Jezus leert situaties onderscheiden

Dierbare broeders en zusters, goedendag!

Het Evangelie van vandaag (Lc. 6, 17.20-26) [[b:Lc. 6, 17.20-26]] presenteert de zaligsprekingen in de versie van de heilige Lucas. De tekst bestaat uit vier zaligsprekingen en vier waarschuwingen die beginnen met “wee u”. Met deze sterke en doordringende woorden opent Jezus onze ogen, doet Hij ons kijken met Zijn blik, verder dan de schijn, verder dan de oppervlakte, en leert Hij ons situaties gelovig te onderscheiden.

Jezus verklaart de armen, hongerigen, bedroefden, vervolgden zalig en waarschuwt de rijken, verzadigden, zij die lachen en door de mensen geëerd worden. De reden voor deze paradoxale zaligspreking ligt in het feit dat God hen die lijden, nabij is en optreedt om hen te bevrijden van hun verslaving. Achter de negatieve werkelijkheid ziet Jezus de zaligheid reeds. Het “wee u” dat gericht is tot hen die het vandaag goed hebben, dient om “hen wakker te schudden” uit de gevaarlijke illusie van het egoïsme en te openen voor de logica van de liefde, zolang zij nog tijd hebben.

De bladzijde uit het Evangelie van vandaag nodigt ons dus uit na te denken over de diepe betekenis van het feit geloof te hebben, dat erin bestaat de Heer helemaal te vertrouwen. Het gaat erom de afgoden van de wereld stuk te slaan om zijn hart te openen voor de levende en ware God. Hij alleen kan aan ons leven die zo begeerde volheid geven die echter moeilijk bereikbaar is. Inderdaad, zelfs op onze dagen, zijn er velen die zich voordoen als verkopers van geluk: zij beloven succes op korte tijd, grote winst in handbereik, magische oplossingen voor alle problemen, en ga zo maar door. En dan verglijdt men gemakkelijk, zonder er zich rekenschap van te geven, in de zonde tegen het eerste gebod: afgoderij, God door een afgod vervangen. Afgoderij en afgoden, het lijken dingen van vroeger, maar in werkelijkheid zijn zij van alle tijden! Zij duiden bepaalde hedendaagse houdingen beter dan veel sociologische analyses.

Daarom opent Jezus onze ogen voor de werkelijkheid. Wij zijn geroepen voor het geluk, om zalig te zijn, vanaf het ogenblik dat wij aan de zijde van God gaan staan, van Zijn koninkrijk, aan de zijde van wat niet voortvluchtig is maar duurt voor de eeuwigheid. Wij zijn gelukkig indien wij erkennen “behoeftig” te zijn tegenover God – en dat is heel belangrijk: “Heer, ik heb U nodig” – en indien wij zoals Hij en met Hem, dicht bij de armen, bedroefden en hongerigen staan. Ook wij zijn dat tegenover God: wij zijn arm, bedroefd en hongerig tegenover God. Wij zijn tot vreugde in staat, telkens wij de bezittingen van deze wereld niet tot afgoden maken waaraan wij onze ziel verkopen, maar ze met onze broeders kunnen delen. Vandaag nodigt de liturgie nog eens uit, ons hierover te bevragen en waarachtig te zijn in ons hart.

De zaligsprekingen van Jezus zijn een doorslaggevende boodschap, die ons aanspoort ons vertrouwen niet in materiële en voorbijgaande dingen te stellen, het geluk niet te zoeken door verkopers van rook – die zo dikwijls verkopers van de dood zijn – en professionelen in illusies te volgen. Men mag hen niet volgen, want zij kunnen ons geen hoop geven. De Heer helpt ons de ogen te openen, een blik te krijgen die de werkelijkheid beter doordringt, de chronische bijziendheid te genezen die we krijgen van de geest van de wereld. Door Zijn paradoxaal woord, schudt Hij ons dooreen en doet ons inzien wat ons echt verrijkt, verzadigt, vreugde en waardigheid geeft. Kortom wat werkelijk zin en volheid aan ons leven geeft.

Moge de Maagd Maria ons helpen dit Evangelie te beluisteren met open geest en hart, opdat het vrucht draagt in ons leven en wij getuigen worden van het geluk dat niet ontgoochelt - het geluk van God ontgoochelt nooit.

Dierbare broeders en zusters. Vanaf komende donderdag tot zondag komen in het Vaticaan de voorzitters van alle bisschoppenconferenties [d:481] bijeen om te vergaderen over de bescherming van minderjarigen in de Kerk. Ik nodig u uit te bidden voor deze vergadering, waarvan ik wil dat het een akte van sterk pastoraal verantwoordelijkheidsbesef zal worden ten opzichte van dit urgent probleem in deze wereld.