Interview met de meegereisde journalisten op de terugvlucht van Bogota naar Rome

Paus Franciscus: Ik was getroffen door de vreugde, de genegenheid van de jongeren, de adel van het Colombiaanse volk. Een edel volk dat niet bang is te spreken, te laten voelen en zien wat het voelt. Zo heb ik het ervaren … Ik ben dankbaar voor het getuigenis van vreugde, hoop en het geduldig lijden van dit volk. Dat heeft me veel deugd gedaan.

César Moreno, “Caracol Radio”: U bent in een verdeeld land terecht gekomen, tussen degenen die het vredesproces aanvaarden en die het niet aanvaarden. Wat moet concreet gedaan worden opdat de verdeelde partijen de haat zouden overwinnen? Hoe zou u Colombia dan willen terugzien Indien u binnen één of twee jaar zou moeten terugkeren?

Paus Franciscus: Dat de leuze zou zijn: laat ons de tweede stap zetten. Het duurt reeds lang, lijkt mij, ongeveer 54 jaar van guerrilla en dan stapelt zich veel haat op, veel wrok, veel geestelijke ziekten. Niet de ziekte is schuldig, zij komt, de ziekte is niet schuldig, zij komt … Deze guerrilla’s en paramilitairen hebben zwaar gezondigd en hebben deze ziekte van de haat veroorzaakt. Maar er zijn stappen die hoopgevend zijn. De laatste is het staakt het vuren van de ELN (Nationaal Bevrijdingsleger, nvdr), ik ben hen heel dankbaar. Ik heb nog iets meer gemerkt: het verlangen om in dit proces vooruit te gaan overstijgt de lopende onderhandelingen, het is een spontaan verlangen en daar ligt de kracht van het volk. Het volk wil ademhalen, wij moeten het helpen, met nabijheid en gebed. Vooral met begrip voor al het leed onder deze mensen.

Ik zou het Colombiaanse volk willen danken voor zijn voorbeeld. Ik zou met een beeld willen eindigen. Wat mij het meest getroffen heeft bij de Colombianen in de vier steden die ik bezocht, was de menigte langs de straten, de papa’s en mama’s met hun kinderen op de arm om hen de paus te laten zien zodat de paus hen kan zegenen. Alsof zij zeiden: “Dat is mijn schat. Mijn hoop. Mijn toekomst. Daar geloof ik in ». Dat heeft mij getroffen : de genegenheid, de ogen van die papa’s en mama’s. Heel mooi, heel mooi. Het is een symbool, een symbool van hoop, van toekomst. Een volk dat kinderen kan maken en ze daarna kan tonen, om als het ware te zeggen: dat is mijn schat. Het is een volk dat hoop heeft en toekomst. Dank u zeer!

José Mojica, de “El Tiempo”: Colombia lijdt reeds decennia onder het geweld van een gewapend conflict en drugshandel. Zelfs al is corruptie in ons land niet nieuw, al is er nu geen nieuws meer over oorlog, toch is zij goed te zien. Wat moet met deze plaag gedaan worden? Hoe corrupte mensen bestraffen? Hen excommuniceren?

Paus Franciscus: Staat een corrupte persoon open voor vergeving? Ik heb het mij afgevraagd toen in de Argentijnse provincie Catamarca een geval was van mishandeling en misbruik, van geweldpleging op een klein meisje, waarin de politieke machten betrokken waren. Ik heb een boekje geschreven: “Zonde en corruptie”. Wij zijn allemaal zondaars en weten dat de Heer ons nabij is en het niet moe wordt om te vergeven. Een zondaar vraagt vergeving, het probleem is dat een corrupte persoon geen vergeving vraagt en vergeet hoe vergeving te vragen: het is een toestand van ongevoeligheid voor waarden, van uitbuiting van mensen … het is heel moeilijk een corrupte persoon te helpen maar God kan het.

Hernan Reyes, di “Télam”: U hebt gesproken over de eerste stap. Vandaag zegt u dat verschillende actoren moeten geïntegreerd worden om tot vrede te komen. Denkt u dat het model van Colombia herhaalbaar is in andere conflicten?

Paus Franciscus: Het is niet de eerste keer dat andere personen betrokken worden. Andere personen werden bij meerdere conflicten betrokken, het is een wijze manier om vooruit te gaan, de wijsheid om hulp te vragen, ik geloof dat ik het vandaag in de homilie heb benadrukt, het was een boodschap. Deze technische, politieke manier om toevlucht te zoeken, om te helpen, het vraagt soms de tussenkomst van de UNO om uit de crisis te geraken, maar een vredesproces zal maar vooruitgang maken als het volk het in de hand neemt. Als het volk het niet doet, kan men wel tot een compromis komen maar … ofwel is het volk de protagonist ofwel zal men maar tot een zeker punt geraken.

