In het Paasmysterie zijn lijden en verheerlijking nauw met elkaar verbonden

Video

Dierbare broeders en zusters! Ik ben verheugd me op deze feestdag bij u te bevinden en om voor u deze plechtige Eucharistie te celebreren. Ik groet ieder van de aanwezigen, in het bijzonder de Herder van uw Aartsbisdom, Kardinaal Severino Poletto, die ik dank voor de warme woorden die hij namens allen aan mij heeft gericht. Ik groet ook de aanwezige Aartsbisschoppen en Bisschoppen, priesters, mannelijke en vrouwelijke religieuzen, de vertegenwoordigers van de kerkelijke Gemeenschappen en Bewegingen. Ik richt een respectvolle gedachte aan de Burgemeester, Doctor Sergio Chiamparino, dankbaar voor het hoffelijke welkomstwoord, aan de vertegenwoordiger van de regering en aan de burgerlijke en militaire autoriteiten, met een bijzondere dankzegging aan degenen die grootmoedig hun medewerking hebben verleend aan de totstandkoming van mijn Pastoraal Bezoek. Ik laat mijn gedachten uitgaan naar degenen die niet aanwezig kunnen zijn, in het bijzonder naar de zieken, naar de eenzamen en naar degenen die zich in moeilijkheden bevinden. Aan de Heer vertrouw ik de stad van Turijn en al haar inwoners toe, in deze Eucharistieviering die ons, zoals elke zondag, uitnodigt om gemeenschappelijk deel te hebben aan de tweevoudige tafel van het Woord der waarheid en het Brood van eeuwig leven.

We zijn in de Paastijd, die de tijd van de verheerlijking van Jezus is. Het Evangelie dat we zonet hebben gehoord, herinnert ons eraan dat deze verheerlijking door het lijden tot stand is gekomen. In het Paasmysterie zijn lijden en verheerlijking nauw met elkaar verbonden, vormen ze een onlosmakelijke eenheid. Jezus zegt: “Nu is de Mensenzoon verheerlijkt en God is verheerlijkt in Hem” (Joh. 13, 31) [b:Joh. 13, 31] en doet dat wanneer Judas de Bovenzaal verlaat om het plan van zijn verraad tot uitvoering te brengen, dat de Meester naar de dood zal voeren: precies op dit moment begint de verheerlijking van Jezus. De evangelist Johannes maakt het heel duidelijk: want hij zegt niet dat Jezus verheerlijkt is na zijn lijden, door middel van de verrijzenis, maar laat zien dat zijn verheerlijking precies met het lijden is begonnen. Daarin manifesteert Jezus zijn heerlijkheid, die de heerlijkheid van de liefde is die zichzelf geheel geeft. Hij heeft de Vader bemind, zijn wil ten uitvoer brengend tot aan het einde, met een perfecte gave; Hij heeft de mensheid bemind, zijn leven gevend voor ons. Zo werd Hij reeds in zijn lijden verheerlijkt, en werd God verheerlijkt in Hem. Maar het lijden – als zeer reële en diepe uitdrukking van zijn liefde – is maar een begin. Daarom zegt Jezus dat zijn verheerlijking ook toekomstig zal zijn. (Joh. 13, 32) [[b:Joh. 13, 32]] Vervolgens, op het moment dat hij zijn vertrek uit deze wereld aankondigt (Joh. 13, 33) [[b:Joh. 13, 33]], bijna als testament voor zijn leerlingen om op een nieuwe manier zijn aanwezigheid onder hen voort te zetten, geeft de Heer hun een gebod: “Een nieuw gebod geef Ik u: gij moet elkaar liefhebben, zoals Ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkaar liefhebben” (Joh. 13, 34) [b:Joh. 13, 34]. Als wij elkaar liefhebben, blijft Jezus onder ons aanwezig, en in de wereld verheerlijkt.

Jezus spreekt van een “nieuw gebod”. Maar wat is het nieuwe ervan? Al in het Oude Testament had God het gebod van de liefde gegeven; maar nu is dit gebod nieuw geworden en wel doordat Jezus er een heel belangrijke toevoeging bij geeft: “zoals Ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkaar liefhebben”. Wat nieuw is, is precies dit “liefhebben zoals Jezus heeft liefgehad”. Al ons liefhebben wordt voorafgegaan door zijn liefde en verwijst naar deze liefde, voegt zich in deze liefde, verwerkelijkt zich juist door deze liefde. Het Oude Testament presenteerde geen enkel voorbeeld van liefde, maar formuleerde alleen het voorschrift lief te hebben. Jezus daarentegen heeft ons zichzelf als voorbeeld gegeven en als bron van liefde. Het gaat om een liefde zonder grenzen, universeel, in staat om ook alle negatieve omstandigheden en alle obstakels om te vormen in kansen om vooruitgang te boeken in de liefde. En we zien in de heiligen van deze stad de verwerkelijking van deze liefde, altijd vanuit de bron van Jezus’ liefde.

