De roeping en missie van de leek in Kerk en wereld twintig jaar het Tweede Vaticaans Concilie

"Uw moeder en uw broeders daarbuiten vragen naar U" (Mc. 3, 32) [b:Mc. 3, 32]. Jezus gaf ten antwoord: "Wie is mijn moeder, wie mijn broeders en terwijl Hij zijn blik liet gaan over de mensen die in een kring om Hem heen zaten, zei Hij: Zie hier mijn moeder en mijn broeders. Want mijn broeder en mijn zuster en mijn moeder zijn zij die de wil van God volbrengen" (Mc. 3, 33-35) [b:Mc. 3, 33-35]. Gedurende de maand oktober van dit jaar hebben wij getracht samen na te denken over dit wonderbare antwoord van Christus. Het Tweede Vaticaans Concilie [d:4] leert, dat Maria heel het volk Gods 'voorgaat' op de weg van het geloof, de liefde en de volmaakte eenheid met Christus. Zij is 'type' van de Kerk, juist omdat zij op volmaakte wijze de wil van God heeft volbracht. Zo is Zij, die naar het vlees de moeder van Christus was, op volmaakte wijze ook Moeder naar de geest geworden, overeenkomstig de woorden van de Zoon.

Laten wij de Heer ook danken voor het feit dat wij in de loop van de synode hebben kunnen deelnemen aan de zalig- en heiligverklaringen van zaligen en heiligen, die in meerderheid leken zijn: De heilige Giuseppe Moscati, enige heilige martelaren uit Japan, de zalige Marcel Callo, Pierina Morosini en Antonia Messina. Laten wij tenslotte God danken voor het feit, dat de synode bij gelegenheid van de vijf en twintigste verjaardag van de opening van het Tweede Vaticaans Concilie [d:4], een van de voornaamste thema's en een van de fundamentele oriënteringen daarvan heeft kunnen hernemen.

In het kader van de Kerk als mysterie is de leken-gelovige samen met de andere gedoopten 'kind van God', 'lid van het lichaam van Christus', 'levende tempel van de Geest', 'getuige en drager van heel de heilszending'. Het mysterie komt in heel zijn priesterlijke en profetische en koninklijke waardigheid aan het licht. Daarin ligt de verklaring van zijn roeping tot heiligheid, van zijn verlangen naar een eigen spiritualiteit, van de noodzaak van zijn diepe en blijvende vorming, van de onmisbaarheid, voor hem evenzeer als alle anderen, van de Eucharistie en de Biecht, van zijn dagelijkse dorst naar het beschouwende element. De leken-gelovige is bovenal een echte 'christen'! Hij zal zich steeds bewust moeten zijn, dat hij om christen te zijn, in het doopsel met Christus begraven is en dat sindsdien voor hem leven Christus is, zoals de Apostel gezegd heeft, daar hij in Christus alle menselijke waarden volledig terug vindt. In het kader van de Kerk als communio/gemeenschap is de leken-gelovige 'lid' van het Verbonds-Volk, dat geroepen is te leven in vereniging met God door Jezus Christus in de heilige Geest. En dit in communio/gemeenschap met alle andere gedoopten. Hij mag zich dus nooit in zich zelf opsluiten en zich geestelijk isoleren van de gemeenschap, maar hij moet leven in voortdurende uitwisseling met de anderen, met een levendig gevoel van broederlijkheid in de vreugde van een gelijke waardigheid en met de inzet om samen de onmetelijke schat, die men als erfdeel ontvangen heeft, vrucht te doen dragen.

De synode heeft niet al deze ingewikkelde problemen kunnen bespreken, maar zij heeft de gelovige leek beschreven in zijn christelijke rol in de wereld, waarin hij vergezeld en ondersteund wordt door andere gelovigen, die herders en kloosterlingen zijn, met andere taken in de gemeenschappelijke zending. De synode heeft speciaal aandacht besteed aan de 'vrouw' en aan de 'jongeren' niet om toevallige redenen, maar in de diepe overtuiging nauwlettend te moeten nadenken over twee uitgestrekte delen van het volk Gods, die teken zijn van en beroep doen op het vruchtbare en zorgzame moederschap van de Kerk en haar eeuwige jeugd. Ook wat dit betreft zijn er diepe en stimulerende dingen gezegd, die ik in de komende maanden moet zorgen ordelijk samen te vatten om aan het gehele volk Gods aan te bieden. Want wij willen al onze broeders in het bisschopsambt, die op de synode vertegenwoordigd waren, alsook alle priesters die medewerkers zijn in het bisschoppelijke dienstwerk, en alle kloostergemeenschappen in heel de Kerk laten delen in de vruchten van dit werk.

Nu wij tot besluit de vruchten van ons synodale werk aanbieden aan het eind van de maand oktober, ver­enigen wij ons op bijzondere wijze met Maria, die ons voorgegaan is en ons geleid heeft op de weg van het bewuste geloof en de verant­woordelijke liefde.

Wij danken haar ook om allen die ons geholpen hebben met gebed, speciaal met het rozenkransgebed tijdens het verloop van het werk van de bisschoppensynode over het thema over het leven en de roeping van de leken in de Kerk en de huidige wereld. Nu wij van hier in alle richtingen heen gaan naar de verschillende landen en werelddelen, naar de Kerken en de gemeenschappen waaruit wij samen gekomen zijn, willen wij met een steeds diepere overtuiging, in geloof hoop en liefde, belijden en verkondigen, dat wij "een uitverkoren geslacht, een koninklijk priesterschap, een heilige natie, Gods eigen volk" zijn (1 Pt. 2, 9) [b:1 Pt. 2, 9]. Wij willen de roemruchtige daden verkondigen van hem die ons in Christus uit de duisternis heeft geroepen tot zijn wonderbaar licht (1 Pt. 2, 9) [[b:1 Pt. 2, 9]]. Wij willen dus, zoals zij die begenadigd zijn (1 Pt. 2, 10) [[b:1 Pt. 2, 10]], voor allen getuigen van God die "rijk is aan erbarming" (Ef. 2, 4) [[b:Ef. 2, 4]]; van de Vader die "de wereld zozeer heeft lief gehad dat hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, opdat alwie in Hem gelooft, niet verloren gaat maar eeuwig leven zal hebben" (Joh. 3, 16) [b:Joh. 3, 16]. Amen.