Het huwelijk, man en vrouw samen op weg

De eerste lezing spreekt ons over de tocht van het volk door de woestijn. Denken wij aan die mensen op weg, onder leiding van Mozes; het waren voornamelijk gezinnen: vaders, moeders, kinderen, grootouders; mannen en vrouwen van alle leeftijden, veel kinderen, met bejaarden die de vermoeidheid voelden … Dat volk doet denken aan de Kerk, op weg in de woestijn van de wereld van vandaag, het doet denken aan het volk Gods, dat hoofdzakelijk uit gezinnen bestaat.

Het doet denken aan de gezinnen, aan onze gezinnen, onderweg op de weg van het leven, in de geschiedenis van elke dag … De kracht, de lading aan menselijkheid in een gezin, ze zijn niet te berekenen: onderlinge hulp, begeleiding van de opvoeding, relaties die groeien naarmate de personen groeien, het delen van vreugde en moeilijkheden … Maar, gezinnen zijn de eerste plaats waar wij onszelf als persoon vormen en tegelijk de bouwstenen voor de opbouw van de samenleving.

Keren wij terug naar het Bijbelverhaal. Op een zeker punt “wordt het volk ongeduldig”. (Num. 21, 4) [[b:Num. 21, 4]] Het volk is moe, heeft geen water en er is alleen manna om te eten, een wonderlijk voedsel, door God gegeven, maar op dit crisismoment lijkt het onvoldoende. Dan begint het volk te klagen en protesteert het tegen God en tegen Mozes: “Waarom hebt ge ons uit Egypte gevoerd? …”. (Num. 21, 5) [[b:Num. 21, 5]] Er is de bekoring om terug te keren op hun stappen, om de weg te verlaten.

Het doet denken aan koppels die “de reis niet verdragen”, de reis van het huwelijks- en gezinsleven. De inspanning van de weg wordt innerlijke afmatting; zij verliezen de smaak van het huwelijk, zij putten geen water meer uit de bron van het sacrament. Het dagelijks leven wordt drukkend, en dikwijls “ontmoedigend”. Op dat moment van ontreddering – zegt de Bijbel – komen giftige slangen de mensen bijten en velen sterven. Dit feit wekt berouw op bij het volk, het vraagt Mozes vergiffenis en vraagt dat hij de Heer zou smeken die slangen te verwijderen. Mozes bidt tot de Heer en deze geeft de remedie: een bronzen slang, op een paal gezet; wie ernaar kijkt zal van het dodelijk slangengif genezen.

Wat betekent dit symbool? God verdrijft de slangen niet, maar geeft een “tegengif”: door deze bronzen slang, door Mozes gemaakt, geeft God Zijn genezende kracht, die Zijn barmhartigheid is, sterker dan het vergif van de verleider.

Zoals wij in het Evangelie hoorden, heeft Jezus zich met dit symbool geïdentificeerd: de Vader heeft Hem namelijk uit liefde aan de mensen gegeven, Hem, de enige Zoon, opdat zij het leven zouden hebben (Joh. 3, 13-17) [[b:Joh. 3, 13-17]] ; en deze immense liefde van de Vader spoort de Zoon, Jezus, aan om mens te worden, dienaar te worden, voor ons te sterven, op een kruis te sterven; daarom heeft de Vader Hem doen verrijzen en de heerschappij gegeven over heel het universum. Zo verwoordt de hymne het in de brief van de heilige Paulus aan de Filippenzen (Fil. 2, 6-11) [b:Fil. 2, 6-11]. Wie zich aan de gekruisigde Jezus toevertrouwt, ontvangt Gods barmhartigheid, die van het dodelijk gif van de zonde geneest.

De remedie die God het volk aanbiedt, geldt in het bijzonder ook voor echtgenoten die “onderweg het geduld verliezen” en gebeten worden door de bekoringen van ontmoediging, ontrouw, regressie, opgeven … Ook aan hen geeft God de Vader Zijn Zoon Jezus, niet om hen te veroordelen maar om hen te redden: als zij zich aan Hem toevertrouwen, geneest Hij hen door de barmhartige liefde die uit Zijn kruis opwelt, door de kracht van een genade die leven geeft en terug op weg zet, op de weg van het huwelijks- en het gezinsleven.

De liefde van Jezus, die de vereniging van de echtgenoten gezegend en gewijd heeft, is in staat hun liefde in stand te houden en te vernieuwen wanneer ze menselijk gesproken verloren gaat, verscheurd wordt, uitgeput raakt. De liefde van Christus kan de echtgenoten de vreugde terug geven van samen op weg te gaan; want het huwelijk is dit: een man en een vrouw samen op weg, waarbij de man tot taak heeft zijn echtgenote te helpen meer vrouw te worden en de vrouw tot taak heeft haar echtgenoot te helpen meer man te worden. Dat is uw onderlinge taak. “Ik zie u graag en zo maak ik u meer vrouw” – “ik zie u graag en zo maak ik u meer man”. Dat is de wederkerigheid binnen de verscheidenheid. Geen simpele weg, zonder conflicten, nee, dat zou niet des mensen zijn. Het is een veeleisende reis, soms moeilijk, soms ook conflictueus, maar dat is het leven! En via de theologie van Gods woord over het volk onderweg, ook over het gezin onderweg, over echtgenoten onderweg, een kleine raadgeving.

Het is normaal dat echtgenoten ruzie maken: het is normaal. Dat gebeurt altijd. Maar ik geef u de raad: eindig de dag nooit zonder vrede te sluiten. Nooit. Een klein gebaar volstaat. En zo gaat men verder op weg. Het huwelijk is het symbool van het leven, van het werkelijke leven, het is geen fictie! Het is het sacrament van de liefde van Christus en de Kerk, een liefde die in het kruis zijn verificatie en waarborg vindt. Ik wens u, u allen, een mooie weg: een vruchtbare weg; moge de liefde groeien. Ik wens u geluk. Er zullen kruisen zijn: zij zullen er zijn! Maar de Heer is altijd daar om ons te helpen voorwaarts te gaan. Dat de Heer u zegene!