God in herinnering houden

“Wee de zorgelozen in Sion, de zelfverzekerden ... ze liggen op ivoren bedden” (Am. 6, 1.4) [b:Am. 6, 1.4], ze eten, ze drinken, ze zingen, ze vermaken zich en bekommeren zich niet om de problemen van anderen. Dit zijn harde woorden van de profeet Amos. Ze maken ons waakzaam voor een gevaar dat we allen lopen. Welke klacht spreekt de boodschapper van God uit tegenover zijn tijdgenoten en zelfs ook ons in deze tijd? Het risico het zich gemakkelijk te maken, het gevaar van het gemak, van de wereldsheid in het leven en in het hart, het gevaar ons welzijn in het centrum te plaatsen. Het is dezelfde ervaring als die van de rijke uit het Evangelie: het dragen van luxe kleding en het dagelijks geven van luxe banketten was belangrijk voor hem. En de arme man lag voor zijn deur en had hij voldoende te eten? Het was niet zijn zaak, het ging hem niet aan. Wanneer alle dingen van de wereld uitgegroeid zijn tot het middelpunt van ons leven verliezen we ons zelf en verliezen we onze eigen identiteit van een persoon: let goed op, de rijken in het Evangelie hebben geen naam, het is gewoon "rijke". De dingen, zijn bezittingen, zijn zijn gezicht; iets anders heeft hij niet. Maar laten we trachten ons de vraag te stellen: hoe kan dit gebeuren? Hoe is het mogelijk dat mensen, misschien ook wij, het gevaar lopen ons af te sluiten, onze zekerheid te zoeken in de dingen die ons uiteindelijk beroven van ons gelaat, ons menselijk gelaat? Dit gebeurt wanneer we de herinnering aan God verliezen. “Wee de zorgelozen van Sion” zei de profeet. Als de herinnering aan God ontbreekt, wordt alles genivelleerd, alles wordt herleid tot het ik, tot mijn welzijn. Het leven, de wereld, de anderen verliezen hun vastheid, ze tellen niet meer mee, alles wordt tot één dimensie herleid: hebben. Als we de herinnering aan God verliezen, verliezen ook wij onze vastheid, we worden leeg. Zoals de rijke in het Evangelie verliezen we ons gelaat. Wie wind najaagt, wordt zelf wind. - zegt Jeremia, de andere grote profeet. (Jer. 2, 5) [[b:Jer. 2, 5]] We zijn geschapen naar Gods beeld en gelijkenis, niet naar het beeld en de gelijkenis van de dingen, van de afgoden!

Vandaar dat ik, wanneer ik jullie zie, me de vraag stel: wie is de catechist? Dat is iemand die de herinnering aan God bewaart en voedt. Dat is iets moois: om God te herinneren, zoals de Maagd Maria, die de wondere werken van God in haar leven ziet, maar gaat denken aan de eer, prestige of rijkdom; ze raakt er niet door geobsedeerd. Integendeel, wat is het eerste dat ze doet na het ontvangen van de boodschap van de engel en ontvangen van de Zoon van God? Ze gaat erop uit, ze gaat helpen bij haar oudere nicht Elisabeth, die ook zwanger was. En het eerste wat ze doet wanneer ze Elisabeth ontmoet is het werk van God uit te spreken, Gods trouw, in haar eigen leven, in de geschiedenis van haar volk, in onze geschiedenis: "Mijn ziel verheft hoog de Heer... want Hij heeft neergezien op de kleinheid van Zijn dienstmaagd ... Zijn genade heerst van generatie tot generatie." (Lc. 1, 46.48.50) [b:Lc. 1, 46.48.50]. Maria houdt God in herinnering. In dit lied van Maria is er ook de herinnering aan haar eigen levensverhaal, het verhaal van God met haar, haar eigen geloofservaring. Dat geldt voor elk van ons, voor elke christen: het geloof heeft als inhoud ook het verhaal van God met ons, de herinnering aan de ontmoeting met God die zich als eerste in beweging zet, die schept en redt, die ons omvormt. Het geloof is de herinnering aan zijn Woord dat het hart verwarmt, aan zijn daden van heil die ons het leven schenken, waardoor Hij ons zuivert, ons verzorgt, ons voedt. De catechist is de christen die deze herinnering ten dienste stelt van de verkondiging. Niet om zich te laten zien, niet om over zichzelf te praten, maar om over God te spreken, over zijn liefde, over zijn trouw. Alles wat God ons geopenbaard heeft ter sprake brengen en overleveren, dat wil zeggen geheel de leer, zonder weglating of toevoeging. (...) De catechist is dus de christen die in zich de herinnering aan God draagt, zich door de herinnering aan God in heel zijn leven laat leiden en ze weet op te wekken in het hart van andere. Dit is een groot engagement! Het omvat heel het leven! Wat is de Catechismus zelf tenzij de herinnering aan God? Herinnering aan zijn optreden in de geschiedenis, aan het ons nabij komen in Christus, aanwezig in zijn Woord, in de Sacramenten, in zijn Kerk, in zijn liefde? Geliefde catechisten, ik vraag het jullie: zijn wij herinnering aan God? Zijn we echt de wakers die de herinnering aan God die het hart verwarmt, in de anderen opwekken?

“Wee de zorgelozen in Sion”, zegt de profeet. Welke weg moeten we bewandelen om geen “zorgeloze” personen te zijn die hun zekerheid in zichzelf en in de dingen zoeken. Welke weg moeten we bewandelen om mannen en vrouwen van de herinnering aan God te zijn? In de tweede Lezing geeft de heilige Paulus, schrijvend aan Timoteus, enkele aanwijzingen die ook de weg van de catechist, onze weg kunnen afbakenen: streven naar gerechtigheid, naar godsvrucht, naar geloof, naar naastenliefde, naar geduld, naar zachtmoedigheid. (1 Tim. 6, 11) [[b:1 Tim. 6, 11]] De catechist is de mens van de herinnering aan God als men met Hem en de naaste een voortdurende, levensechte verhouding heeft. Als men een mens van geloof is die werkelijk op God betrouwt en in Hem zijn zekerheid zoekt. Als men een mens is van naastenliefde, van liefde die alle mensen als zijn broers ziet. Als men een mens is van “hypomone”, van geduld, van volharding die de moeilijkheden, de beproevingen, de mislukkingen met gelijkmoedigheid en hoop op de Heer aanpakt. Als men een zachtmoedige mens is die in staat is tot begrip en medelijden. Laten we de Heer bidden dat we allen mannen en vrouwen zouden zijn die de herinnering aan God bewaren en voeden in het eigen leven en ze weten op te wekken in het hart van anderen. Amen.