Luisteren naar het woord van God, naar Jezus

Dierbare broeders en zusters, goedendag!

In het Evangelie van deze dag verhaalt de evangelist Lucas dat Jezus op zijn reis naar Jeruzalem, in een dorp komt en er door twee zussen, Marta en Maria, in hun huis ontvangen wordt. (Lc. 10, 38-42) [[b:Lc. 10, 38-42]] Beide onthalen de Heer, maar op verschillende wijze. Maria gaat aan de voeten van de Heer zitten en luistert naar zijn woord (Lc. 10, 39) [[b:Lc. 10, 39]], Marta daarentegen wordt helemaal in beslag genomen door de voorbereidselen en zegt op een bepaald ogenblik aan Jezus: “Heer laat het u onverschillig dat mijn zuster mij alleen laat bedienen? Zeg haar dan dat ze mij moet helpen” (Lc. 10, 40) [b:Lc. 10, 40]. En Jezus antwoordt haar: Marta, Marta wat maak je je bezorgd en druk over veel dingen. Slechts één ding is nodig. Maria heeft het beste deel gekozen en het zal haar niet ontnomen worden “ (Lc. 10, 41-42) [b:Lc. 10, 41-42].

Door haar drukte en bezig zijn dreigt Marta te vergeten – en dat is het probleem – wat het belangrijkste is, te weten: de aanwezigheid van de gast, in dit geval Jezus. Ze vergeet de aanwezigheid van de gast. Een gast moet niet alleen gediend, gevoed en op elke wijze verzorgd worden. Het belangrijkste is dat naar hem wordt geluisterd. Herinner je dit woord: luisteren! Een gast moet immers als een persoon onthaald worden, met zijn verhaal, met zijn hart vol gevoelens en gedachten, zodat hij zich echt thuis kan voelen. Terwijl, als je een gast thuis ontvangt en verder gaat met je bezigheid, dan zit hij daar, hij zwijgend en jij zwijgend, als versteend: een gast van steen. Neen. Een gast wordt beluisterd. Zeker, het antwoord dat Jezus aan Marta geeft – wanneer Hij zegt dat er slechts één ding is waaraan zij nood heeft – krijgt zijn volle betekenis door de verwijzing naar het beluisteren van Jezus’ woord, het woord dat verlicht en ondersteunt alles wat we zijn en doen. Bijvoorbeeld – als we bij een kruisbeeld gaan bidden en spreken, spreken, spreken en dan verder gaan, dan luisteren we niet naar Jezus! Dan laten we Hem niet tot ons hart spreken. Luisteren: dat is het sleutelwoord. Vergeet dat niet! We moeten ook niet vergeten dat Jezus in het huis van Marta en Maria op de eerste plaats, nog voordat Hij Heer en Meester is, pelgrim en gast is. Met andere woorden; zijn antwoord heeft deze eerste en onmiddellijke betekenis: ”Marta, Marta wat ben je toch druk bezig voor de gast zodanig dat je zijn aanwezigheid vergeet? – De gast van steen! – Om hem te ontvangen is niet veel nodig; meer nog, slechts één ding is nodig: naar hem luisteren – opnieuw dat woord: luisteren naar hem - hem broederlijk bejegenen, zodat hij ervaart thuis te zijn, en niet in een voorlopige opvang”.

Zo begrepen verschijnt gastvrijheid, die een werk van barmhartigheid is, echt als een menselijke en christelijke deugd, een deugd die in de wereld van vandaag dreigt verwaarloosd te worden. De verzorgingstehuizen en opvanghuizen nemen toe maar het zijn niet steeds omgevingen waarin een echte gastvrijheid wordt beoefend. Men roept allerlei instellingen in het leven die voorzien in veel vormen van ziekte, van eenzaamheid, van uitsluiting, maar de waarschijnlijkheid neemt af dat er, voor wie vreemdeling is, gediscrimineerd, uitgesloten, iemand bereid is naar hem te luisteren: want het is een vreemdeling, een vluchteling, een migrant van wie men het pijnlijke verhaal moet aanhoren. Het kan zelfs in je eigen huis gebeuren, bij je eigen gezinsleden, dat het makkelijker is dienstverlening en zorg van allerlei slag te vinden dan gehoor en onthaal. We zijn vandaag zo in beslag genomen, rusteloos, door zoveel problemen – waarvan sommige niet belangrijk zijn – dat ons de bekwaamheid ontbreekt om te luisteren. We zijn voortdurend met zaken bezig zodat we geen tijd meer hebben om te luisteren. Ik zou jullie willen vragen, jullie een vraag stellen, en ieder antwoordt in eigen hart: jij, man, heb je tijd om naar je vrouw te luisteren? En jij vrouw, heb je tijd om naar je man te luisteren? Jullie, ouders, hebben jullie “verloren” tijd om naar jullie kinderen te luisteren? Of naar jullie grootouders, naar de bejaarden? – “Maar grootouders, zeggen altijd hetzelfde, ze zijn vervelend…” – Maar ze hebben wel nood om beluisterd te worden! Luisteren. Ik vraag jullie te leren luisteren en er meer tijd aan te besteden. De bekwaamheid tot luisteren is de grondslag van de vrede.

De Maagd Maria, Moeder van het luisteren en van de bezorgde dienstbaarheid, leert ons onthalend en gastvrij te zijn voor onze broers en voor onze zussen