Geboden 7. - De rustdag

Dierbare broeders en zusters, goedendag!

Onze tocht doorheen de Tien Geboden brengt ons vandaag bij het gebod van de rustdag. Het lijkt een gemakkelijk uitvoerbare opdracht. Dat is echter een verkeerde indruk. Rusten is echt niet eenvoudig, want er is ware en valse rust. Hoe kunnen we ze onderscheiden?

De huidige samenleving dorst naar ontspanning en vakantie. De industrie van de verstrooiing bloeit. De publiciteit stelt de ideale wereld voor als een pretpark waar allen zich vermaken. De opvatting van leven vandaag heeft zijn zwaartepunt niet in doen en bezig zijn maar in de vlucht. Geld verdienen om plezier en bevrediging te beleven. Het toonbeeld is dat van iemand die succes heeft en die zich veel en heel verscheiden genietingen kan veroorloven. Deze mentaliteit leidt feitelijk tot onvrede over een bestaan dat verdoofd wordt door plezier dat geen rust geeft, maar wel vervreemding en vlucht uit de werkelijkheid. De mens heeft nooit zoveel kunnen rusten als vandaag en toch heeft de mens ook nooit zoveel leegte ervaren als vandaag! De mogelijkheden om plezier te beleven, er op uit te trekken op cruise en reizen en zoveel andere dingen vervullen het hart niet. Meer nog: ze geven je niet echt rust.

De woorden van de Tien Geboden zoeken en vinden de kern van het probleem door een ander licht te werpen op wat rust is. Het gebod heeft een bijzonder kenmerk: het geeft een motief. Rusten in naam van de Heer heeft een welbepaalde reden: “In zes dagen immers heeft Jahwe de hemel, de aarde, de zee met al wat er in is, gemaakt. Maar de zevende dag heeft Hij gerust en zo de sabbat gezegend en tot een heilige dag gemaakt.” (Ex. 20, 11) [b:Ex. 20, 11].

Dit is een verwijzing naar de schepping, wanneer God zegt: “God bezag alles wat Hij gemaakt had, en Hij zag dat het heel goed was.” (Gen. 1, 31) [b:Gen. 1, 31]. Dan begint de rustdag, de vreugde van God over de schepping. Het is de dag van de bezinning en van de zegening.

Wat is dus rusten volgens dit gebod? Het is een tijd van bezinning, een tijd van lofprijzing, niet van vlucht. Het is de tijd om naar de werkelijkheid te kijken en te zeggen: hoe mooi is het leven! Tegenover de rust als vlucht uit de werkelijkheid stellen de Tien Geboden de rust als zegening van de werkelijkheid. Voor ons christenen is de Eucharistie – en dat betekent: dank zegging - het centrum van de dag des Heren, de zondag. De dag om aan God te zeggen: dank Heer voor het leven, voor uw barmhartigheid, voor al uw gaven. De zondag is niet de dag die de andere dagen doet vergeten, maar die er aan terug doet denken, er dankbaar om te zijn en in vrede te leven. Veel mensen die veel mogelijkheden hebben om zich te vermaken, leven niet in vrede! De zondag is de dag om in vrede te leven, zeggend: het leven is kostbaar, het is niet eenvoudig, soms zelfs pijnlijk, maar het leven is kostbaar.

Tot echte rust komen is Gods werk in ons. Het eist wel afzien van de vervloeking en haar aantrekkingskracht. vgl: Evangelii Gaudium [[[4984|83]]] Het hart neigen naar ontevredenheid, door de motieven tot onvrede in de verf te zetten, is zeer makkelijk. Dankbaarheid en vreugde eisen openheid voor het goede en dat is een volwassen impuls van het hart. Het goede is liefdevol en dringt zich nooit op. Het moet gekozen worden.

Vrede kiest men, ze kan niet opgelegd worden en wordt niet bij toeval gevonden. Zich verwijderen van de bittere pijnpunten van het hart vraagt van een mens: vrede sluiten met dat wat men ontvlucht. Het is nodig dat men zich met zijn eigen geschiedenis verzoent; dat wil zeggen: met de feiten die moeilijk te aanvaarden zijn, met de moeilijke momenten van het eigen bestaan. Ik stel jullie de vraag: heeft ieder van jullie zich verzoend met zijn eigen levensverhaal? Een vraag om over na te denken: heb ik mij verzoend met mijn levensverhaal? Echte vrede immers is niet het eigen levensverhaal veranderen, maar het aanvaarden zoals het gelopen is.

Vaak hebben we zieke Christenen ontmoet die ons getroost hebben met een rust die men niet vindt bij genieters en hedonisten! We hebben eenvoudige en arme mensen ontmoet die van kleine dingen genoten met een geluk dat naar eeuwigheid smaakte.

In Deuteronomium zegt de Heer: “Leven en dood houd ik u voor, zegen en vloek. Kies dan het leven, dan zult gij met uw nakomelingen het leven bezitten” (Deut. 30, 19) [b:Deut. 30, 19]. Deze keuze is het “fiat” van de Maagd Maria, openheid voor de Heilige Geest die ons in het voetspoor van Christus zet, van Hem die zich aan de Vader toevertrouwt op het meest dramatische ogenblik en zo de weg gaat die naar de verrijzenis leidt.

Wanneer wordt het leven mooi? Wanneer men er goed over begint te denken, wat ook ons levensverhaal weze. Wanneer men begint te beseffen: alles is genade Zoals de Heilige Theresia van het Kind Jezus ons in herinnering brengt. Door G. Bernanos overgenomen, Diario di un curato di campagna, Milano 1965, 270. [[5321]] en wanneer dit heilige inzicht de muur van de onvoldaanheid slecht en zo begin is van echte rust. Het leven wordt mooi wanneer het hart open komt voor de Voorzienigheid en men de waarheid ontdekt van wat de Psalm zegt: “Bij God alleen verstilt mijn ziel, van Hem komt mijn bevrijding” (Ps. 62, 2) [b:Ps. 62, 2]. Dat is een mooie zin uit de Psalm: “Bij God alleen verstilt mijn ziel”.