De nauwe deur

Beste broeders en zusters!

Ook vandaag biedt de liturgie ons een woord van Christus dat tegelijkertijd verlichtend maar ook onthutsend is. Tijdens zijn laatste opgang naar Jeruzalem vraagt iemand hem: "Heer, zijn het er weinig die gered worden?". En Jezus antwoordt: "Span je tot het uiterste in om door de nauwe deur binnen te komen, want, Ik zeg u, velen zullen het proberen, maar er niet in slagen binnen te komen" (Lc. 13, 23-24) [b:Lc. 13, 23-24]. Wat betekent deze "nauwe deur"? Waarom zullen velen er niet in binnen te komen? Gaat het misschien om een toegang die alleen voor enkele uitverkorenen is gereserveerd?

Deze manier van redeneren van Jezus' gesprekspartners blijkt in werkelijkheid en bij nader toezien altijd actueel: de bekoring om de godsdienstbeoefening als een bron van voorrechten en zekerheden te beschouwen blijft altijd op de loer liggen. Maar de boodschap van Jezus heeft in feite de tegenovergestelde strekking: allen kunnen het leven binnengaan, maar voor allen is de deur "nauw". Er zijn geen bevoorrechten. De toegang tot het eeuwig leven staat open voor allen, maar is "nauw" want veeleisend, vraagt inspanning, onthechting, versterving van het eigen egoïsme.

Nog eens, net als de afgelopen zondagen, nodigt het Evangelie ons uit de toekomst te beschouwen die ons wacht en waar we ons tijdens onze pelgrimstocht op aarde op moeten voorbereiden. Het heil dat Jezus met zijn dood en verrijzenis heeft bewerkt, is universeel. Hij is de enige Verlosser en nodigt allen uit tot het gastmaal van het eeuwig leven. Maar op één, en voor iedereen gelijke voorwaarde: dat men zich inspant Hem te volgen en na te volgen door, zoals Hij dat heeft gedaan, zijn eigen kruis op zich te nemen en zijn leven te wijden aan de dienst van de broeders. Deze voorwaarde is de enige en universele om binnen te gaan in het hemels leven. Op de laatste dag - zo brengt Jezus ons in het Evangelie nog in herinnering - zullen wij niet op grond van vermeende voorrechten worden geoordeeld, maar naar onze werken. De "werkers van ongerechtigheid" zullen buitengesloten worden, terwijl diegenen binnengelaten zullen worden die het goede hebben gedaan en die ten koste van offers naar de gerechtigheid hebben gezocht. Het zal dan ook niet voldoende zijn zich tot "vrienden" van Christus uit te roepen met een beroep op valse verdiensten: "In uw tegenwoordigheid hebben wij gegeten en gedronken en in onze straten hebt gij onderricht gegeven" (Lc. 13, 26) [b:Lc. 13, 26]. De ware vriendschap met Jezus komt tot uitdrukking in de wijze van leven: in de goedheid van het hart, in de nederigheid, de zachtmoedigheid en de barmhartigheid, in de liefde voor de gerechtigheid en de waarheid, in de oprechte en eerlijke inzet voor de vrede en de verzoening. Dit, zo zouden we kunnen zeggen, is de "identiteitskaart" die ons kwalificeert als zijn ware "vrienden"; dit is het "paspoort" dat het ons mogelijk zal maken binnen te gaan in het eeuwig leven.

Beste broeders en zusters, als ook wij door de nauwe deur willen gaan, dan zullen ons moeten inspannen om klein te zijn, dat wil zeggen nederig van hart als Jezus. Zoals Maria, zijn Moeder. Zij heeft na haar Zoon als eerste de Kruisweg afgelegd en is in de glorie van de Hemel opgenomen, zoals we enkele dagen geleden hebben herdacht. Het christenvolk roept haar aan als Ianua Caeli, Deur van de hemel. Vragen wij haar ons te willen leiden bij onze dagelijkse keuzen, op de weg die leidt naar de "deur van de Hemel".