In de afgelopen eeuwen heeft de Kerk in Turijn een rijke traditie gekend van heiligheid en van grootmoedige dienst aan de broeders – zoals de Kardinaal Aartsbisschop en Mijnheer de Burgemeester hebben herdacht – dankzij het werk van ijverige priesters, mannelijke en vrouwelijke religieuzen van het actieve en contemplatieve leven, en van lekengelovigen. De woorden van Jezus krijgen dus een bijzondere weerklank voor deze Kerk van Turijn, een grootmoedige en actieve Kerk, te beginnen met haar priesters. Door ons het nieuwe gebod te geven, vraagt Jezus ons om zijn eigen liefde te leven, van zijn eigen liefde, hetgeen het werkelijk geloofwaardige, welsprekende en doeltreffende teken is om aan de wereld de komst van het Rijk Gods bekend te maken. Uiteraard zijn wij met enkel onze krachten zwak en beperkt. Er is in ons altijd een weerstand tegen de liefde en in ons bestaan zijn er zoveel moeilijkheden die verdeeldheden, grieven en wrok oproepen. Maar de Heer heeft ons beloofd om in ons leven aanwezig te zijn en ons in staat te stellen tot deze grootmoedige en totale liefde, die alle obstakels kan overwinnen, ook die in onze eigen harten. Als wij verenigd zijn met Christus, kunnen wij werkelijk op deze wijze liefhebben. De anderen liefhebben zoals Jezus ons heeft liefgehad, is alleen mogelijk met deze kracht die ons wordt meegedeeld in de omgang met Hem, in het bijzonder in de Eucharistie, waarin op reële wijze zijn Offer van liefde dat liefde opwekt, tegenwoordig wordt gesteld: het is het echte nieuwe in de wereld en de kracht van een permanente verheerlijking van God, die zich verheerlijkt in de continuïteit van Jezus’ liefde in onze liefde.

Ik zou daarom een woord van bemoediging willen zeggen in het bijzonder aan de priesters en aan de diakens van deze Kerk, die zich grootmoedig aan het pastorale werk wijden, alsook aan de mannelijke en vrouwelijke religieuzen. Soms kan het vermoeiend zijn om werkers in de wijngaard van de Heer te zijn, de verplichtingen vermenigvuldigen zich, er zijn vele eisen, problemen ontbreken niet: weet dagelijks vanuit de liefdevolle omgang met God in het gebed de kracht te verkrijgen om de profetische boodschap van heil te dragen; her-centreert uw bestaan op de essentie van het Evangelie; cultiveert een echte dimensie van gemeenschap en broederschap binnen de pastorie, in uw gemeenschappen, in de betrekkingen met het Volk van God; getuigt in uw dienstwerk van de macht van de liefde die uit den Hoge komt, die komt van de Heer die aanwezig is onder ons.

De eerste lezing die we hebben gehoord, presenteert ons een bijzondere wijze van verheerlijking van Jezus: het apostolaat en de vruchten daarvan. Paulus en Barnabas keren aan het eind van hun eerste apostolische reis terug naar de steden die ze al bezocht hebben en bemoedigen de leerlingen en sporen hen aan om standvastig te zijn het geloof, omdat, zoals ze zeggen, “wij door vele kwellingen het Rijk Gods moeten binnengaan” (Hand. 14, 22) [b:Hand. 14, 22]. Het christelijk leven, dierbare broeders en zuster, is niet gemakkelijk; ik weet dat ook in Turijn moeilijkheden, problemen en zorgen niet ontbreken: ik denk in het bijzonder aan degenen die in hun concrete bestaan in precaire omstandigheden zijn ten gevolge van de werkloosheid, de onzekerheid over de toekomst, het fysiek en moreel lijden; ik denk aan de gezinnen, aan de jongeren, aan de ouderen die vaak in eenzaamheid leven, aan de gemarginaliseerden, aan de immigranten. Ja, het leven leidt tot confrontatie met veel moeilijkheden, veel problemen, maar het is juist de zekerheid die komt van het geloof – de zekerheid dat we niet alleen zijn, dat God iedereen zonder onderscheid bemint en iedereen nabij is met zijn liefde – die het mogelijk maakt de moeite van de dagelijkse problemen te confronteren, ermee te leven en te boven te komen. Het was de universele liefde van de verrezen Christus die de apostelen er toe aanzette om uit zichzelf te treden, het woord van God te verspreiden, zich zonder voorbehoud aan de anderen te geven, met moed, vreugde en sereniteit. De Verrezene bezit een liefdeskracht die alle grenzen overschrijdt, voor geen enkel obstakel halt houdt. En de christelijke Gemeenschap moet, vooral in de pastoraal meest veeleisende situaties, een concreet instrument van deze liefde van God zijn.