{...}

{...}

Valentina Alazraki, di “Televisa”: Telkens u jongeren ontmoet, zegt u hen: laat u de hoop, de toekomst niet ontnemen. In de Verenigde Staten werd de wet van de “dreamers”, de dromers, afgeschaft ;800.000 jongeren verliezen hun toekomst …

Paus Franciscus: Ik heb over die wet horen spreken, ik kon de artikelen niet lezen, hoe de beslissing tot stand kwam. Ik ben niet goed op de hoogte, maar jongeren weghalen van hun familie, heeft geen goede gevolgen, noch voor de jongeren noch voor de familie. Ik meen dat deze wet die van de uitvoerende macht komt, niet van het parlement – ik hoop dat men er terug over nadenkt. Ik heb horen zeggen dat de president van de Verenigde Staten zich voordoet als een pro life man; als hij een goede pro lifer is, begrijpt hij het belang van het gezin en het leven en dient de eenheid in het gezin beschermd te worden. Daarom wil ik deze wet bestuderen. Wanneer jongeren – ik spreek in het algemeen – voelen dat zij uitgebuit worden, voelen zij zich uiteindelijk hopeloos. Wie berooft hen daarvan? Drugs, andere verslavingen, zelfmoord? Wie treedt op als men ontworteld is? De band met zijn wortels is heel belangrijk. Vandaag vragen ontwortelde jongeren hulp, zij willen hun wortels terugvinden. Daarom leg ik zoveel nadruk op de dialoog tussen jongeren en bejaarden - want daar liggen hun wortels - om zo conflicten te vermijden. Alles wat ingaat tegen de wortels, ontneemt de hoop. Dit gezegd zijnde, wil ik mij over deze wet niet uitspreken omdat ik hem niet gelezen heb, en ik spreek niet graag over iets dat ik niet bestudeerd heb.

Fausto Gasparroni, dell’Ansa: Onlangs heeft de Kerk in Italië begrip geuit voor de nieuwe politiek van de regering om vertrek van vluchtelingen uit Libië te beperken en bijgevolg de kwestie van de scheepslandingen. Er werd hierover ook geschreven dat u Gentiloni ontmoet heeft, de president van de Raad. Wij zouden willen weten of deze ontmoeting plaatshad en of deze kwestie aan bod kwam. En vooral, wat denkt u over deze politiek om het vertrek van migranten tegen te houden, aangezien de zij dan in Libië blijven - wat uit onderzoekingen blijkt - en in onmenselijke situaties, in werkelijk zeer zorgelijke toestanden leven.

Paus Franciscus: Vooreerst, de ontmoeting met eerste minister Gentiloni was een persoonlijke ontmoeting en ging niet over deze kwestie. Ze had plaats enkele weken voor dit probleem naar boven zou komen …

Ten tweede, voel ik mij tot dankbaarheid verplicht tegenover Italië en Griekenland omdat zij hun hart geopend hebben voor de migranten. Maar het volstaat niet zijn hart te openen. Het probleem van de migranten is: ten eerste, een open hart, altijd, onder meer omdat het een gebod van God is, opvangen, want “gij waart slaven”, migranten “in Egypte”. (Lev. 19, 33-34) [[b:Lev. 19, 33-34]] Maar een regering moet dit probleem beheren met de deugd die eigen is aan een bestuurder, namelijk voorzichtigheid. Wat betekent dat? Vooreerst, hoeveel plaats heb ik? Ten tweede, niet alleen opvangen, maar ook integreren. Ik heb hier in Italië voorbeelden gezien van heel mooie integratie. Ik ben naar de universiteit Roma Tre geweest, waar vier studenten mij vragen stelden. Ik keek naar één van hen, de laatste, en dacht: dat gezicht, dat ken ik. Zij was een studente die nog geen jaar geleden met mij op het vliegtuig uit Lesbos zat, zij heeft de taal geleerd, had biologie gestudeerd in haar vaderland, zij heeft een gelijkstelling van studies behaald en doet nu verder. Dat heet integratie. Op een andere vlucht, naar Zweden, sprak ik over de integratiepolitiek van dat land als een voorbeeld. Maar ook Zweden spreekt voorzichtige taal: tot hier gaan we, verder niet.

Ten derde, er is een humanitair probleem, zoals u zegt. Is de mensheid zich bewust van die kampen, die levensomstandigheden in de woestijn? Ik heb foto’s gezien van de uitbuiters. Ik geloof, ik heb de indruk dat de Italiaanse regering alles doet, door humanitaire werkzaamheden, om zelfs problemen op te lossen die zij niet op zich kan nemen. Maar steeds met een open hart, voorzichtig en integrerend, en menselijk nabij.

En er is een laatste zaak die ik zou willen zeggen en die vooral voor Afrika geldt. Er bestaat in ons collectief onderbewustzijn, een leuze, een principe: Afrika moet geëxploiteerd worden. Vandaag hebben wij in Cartagena een voorbeeld van exploitatie gezien – humaan, in dit geval. Hierover zei een regeringsleider een zeer mooie waarheid: wie voor oorlog vlucht, dat is een ander probleem; maar waar velen vluchten voor de honger, laat ons daar investeren zodat zij zich kunnen ontwikkelen. Maar in het collectief onderbewustzijn leeft het feit dat wanneer een ontwikkeld land naar Afrika gaat, het is om te exploiteren. Dat moeten wij omkeren. Afrika is een vriendin en ze moet geholpen worden om te groeien.