Uit de klassenstrijd kan geen solidariteit ontstaan met hen die onrecht lijden

Aan mijn dierbare broeders de bisschoppen van het gebied Zuidelijk Afrika, Het is mij een groot genoegen me tot de eerste algemene vergadering te richten van de Interregionale ontmoeting van de bisschoppen van het gebied Zuidelijk Afrika, welke te Harare wordt gehouden. Ik ben blij op te merken dat uw ontmoeting een concrete verwezenlijking en kostbare vrucht is van de uitdrukkelijke wens van het Tweede Vaticaans Concilie dat 'om grotere belangen te bevorderen of in bescherming te nemen, ook de betrekkingen tussen de bisschoppenconferenties van verschillende landen bevorderd moeten worden'. Christus Dominus [[646|38]] Daar ik persoonlijk niet aanwezig kan zijn zoals ik gewild had, om vollediger te delen in uw vreugde en de zorgen van uw herderlijke bediening, groet ik u met de woorden van de apostel Paulus: 'Leidt een leven, dat het evangelie van Christus waardig is. Zó dat ik bij mijn komst het kan zien, of bij mijn afwezigheid horen, dat gij vast blijft staan in één geest, dat gij eensgezind strijdt voor het geloof in het evangelie, en dat gij u helemaal niet bang laat maken door de tegenstanders' (Fil. 1, 27-28) [b:Fil. 1, 27-28]. 'Dat gij eensgezind strijdt in één geest'. Dit is de innerlijke aard van hart welke u bezielt wanneer u samenkomt om de werkelijkheid van uw plaatselijke Kerken te bestuderen in verhouding tot elkaar en in verband met de concrete uitdagingen waar u tegenover staat. Daarmee geeft u uiting aan de collegiale aard van uw bisschoppelijke dienst. Moge de Heer uw broederlijke liefde, uw openheid voor elkaar en uw gemeenschap in het geloof en het christelijk leven overvloedig zegenen.

Het thema dat u voor uw discussies hebt gekozen, geeft blijk van de omvangrijkheid van uw verantwoordelijkheden als opvolgers van de apostelen. In deze dagen van dialoog en gebed zullen uw gedachten zich concentreren op 'de profetische zending van de Kerk en haar sociale leer in het gebied Zuidelijk Afrika'. De landen van dit geografisch gebied vormen een ingewikkelde en verschillende sociale, culturele en politieke werkelijkheid. De Kerk spreekt niettemin tot elke bijzondere situatie binnen deze verscheidenheid, juist omdat zij de woorden van haar Heer en Verlosser Jezus Christus spreekt die 'het licht van de naties' is. De evangelisatietaak waarvan de bisschoppen de voornaamste bewerkers zijn, omvat - zoals mijn voorganger Paulus VI schreef - 'het wederzijds appel dat het Evangelie en het concrete persoonlijke. . . leven voortdurend op elkaar doen. Terwijl de 'blijde boodschap' van de verlossing in Christus een boodschap van universele waarde is - dezelfde voor alle tijden en plaatsen - houdt haar verkondiging een uitdrukkelijke boodschap in welke geëigend is voor de verschillende situaties, die voortdurend verwezenlijkt moeten worden'. Evangelii Nuntiandi [[519|29]] Deze uitdrukkelijke boodschap betreft de rechten en plichten van ieder menselijk wezen; ze betreft het gezinsleven, het leven in de samenleving, het internationale leven, de vrede, de rechtvaardigheid en de ontwikkeling. Ze betreft kortom de mens, de mens in de complexe werkelijkheid van zijn concrete bestaan.