Ik spoor de gezinnen aan om de christelijke dimensie van de liefde te beleven in de eenvoudige dagelijkse handelingen, in familierelaties die verdeeldheden en misverstanden overwinnen, in het cultiveren van het geloof dat de gemeenschap nog sterker maakt. Moge ook in de rijke en gevarieerde wereld van de universiteit en de cultuur het getuigenis niet ontbreken van de liefde waar het Evangelie van vandaag ons over spreekt, in het vermogen om aandachtig te luisteren en in de nederige dialoog in het zoeken naar de Waarheid, ervan overtuigd dat het de Waarheid zelf is die ons tegemoet komt en vastpakt. Ik wens ook het vaak moeilijke werk aan te moedigen van degene die geroepen is tot beheer van de openbare aangelegenheden: de samenwerking om het algemeen welzijn na te streven en de stad steeds menselijker en leefbaarder te maken is een teken dat de christelijke gedachte over de mens nooit tegengesteld is aan zijn vrijheid, maar voorstander is van een grotere volheid die alleen in een “beschaving van de liefde” tot stand komt. Aan allen, vooral aan de jongeren, wil ik zeggen nooit de hoop te verliezen die komt van de Verrezen Christus, van Gods overwinning op de zonde, de haat en de dood.

De tweede lezing van vandaag toont ons het uiteindelijke resultaat van de Verrijzenis van Jezus: het is het nieuwe Jeruzalem, de heilige stad die van God uit de hemel neerdaalt, gereed als een bruid die zich voor haar man heeft getooid. (Openb. 21, 2) [[b:Openb. 21, 2]] Hij die gekruisigd is, die in ons lijden gedeeld heeft, waar ook de heilige Lijkwade ons op een welsprekende manier aan herinnert, is degene die is verrezen en die ons allen in zijn liefde wil herenigen. Het gaat om een verbazingwekkende hoop, “sterk”, solide, omdat, zoals de Apokalyps zegt: “(God) zal alle tranen van hun ogen afwissen, en de dood zal niet meer zijn; geen rouw, geen geween, geen smart zal er zijn, want al het oude is voorbij” (Openb. 21, 4) [b:Openb. 21, 4]. Brengt de heilige Lijkwade misschien niet dezelfde boodschap over? In haar zien wij, als in spiegelbeeld, ons lijden in het lijden van Christus: “Passio Christi. Passio hominis”. Juist hierom is zij een teken van hoop: Christus heeft het kruis getrotseerd om een dam op te werpen tegen het kwaad; om ons in zijn Pasen het vooruitzicht te geven op het moment waarop ook voor ons elke traan gedroogd zal zijn en er geen dood, geen rouw, geen geween, geen smart meer zal zijn.

Het fragment uit de Apocalyps eindigt met de bevestiging: “Hij die op de troon is gezeten, sprak: ‘Zie, Ik maak alles nieuw’” (Openb. 21, 5) [b:Openb. 21, 5]. Het eerste absoluut nieuwe dat door God is gerealiseerd, was de verrijzenis van Jezus, zijn hemelse verheerlijking. Deze is het begin van een hele serie “nieuwe dingen”, waaraan ook wij deelnemen. “Nieuwe dingen” zijn een wereld vol vreugde, waarin er geen lijden en onderdrukking meer is, geen wrok of haat, maar alleen de liefde die van God komt en alles omvormt.

Dierbare Kerk in Turijn, ik ben bij u gekomen om u te bevestigen in het geloof. Ik wens u aan te sporen, met kracht en genegenheid, om standvastig te zijn in het geloof dat u hebt ontvangen, dat betekenis geeft aan het leven, dat kracht geeft om lief te hebben; om nooit het licht van de hoop op de Verrezen Christus te verliezen, die in staat is om de werkelijkheid om te vormen en alles nieuw te maken; om in de stad, in de wijken, in de gemeenschappen, in de gezinnen, op een eenvoudige en concrete manier Gods liefde te beleven: “Zoals Ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkaar liefhebben”.

Amen.