De talenten vrucht laten dragen

Beste broeders en zusters,

het woord van God van deze zondag – de een na laatste van het liturgisch jaar – nodigt ons uit waakzaam te zijn en ijverig in afwachting van de terugkeer van de Heer Jezus aan het einde der tijden. De evangeliepassage verhaalt de beroemde gelijkenis van de talenten, waarvan Matteüs verslag doet (Mt. 25, 14-30) [b:Mt. 25, 14-30]. Het "talent" was een oude Romeinse munt, van grote waarde, en vanwege de populariteit van deze gelijkenis is het woord synoniem geworden voor de persoonlijke gaven die ieder geroepen is vrucht te doen dragen.

In werkelijkheid echter spreekt de tekst over "een man die bij zijn vertrek naar het buitenland zijn dienaars bij zich riep om hun zijn bezit toe te vertrouwen" (Mt. 25, 14) [b:Mt. 25, 14]. De man uit de gelijkenis stelt Jezus zelf voor en de dienaren zijn de leerlingen en de talenten zijn de gaven die Jezus hun toevertrouwt. Daarom stellen die gaven, méér nog dan de natuurlijke kwaliteiten, de rijkdommen voor die Jezus ons als erfgoed heeft nagelaten, opdat wij ze vrucht doen dragen: Zijn Woord, neergelegd in het Evangelie; het Doopsel, dat ons vernieuwt in de Heilige Geest; het gebed - het "Onze Vader" - dat wij als Zijn kinderen richten tot God in vereniging met de Zoon; Zijn vergeving die Hij ons heeft opgedragen naar allen te brengen; het sacrament van Zijn geofferd Lichaam en Zijn vergoten Bloed. In één woord: het Rijk van God dat Hij zelf is, aanwezig en levend onder ons.

Dit is de schat die Jezus aan Zijn vrienden heeft toevertrouwd aan het einde van Zijn korte aardse leven. De gelijkenis van vandaag insisteert op de innerlijke houding waarin deze gave te ontvangen is en te doen gelden. De verkeerde houding bestaat in die van de angst: de dienaar die bang is voor zijn meester en zijn terugkomst vreest, verbergt het geld in de grond en het draagt geen enkele vrucht. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij iemand die het Doopsel, de Communie, het Vormsel heeft ontvangen maar vervolgens die gaven begraaft onder een laag van vooroordelen, onder een verkeerd beeld van God dat het geloof en de werken verlamt, zodat hij verraad pleegt aan de verwachtingen van de Heer.

Maar de gelijkenis doet nog veel meer de goede vruchten uitkomen die leerlingen hebben opgebracht die, gelukkig met de ontvangen gaven, deze niet in vrees en jaloersheid verborgen hebben gehouden, maar hebben doen vrucht dragen, door ze te delen en erin te laten delen. Ja, wat Christus ons heeft gegeven, vermenigvuldigt zich juist door het te geven. Het is een schat die bestemd is om uitgegeven te worden, geïnvesteerd, met allen gedeeld, zoals ons de apostel Paulus leert, die grote beheerder van de talenten van Jezus!

Het evangelisch onderricht dat de liturgie ons vandaag biedt, heeft ook invloed gehad op het historisch sociale vlak, door in de christenvolkeren een actieve en ondernemende mentaliteit te bevorderen. Maar de centrale boodschap betreft de geest van verantwoordelijkheid waarin het Rijk van God te ontvangen is: verantwoordelijkheid jegens God en jegens de mensheid. Wie deze houding van het hart op een perfecte manier belichaamt is de Maagd Maria die terwijl ze de kostbaarste van alle gaven ontving, Jezus zelf, Hem met een grote liefde aan de wereld heeft aangeboden. Aan haar vragen wij ons te helpen "goede en trouwe knechten" te zijn, opdat wij eens kunnen delen "in de vreugde van onze Heer".