Als herders van de kudde van Christus deelt u in de zorg van Christus zelf, de goede Herder van alle mannen en vrouwen. Wanneer u zich wendt tot de verschillende en dikwijls pijnlijke situaties van uw volkeren, stel ik voor uw beschouwing iets voor, dat ik schreef in de encycliek Redemptor Hominis [237]: 'Het gaat hier dus om de mens in zijn volle waarheid en zijn gehele persoon. Het gaat niet om een 'abstracte' mens ... Het gaat om iedere mens, daar iedereen door het verlossingsmysterie wordt omvat en Christus zich dank zij dit mysterie in elke tijd met hem verenigt'. Redemptor Hominis [[237|13]] Bij gevolg kunnen wij besluiten dat het voorwerp van de zorg van de Kerk iedere man en vrouw is in zijn of haar unieke en onherhaalbare menselijke werkelijkheid. Elk menselijk leven heeft een onvervreembare waarde welke eraan toekomt door het feit, dat elk menselijk wezen geschapen is naar het beeld en de gelijkenis van God - een beeld en een gelijkenis die altijd blijven in elke tijd en onder alle omstandigheden. Door uw bisschopswijding en bisschoppelijke bediening wordt de Kerk tegenwoordig gesteld te midden van uw volkeren. Door u en uw medewerkers, vooral de priesters en religieuzen, neemt de Kerk deel aan de concrete historische omstandigheden van uw volkeren en uw landen door het woord van de waarheid te verkondigen dat vrijmaakt en de omvormende genade van de sacramenten van het geloof toe te dienen. De Kerk wil op een bijzondere wijze dicht bij degenen staan die te lijden hebben en onderdrukt worden. Zij wil de zwakken en berooiden sterken, het groeiend aantal vluchtelingen en verjaagde mensen in uw gebied verdedigen, hand in hand gaan met de gastarbeiders die door de omstandigheden van armoede en onderontwikkeling gedwongen zijn een levensonderhoud te zoeken ver van huis en van hun gezinnen. De solidariteit van de Kerk met de armen, met de slachtoffers van onrechtvaardige wetten of onrechtvaardige sociale en economische structuren hoeft geen betoog. Maar de vormen waarin de solidariteit wordt verwezenlijkt kunnen niet worden opgelegd door een ontleding die op klassenverschillen en klassenstrijd is gebaseerd. Het is de taak van de Kerk alle mannen en vrouwen op te roepen tot bekering en verzoening zonder groepen tegen elkaar op te zetten, zonder 'tegen' iemand te zijn. Elke vorm van bediening en dienst in de Kerk moet een uitdrukking zijn van de liefde welke in het hart van Jezus is.

Uw bijeenkomst moet vele moeilijke en dringende kwesties onder ogen zien, waarvoor dikwijls niet gemakkelijk een oplossing kan worden gevonden. Dan is het belangrijk dat uw woorden en daden het houvast en de hoop weerspiegelen welke voortvloeien uit het verlossend mysterie van het kruis en de verrijzenis. Op deze manier zullen uw besprekingen werkelijk profetisch zijn: dat wil zeggen ontvankelijk voor de ingevingen van de Heilige Geest. De echte profetische kracht van onze leraarstaak binnen de Kerkelijke gemeenschap komt niet van ideologische en sociologische vooroordelen, maar van onze verkondiging van het woord van de Heer in vrijmoedigheid en vrijheid. Zoals namelijk de heilige Paulus schrijft, 'de prediking van het kruis ... is een kracht Gods' (1 Kor. 1, 18) [b:1 Kor. 1, 18].

Zonder in het onderwerp van uw discussies te treden ben ik blij de gelegenheid te hebben opnieuw mijn overtuiging te bevestigen dat 'de mens de weg van de Kerk is, de weg van haar dagelijks leven en beleven, van haar zending en werk'. Redemptor Hominis [[237|14]] Ik bid dat uw harten vervuld mogen worden met een evangelische liefde voor heel het volk van God en ik moedig u aan u alleen te laten leiden door het verlangen de echte waardigheid van de mens te verdedigen en te bevorderen. Het is mijn vurige hoop, dat de eerste algemene vergadering van de Interregionale ontmoeting van de bisschoppen van Zuidelijk Afrika erin mag slagen een diepe Kerkelijke gemeenschapszin te kweken tussen alle plaatselijke Kerken van het gebied en dat u door de vreugde en de pijn van uw pastorale zending te delen moogt worden gesterkt in de liefde tot Christus en in het verlangen zijn broeders en zusters tot het uiterste van uw mogelijkheden te dienen. In de gemeenschap van de Vader die ons in kracht van de Heilige Geest heeft geroepen om voor de wereld getuigen van zijn Zoon te zijn, verleen ik u graag mijn apostolische zegen als onderpand van mijn geestelijke nabijheid. Moge God met u zijn en met de Kerken waarover u de leiding hebt en welke u dient.

Vanuit het Vaticaan, 2 augustus 1984.

JOHANNES PAULUS PP. II