Presentatie Voorbereidingsdocument 3e Buitengewone Bisschoppensynode

Ik ben blij me tot u te richten in mijn kwaliteit van nieuwe Algemeen Secretaris van de Bisschoppensynode [d:63], benoemd door Zijne Heiligheid Paus Franciscus op 21 september jongstleden. Ik groet u graag bij de gelegenheid van deze persconferentie die dient om de Derde Buitengewone Algemene Bisschoppensynode [d:251] te presenteren, die gewijd is aan het thema "De pastorale uitdagingen betreffende het gezin in het kader van de evangelisatie". De Synode [d:251] zal plaats vinden van 5 tot 19 oktober 2014.

De thematiek van deze Synode, die heel goed de pastorale bezorgdheid weerspiegelt waarmee de Heilige Vader de verkondiging van het Evangelie aan het gezin in de huidige wereld verlangt te behandelen, maakt deel uit van een werkroute in twee etappes: de eerste is deze Buitengewone Algemene Vergadering [d:251] van 2014, gericht op het preciseren van de “status quaestionis” (de toestand van de kwestie) en het verzamelen van getuigenissen en voorstellen van de bisschoppen om het Evangelie voor het gezin op een geloofwaardige manier te verkondigen en te beleven; de tweede is de Gewone Algemene Vergadering [d:294] van 2015, om operationele richtlijnen te zoeken voor de pastorale zorg voor de menselijke persoon en voor het gezin.

Zoals u weet, begint het voorbereidingsproces van elke synodale Vergadering met een consultatie onder de diverse instanties die worden ondervraagd over het onderwerp in kwestie. In dit geval verloopt dit proces echter in een bijzondere vorm, zowel omdat de synodale methodologie op het moment in algemene herziening is, als omdat het om een Buitengewone Vergadering gaat.

Voor wat betreft de methodologische vernieuwing: het idee is de synodale Institutie een echt en effectief instrument van communicatie te maken, waardoor de door het Tweede Vaticaanse Concilie gewenste collegialiteit wordt uitgedrukt en verwerkelijkt. Het is inderdaad de wens van de Heilige Vader om voor dit doel ook de activiteit van het Algemeen Secretariaat van de Bisschoppensynode [d:125] te versterken, opdat dit op een adequate manier zijn missie tot bevordering van de bisschoppelijke collegialiteit, cum Petro e sub Petro (met Petrus en onder Petrus), in het bestuur van de universele Kerk kan vervullen. Dit zal niet alleen structurele en methodologische veranderingen van het synodale proces met zich mee brengen, maar ook de functionele aanpassing van het Algemeen Secretariaat, inclusief de herinrichting van de fysieke plaats van haar zetel.

Voor wat betreft het buitengewone karakter van de volgende synodale Vergadering moet gepreciseerd worden dat volgens de Ordo Synodi Episcoporum [5039] vgl: Art. 4, 2º [[[5039|(4)]]] dit type synode beantwoordt aan de noodzaak een materie te behandelen die “terwijl deze ook het welzijn van de universele Kerk aangaat, een snelle definitie behoeft”. Het is evident dat de sociale en spirituele crisis van de huidige wereld het gezinsleven treft en een echte pastorale urgentie creëert, die het samenroepen van een Buitengewone Algemene Vergadering rechtvaardigt. Hieraan zullen, volgens het Synodereglement, ex officio deelnemen: de voorzitters van de Bisschoppenconferenties, de hoofden van de Oriëntale Synodes, de hoofden van de dicasterieën van de Romeinse Curie [d:41] en drie leden die gekozen worden uit de Vereniging van Algemene Oversten. Zoals publiek bekend is, is het samenroepen voor deze bijeenkomst door de Heilige Vader al geschied op 9 oktober 2013, met de officiële oproep die gepubliceerd is in L'Osservatore Romano.

Op 7-8 oktober jongstleden vond de vijfde bijeenkomst van de Gewone Synoderaad plaats, voorgezeten door Paus Franciscus. Tijdens deze ontmoeting hebben de raadsleden het Voorbereidingsdocument [5140] opgesteld, dat nu aan u wordt gepresenteerd, terwijl het al van rechtswege aan de instanties is gestuurd, die al aan het werk zijn. Het document [5140] bevat behalve een algemene presentatie van de materie enkele essentiële citaten uit de Bijbel en van het Leergezag over het thema alsook een vragenlijst over de hoofduitdagingen betreffende het gezin. Om het consultatieproces op te starten is aan de bisdommen een uitnodiging gestuurd om het Document [5140] op een capillaire wijze in de dekenaten en parochies te verspreiden om concrete en reële data te verkrijgen over het synodale thema. Een analoog verzoek is gedaan aan de andere instanties die aan de Synode [d:251] deelnemen.

Aangezien de beschikbare tijd kort is, is de ondervraagde instanties verzocht de antwoorden vóór eind januari volgend jaar aan het Algemeen Secretariaat te sturen. Bovendien is al een vergadering van de Secretariaatsraad gepland in de maand februari, om de voornoemde antwoorden te analyseren, teneinde het Instrumentum laboris [5170] uit te werken en aan de synodevaders te sturen op een geschikte tijd vóór de viering van de Synode [d:251].

Nu geef ik het woord aan de Algemene Relator, Zijne Eminentie Péter Kardinaal Erd?, Aartsbisschop van Esztergom-Boedapest [5145], en aan de Speciale Secretaris, Zijne Excellentie Bruno Forte, Aartsbisschop van Chieti-Vasto [5149], die het over de inhoud van het Voorbereidingsdocument [5140] zullen hebben vanuit canoniek respectievelijk theologisch oogpunt.