet dit met veel respect en liefde.” Evangelii Gaudium [[4984|113]] Want onze God respecteert ons tot in onze laagheid en onze zonde. Met welke nederigheid en respect beschrijft de tekst uit de Apocalyps deze oproep van de Heer: “Ik sta aan de deur en klop”! Als gij wilt open doen, dwingt Hij niet, Hij laat het slot niet springen, Hij klopt gewoon, Hij klopt lieflijk en Hij wacht. Dat is onze God.

De zending van de Kerk, als heilssacrament, komt overeen met haar identiteit als volk onderweg, met de roeping alle naties van de aarde onderweg in te lijven. Hoe inniger de gemeenschap onder ons is, des te meer dit de zending bevordert. vgl: Pastores Gregis [[[711|(22)]]] De Kerk in een staat van zending plaatsen, vraagt van ons opnieuw gemeenschap te scheppen want het gaat niet alleen om een actie naar buiten … wij realiseren de zending eveneens van binnen en zijn op zending naar buiten “zoals een moeder die tegemoet gaat, een gastvrij huis, een permanente school in missionaire gemeenschap.” Slotdocument Vijfde Conferentie van het Latijns-Amerikaanse Episcopaat en de Caraïbische Eilanden [[4405|(370)]]

Deze droom van Jezus is mogelijk omdat Hij ons gewijd heeft, “omwille van hen wijd Ik Mij aan U, opdat ook zij in waarheid aan u toegewijd mogen zijn” (Joh. 17, 19) [b:Joh. 17, 19]. Het geestelijk leven van wie evangeliseert ontstaat uit deze zo diepe waarheid, niet te verwarren met enkele religieuze ogenblikken die een zekere verlichting brengen; Jezus wijdt ons toe om een persoonlijke ontmoeting met Hem op te wekken, die de ontmoeting met de anderen, het engagement in de wereld, de geestdrift om te evangeliseren voedt. vgl: Evangelii Gaudium [[[4984|78]]]

Vertrouwelijkheid met God, voor ons onbegrijpelijk, openbaart zich aan ons door beelden die ons spreken over gemeenschap, communicatie, gave, liefde. Ziedaar waarom de eenheid die Jezus vraagt geen uniformiteit is maar “een veelvormige harmonie die uitnodigend is.” Evangelii Gaudium [[4984|117]] De immense rijkdom van wat verscheiden en veelzijdig is en wat eenheid verkrijgt telkens wij deze Witte Donderdag gedenken, houdt de bekoring van ons weg van voorstellen die dicht bij dictaturen, ideologieën of sektarisme staan. Jezus’ voorstel is concreet, het is geen idee. Ga en doe gij evenzo, zegt Hij tot iemand die Hem vraagt: “wie is mijn naaste?”, na de parabel van de barmhartige Samaritaan. Ga en doe gij evenzo. Jezus’ voorstel is ook geen overeenkomst op onze maat, waarin wij de voorwaarden stellen, de bestanddelen kiezen en anderen uitsluiten. Een elitaire godsdienstigheid.

Jezus bidt opdat wij zouden deel uitmaken van een grote familie, waarin God onze Vader is en wij allen broeders. Niemand is uitgesloten. Dat is niet gebaseerd op het feit dezelfde smaak, dezelfde zorgen, dezelfde talenten te hebben. Wij zijn broeders omdat God ons uit liefde geschapen heeft en ons uit eigen initiatief bestemd heeft Zijn kinderen te zijn. (Ef. 1, 5) [[b:Ef. 1, 5]] Wij zijn broeders omdat “God de Geest van Zijn Zoon in ons hart heeft gezonden en deze Geest roept uit: “Abba”, dat wil zeggen: Vader!” (Gal. 4, 6) [b:Gal. 4, 6]. Wij zijn broeders omdat wij door het Bloed van Jezus Christus gerechtvaardigd. (Rom. 5, 9) [[b:Rom. 5, 9]] door de dood naar het leven zijn overgegaan, “mede erfgenamen” geworden door de belofte. (Gal. 3, 26- 29; Rom. 8, 17) [[b:Gal. 3, 26- 29; Rom. 8, 17]] Dat is het heil dat God realiseert en dat de Kerk met vreugde verkondigt: deel uitmaken van het Goddelijke “Wij”.

Onze kreet actualiseert die van de heilige Paulus op deze plaats die herinnert aan de eerste kreet om vrijheid: “Wee mij als ik het Evangelie niet verkondig!” (1 Kor. 9, 16) [b:1 Kor. 9, 16]. Deze kreet is zo dringend en noodzakelijk als die van hen die onafhankelijkheid vroegen. Hij heeft een gelijkaardige fascinatie, hetzelfde aantrekkelijke vuur. Broeders, heb de gevoelens van Jezus! Wees getuigen van een broederlijke gemeenschap die schittert!

Hoe mooi zou het zijn als iedereen zou kunnen bewonderen hoe wij voor elkaar zorg dragen. Hoe wij elkaar wederzijds aanmoedigen en mekaar vergezellen. De gave van zichzelf is de gave die een relatie legt tussen personen en die niet ontaardt door “dingen” te geven maar die zichzelf geeft. In elke gave geeft de persoon zichzelf. “Zich geven” betekent, heel de macht van de liefde die Gods Geest is in zich laten werken en zo plaats maken voor Zijn scheppende kracht. En zich zelfs in de moeilijkste ogenblikken geven, zoals op de Witte Donderdag van Jezus, toen Hij wist dat complotten en verraad gesmeed werden maar Hij ging door en gaf zich, Hij heeft zich met Zijn heilsplan aan ons gegeven. Door zich te geven vindt de mens zichzelf terug met zijn ware identiteit als kind van God, gelijkend op de Vader en zoals Hij, gever van het leven, broeder van Jezus, van wie hij getuigenis aflegt. Dat is evangeliseren, dat is onze revolutie – omdat ons geloof steeds revolutionair is – dat is onze diepste en aanhoudende kreet.