Effatha! Doven in het leven van de Kerk

Bij de organisatie van deze conferentie over de doven in het kerkelijk leven wilde de Pauselijke Raad voor het Pastoraat in de Gezondheidszorg [d:97] een stevige boodschap uitzenden, om de aandacht te benadrukken die kwesties rond de beperking van gehoorgestoorden als actieve leden van de Kerk verdienen. Zoals de Heilige Vader benadrukte op de audiëntie van de deelnemers aan deze 24ste internationale conferentie: "u bent niet alleen ontvangers van de verkondiging van het evangelie, maar ook zelf ten volle verkondigers vanwege uw Doopsel." Het nieuwe aan deze conferentie, in vergelijking met vorige georganiseerd rond verschillende soorten handicaps, ligt inderdaad in de wens om te onderstrepen dat met puur zintuiglijke doofheid noodzakelijkerwijs anders dan met andere lichamelijke beperkingen moet worden omgegaan als het gaat over geloof en godsdienstig leven.

Aanbevelingen
Om volledige integratie van doven in het leven van de Kerk te bereiken stelt deze vergadering voor:

dat er op nationaal niveau een centraal bureau van de Kerk hoort te zijn, dat zorg aan doven verleent en coördineert;

dat elk bisdom minstens één priester dient te hebben met de nodige competentie en scholing op dit specifieke gebied, zodat hij voor doven het referentiepunt kan zijn met betrekking tot de Sacramenten (met name de Biecht), de liturgie en catechese;

dat er een cursus voor seminaristen hoort te zijn, die hen richt op deze speciale vorm van pastorale zorg, en dat zij aangemoedigd worden om hun kennis van de dovenwereld te verdiepen en, bij eventuele interesse, die van de gebarentaal zo mogelijk te vergroten;

dat bisschoppen meer aandacht hebben voor het vraagstuk van gehoorgestoorden, en in pastoraat en catechese zowel voor als met hen ruimte zouden moeten maken, waarbij enkele doven ook lid van die groep horen te zijn;

dat in de grote steden een kerk of parochie dient te worden aangewezen, waar de liturgie actieve deelname van gehoorgestoorden mogelijk maakt;

dat er bij de planning van het parochiële en diocesane pastoraat speciale aandacht moet zijn voor doven en hun gezinnen; hun aanwezigheid daarbij is aan te raden, evenals van ouders om bij te dragen aan deze planning;

dat er een katholieke website dient te komen, zich richtend op actuele geloofsvragen, die ook het volgen van de Heilige Mis en de preek mogelijk maakt, evenals, bij gelegenheid, beter begrip van ethische vragen van politiek gewicht;

dat doven ook de kans wordt geboden aan theologische cursussen deel te nemen georganiseerd op diocesaan niveau;

dat pastores liturgische plaatsen uitrusten met videoschermen, om tegemoet te komen aan doven die geen gebarentaal kennen, tijdens hun ontwikkeling doof geworden zijn, of als volwassenen door doofheid getroffen zijn;

dat er op nationaal niveau instellingen worden aangewezen voor de bevordering van roepingen en voor de opleiding van dove kandidaten voor het priesterschap of het religieuze leven;

dat bisdommen een register dienen te hebben van gediplomeerde tolken die in de Kerk kunnen werken;

dat, zoals de Heilige Vader benadrukte, elk obstakel voor volledige sociale integratie van doven allereerst en vooral dient te worden opgeheven door passende verdragen, wet- en regelgeving, gericht op die rechtsvoorwaarden die bedoeld zijn ter integratie van doven in school, opleiding en werk, zodat ze hun talenten vrucht kunnen laten dragen (Mt. 25, 14-30) [b:Mt. 25, 14-30] en op elk niveau kunnen bijdragen, ieder naar eigen gaven en mogelijkheden, aan het welzijn van de maatschappij als geheel.

Wat wij ervaren hebben deze drie dagen - die ons enerzijds blijdschap en hoop gegeven hebben en anderzijds maakten dat we meer en steeds beter kunnen zorgen dat de uitroep, inderdaad Jezus' uitroep ‘EFFATHA! Ga open!’, weerklinkt in de harten van alle doven die dichtbij ons of overal op de wereld te vinden zijn.